Bên bán có quyền đòi lãi suất do bên mua chậm thanh toán?

Trong quá trình kinh doanh, các doanh nghiệp rất khó tránh khỏi các tranh chấp thương mại, tranh chấp do chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán là một trong những loại tranh chấp phổ biến nhất.

Thông thường khi các bên giao kết hợp đồng chỉ thỏa thuận về phạt vi phạm, bồi thường hợp đồng và rất ít khi thỏa thuận về tiền lãi do chậm thanh toán. Vì vậy nếu xảy ra tranh chấp, có yêu cầu tiền lãi do chậm thanh toán sẽ được áp dụng theo Điều 306 Luật Thương mại 2005 để làm căn cứ tính lãi.

Cụ thể, quy định tại Điều 306 như sau:

“Điều 306. Quyền yêu cầu tiền lãi do chậm thanh toán

Trường hợp bên vi phạm hợp đồng chậm thanh toán tiền hàng hay chậm thanh toán thù lao dịch vụ và các chi phí hợp lý khác thì bên bị vi phạm hợp đồng có quyền yêu cầu trả tiền lãi trên số tiền chậm trả đó theo lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm thanh toán tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.”

Qua đó chỉ cần vi phạm hợp đồng chậm thanh toán tiền hàng hay thù lao dịch vụ và các chi phí khác thì bên bán có quyền yêu cầu bên mua trả lãi số tiền chậm trả.

Tính tiền lãi do chậm thanh toán như thế nào?

Trường hợp các bên thỏa thuận mức lãi suất

Theo quy định Điều 306 Luật Thương mại 2005, các bên tự thỏa thuận mức lãi nhưng không nêu rõ mức lãi này tối đa là bao nhiêu. Tuy nhiên mức lãi này sẽ được giới hạn bởi Điều 357 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

“Điều 357. Trách nhiệm do chậm thực hiện nghĩa vụ trả tiền

1. Trường hợp bên có nghĩa vụ chậm trả tiền thì bên đó phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả.

2. Lãi suất phát sinh do chậm trả tiền được xác định theo thỏa thuận của các bên nhưng không được vượt quá mức lãi suất được quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật này; nếu không có thỏa thuận thì thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này.”

Theo đó mức lãi suất quy định tại Khoản 1 Điều 468 như sau:

“1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.

Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.”

Qua các quy định trên, mức lãi suất cho khoản tiền chậm thanh toán không quá 20%/năm.

Lãi suất cho khoản tiền chậm thanh toán sẽ không quá 20%/năm

Xem thêm: Làm cách nào để đòi nợ bên mua hàng?

Trường hợp các bên không thỏa thuận về lãi suất

Nếu các bên không thỏa thuận về tiền lãi do chậm thanh toán thì được tính theo lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm thanh toán tương ứng với thời gian chậm trả.

Tại Điều 11 Nghị quyết 01/2019 quy định về việc xác định lãi suất trung bình như sau:

“Điều 11. Xác định lãi suất trung bình quy định tại Điều 306 của Luật Thương mại năm 2005

Trường hợp hợp đồng thuộc phạm vi điều chỉnh tại Điều 306 của Luật Thương mại năm 2005 thì khi xác định lãi suất chậm trả đối với số tiền chậm trả, Tòa án căn cứ vào mức lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường của ít nhất 03 (ba) ngân hàng thương mại (Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam, Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam, Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam,...) có trụ sở, chi nhánh hoặc phòng giao dịch tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi Tòa án đang giải quyết, xét xử có trụ sở tại thời điểm thanh toán (thời điểm xét xử sơ thẩm) để quyết định mức lãi suất chậm trả, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.”

Việc lựa chọn ít nhất 3 ngân hàng khác nhau sẽ cho mức lãi suất khác nhau, nhiều lúc sẽ chênh lệch 1-2% gây bất bình đẳng giữa các bên. Vì thế đề xuất về tiền lãi do chậm thanh toán sẽ được điều chỉnh theo Khoản 2 Điều 357 Bộ luật Dân sự, cụ thể không quá 10% của khoản tiền chậm thanh toán.

Chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán có bị xử phạt?

Theo quy định tại Điều 300 Luật Thương mại 2005 về phạt vi phạm như sau:

“Điều 300. Phạt vi phạm

Phạt vi phạm là việc bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm trả một khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng nếu trong hợp đồng có thoả thuận, trừ các trường hợp miễn trách nhiệm quy định tại Điều 294 của Luật này.”

Tuy pháp luật không có định nghĩa về “phạt vi phạm châm thanh toán” nhưng qua quy định trên ta có thể hiểu rằng phạt vi phạm do chậm thanh toán là việc bên vi phạm phải thanh toán một khoản tiền cho bên bị vi phạm do chậm trễ thực hiện nghĩa vụ thanh toán của mình theo thỏa thuận giữa các bên.

Như vậy để áp dụng chế tài phạt vi phạm ta phải có hai căn cứ gồm:

• Có thỏa thuận phạt vi phạm trong hợp đồng;

• Có hành vi vi phạm.

Hay nói cách khác, các bên phải thỏa thuận và xác định phạt vi phạm trong hợp đồng thì một khi có hành vi chậm thanh toán xảy ra, bên bị vi phạm mới có quyền phạt vi phạm đối với bên vi phạm.

Nếu có thỏa thuận về hành vi chậm thanh toán, bên vi phạm có quyền phạt vi phạm đối với bên vi phạm

Trên là nội dung bên bán có quyền đòi lãi do bên mua chậm thanh toán không? Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác, bạn hãy liên hệ ngay dịch vụ giải quyết tranh chấp hợp đồng thương mại LH Legal để được hỗ trợ nhanh chóng nhé!

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự