Căn cứ pháp lý tội cướp tài sản và tội cướp giật tài sản

Trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017), tội cướp tài sản và tội cướp giật tài sản được ghi nhận tại hai Điều riêng biệt là Điều 168 và Điều 171 cụ thể:

Điều 168 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) quy định về tội “Cướp tài sản”:

“Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm”.

Điều 171 Bộ luật hình sự hiện hành quy định về tội “Cướp giật tài sản”:

“Người nào cướp giật tài sản của người khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm”.

Vì sao cần phân biệt tội cướp tài sản và cướp giật tài sản?

Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 quy định 02 Tội danh cướp tài sản và cướp giật tài sản hoàn toàn khác nhau. Trên thực tế, người dân thường có sự nhầm lẫn về điều này trong quá trình đọc luật hay áp dụng trong cuộc sống. Vì vậy thường gọi lẫn lộn giữa  cướp và cướp giật. Tuy nhiên về mặt pháp lý và thực tế chúng hoàn toàn khác nhau.

Để người dân có thể hiểu thêm vấn đề cũng như nội hàm của Tội danh "Cướp tài sản" và "Cướp giật tài sản". Trong phạm vi bài viết này, LHLegal - luật sư chuyên tư vấn hình sự tại Thành phố Hồ Chí Minh sẽ phân tích một số khía cạnh pháp lý có liên quan để làm rõ sự khác nhau giữa hai tội danh. Việc phân biệt 02 Tội danh này có ý nghĩa quan trọng trong việc quyết định hình phạt, bởi lẽ hình phạt đối với Tội cướp tài sản luôn nặng hơn rất nhiều so với Tội cướp giật tài sản.

Phân biệt tội cướp tài sản và tội cướp giật tài sản

Điểm giống nhau tội cướp tài sản và cướp giật tài sản

Tội cướp và Tội cướp giật, sở dĩ bị nhầm lẫn với nhau, vì hai tội danh này có một số đặc điểm giống nhau nhất định:

Thứ nhất, cả hai tội danh, người thực hiện hành vi Tội phạm (Hung thủ) đều có động cơ giống nhau là chiếm đoạt tài sản của người khác. Cướp cũng vì lấy tài sản, cướp giật cũng vì lấy tài sản.

Thứ hai, cả hai tội danh, người thực hiện hành vi đều công khai. Còn khi cướp hay cướp giật, hung thủ có thể bịt mặt, đeo khẩu trang. 

Như vậy, do có một vài đặc điểm giống nhau như trên, mà thực tế có nhiều người nhầm tưởng hai Tội danh này là một: 

Điểm khác nhau nhau giữa tội cướp tài sản và cướp giật tài sản

Tội cướp tài sản:

Mặt chủ quan: Lỗi cố ý trực tiếp và mục đích là chiếm đoạt tài sản.

Hành vi:

• Dùng vũ lực: là việc người phạm tội dùng các hành động như đấm, đá, trói, đâm, chém… nhằm trấn áp sự phản kháng, làm tê liệt ý chí của nạn nhân để chiếm đoạt tài sản. Hậu quả của hành vi dùng vũ lực này có thể khiến cho nạn nhân bị thương tích, bị tổn hại sức khỏe hoặc bị chết ngoài ý muốn của người phạm tội. 

• Đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc: là hành vi dùng lời nói hoặc hành động nhằm đe dọa nạn nhân nếu không đáp ứng yêu cầu hoặc có ý định ngăn cản hành vi chiếm đoạt tài sản của người phạm tội.

• Có hành vi khác làm cho người nạn nhân lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản. Các hành vi khác là những hành vi không phải dùng vũ lực và đe doạ dùng vũ lực ngay tức khắc, như: dùng thuốc mê, thuốc ngủ... làm cho nạn nhân lâm vào trạng thái hôn mê, không còn khả năng chống cự.

Khách thể:

• Quyền sở hữu tài sản;

• Quyền được bảo vệ tính mạng, sức khỏe.

Mức phạt tối thiểu/tối đa: Người chuẩn bị phạm tội này thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

• Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.

• Mức phạt tối đa với tội danh này là phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân

• Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Tội cướp giật tài sản

Mặt chủ quan: Lỗi cố ý trực tiếp và mục đích là chiếm đoạt tài sản

Hành vi:

• Người phạm tội không dùng vũ lực, không đe dọa dùng vũ lực cũng không làm cho nạn nhân lâm vào tình trạng không thể chống cự.

• Lợi dụng sơ hở của người quản lý tài sản hoặc có thể tự mình tạo ra những sơ hở để thực hiện hành vi công khai chiếm đoạt tài sản rồi nhanh chóng tẩu thoát.

Khách thể: Quyền sở hữu tài sản;

Mức phạt tối thiểu/tối đa:

• Không có quy định xử lý hình sự với người chuẩn bị phạm tội.

• Người nào cướp giật tài sản của người khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

• Mức phạt tối đa với tội danh này là phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.

• Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.

Như vậy, có thể thấy hình phạt cho tội Cướp tài sản nặng hơn tội Cướp giật tài sản. Theo đó, tội cướp giật tài sản khung hình phạt thấp nhất là từ 01 đến 05 năm, khung hình phạt cao nhất là 12 đến 20 năm tù hoặc chung thân.

Còn tội cướp tài sản khung hình phạt thấp nhất là từ 03 đến 10 năm. Khung hình phạt cao nhất từ 18 đến 20 năm hoặc tù chung thân.

Xem thêm: Tội cướp giật tài sản hay Tội chiếm đoạt chất ma túy?

Infographic phân biệt tội cướp tài sản và tội cướp giật tài sản

Trường hợp chuyển hóa tội danh giữa cướp giật thành cướp tài sản

Tội cướp giật tài sản trong một số trường hợp có thể chuyển hóa thành Tội cướp tài sản, cụ thể cần phân biệt:

• Nếu người phạm tội có hành vi hành hung chỉ nhằm mục đích tẩu thoát, thì vẫn phạm tội cướp giật tài sản với tình tiết  định khung tăng nặng: Hành hung để tẩu thoát.

• Nếu người phạm tội chưa chiếm đoạt được tài sản; chiếm đoạt được tài sản nhưng đã bị nạn nhân hoặc người khác giành lại mà người phạm tội vẫn tiếp tục dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc nhằm chiếm đoạt bằng được tài sản thì sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cướp tài sản.

Như vậy, trường hợp đối tượng cướp giật tài sản bị phát hiện, có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc chiếm bằng được tài sản thì phạm tội cướp tài sản. 

Ví dụ: A  Thấy T đang chạy xe trên đường, có đeo một túi xách ngang vai. A liên tìm cách tiếp cận, áp sát xe của T, sau đó giật lấy túi xách rồi phóng ga bỏ chạy. Cùng lúc đó H phát hiện sự việc và đuổi theo A và ép sát xe A để A dừng xe. Lúc này A rút dao và đâm ở tay H và ga bỏ chạy. Lúc này A không phải phạm Tội cướp giật, mà đã chuyển hóa thành Tội cướp tài sản, vì đã có yếu tố dùng vũ lực. 

Ví dụ cụ thể về tội cướp tài sản và tội cướp giật tài sản

Về tội cướp tài sản

A  thấy C đang đi bộ trong công viên, liên tiếp cận, kề dao vào cổ C, và yêu cầu đưa tài sản, nếu không sẽ cắt cổ ngay. Đây là hành vi cướp tài sản bằng việc đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc.

Về tội cướp giật tài sản

H vào cửa hàng của D giả vờ mua điện thoại, H hỏi xem rất nhiều mặt hàng và chờ đợi thời cơ. Đúng lúc D sơ hở bận nghe điện thoại, H liền cầm lấy hai điện thoại chạy ra ngoài, lên xe vù đi. Đây được xem là tội cướp giật tài sản.

Liên hệ dịch vụ luật hình sự - Công ty Luật TNHH LHlegal

Công ty Luật  TNHH LHlegal với đội ngũ luật sư giỏi về hình sự chuyên tư vấn pháp luật hình sự với trình độ chuyên môn cao. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ tư vấn luật hình sự một cách nhanh chóng, chính xác và hoàn toàn bảo mật.

Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ tham gia tranh tụng, bào chữa bị can, bị cáo với những luật sư chuyên luật hình sự và bào chữa giỏi. Ngoài ra còn cung cấp dịch vụ tổng đài tư vấn pháp luật, mọi liên hệ vui lòng gọi hotline: 1900 2929 01.

Cách thức liên hệ qua tổng đài:

Mọi người chỉ cần sử dụng điện thoại gọi đến tổng đài: 1900 2929 01 nghe lời chào và làm theo hướng dẫn.

Chúng tôi có đội ngũ Luật sư, Luật gia, Chuyên gia tư vấn am hiểu chuyên sâu về các lĩnh vực pháp luật riêng biệt nên luôn sẵn sàng lắng nghe và giải đáp vướng mắc của người dân dù là vụ việc nhỏ nhất. Tất cả cuộc gọi của quý khách hàng được bảo mật một cách tối đa. Hãy gọi đến số tổng đài 1900 2929 01 chúng tôi có thể đồng hành và tư vấn các vấn đề pháp lý xảy ra trong cuộc sống của bạn.

Ngoài việc cung cấp dịch vụ tổng đài tư vấn pháp luật qua điện thoại thì chúng tôi còn cung cấp dịch vụ luật sư uy tín tư vấn luật trực tiếp tại văn phòng/ trụ sở Công ty Luật TNHH LHLegal.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự