Mức giảm trừ gia cảnh hiện nay còn phù hợp?

Hiện tại, người nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) được giảm trừ 11 triệu đồng/tháng cho bản thân và 4,4 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc. Tuy nhiên, mức giảm trừ này đã bị đánh giá là lạc hậu và không còn phù hợp với thực tế đời sống, đặc biệt tại các đô thị lớn.

Tại Nghị quyết 191 ngày 26/6/2025, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đánh giá và đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo các yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập, có xét đến chênh lệch vùng miền và điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay.

Thực tế cho thấy, mức giảm trừ hiện tại không đủ để bù đắp các chi phí cơ bản trong cuộc sống. Một người dân tại TP.HCM cho biết riêng tiền học cho hai con tại trường công hệ tích hợp đã tốn khoảng 15 triệu đồng mỗi tháng. Trong khi đó, mức giảm trừ được áp dụng cho hai con chỉ là 8,8 triệu đồng – một con số quá thấp so với thực tế chi tiêu.

Chi phí sống cao nhưng không được tính giảm trừ

Không chỉ học phí, người lao động tại các đô thị lớn còn phải chi trả nhiều khoản như lãi vay mua nhà, chi phí sinh hoạt, y tế, giao thông... Tuy nhiên, các khoản này không được tính vào chi phí giảm trừ trong khi lại là gánh nặng tài chính thực sự mà người lao động đang đối mặt.

Chị Minh Tú (quận 7, TP.HCM) chia sẻ, hàng tháng chị phải trả khoản vay mua nhà khá lớn, nhưng không được giảm trừ thuế. Đến khi bán nhà, chị vẫn phải nộp 2% thuế TNCN. Điều này khiến nhiều người đặt vấn đề: có nên tính lãi vay mua nhà đầu tiên vào khoản chi phí được giảm trừ?

Hướng đi mới: Giảm trừ theo chi tiêu có hóa đơn

Chuyên gia tài chính Nguyễn Đức Nghĩa và chuyên gia thuế Nguyễn Thái Sơn đều đồng tình rằng nên mở rộng các khoản chi phí hợp lý được giảm trừ, bao gồm học phí, lãi vay ngân hàng mua nhà, chi phí khám chữa bệnh, học tập nâng cao trình độ, phương tiện đi lại, và sinh hoạt phí… miễn có hóa đơn hợp lệ.

Đặc biệt, trong điều kiện hiện nay, khi:

• Hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm đã phải dùng hóa đơn điện tử kết nối cơ quan thuế,

• Hóa đơn từ 5 triệu đồng trở lên phải thanh toán qua ngân hàng để được tính là chi phí hợp lệ,

• Và từ năm 2026 sẽ xóa bỏ cơ chế thuế khoán, buộc mọi giao dịch phải minh bạch hóa,

… thì đây chính là thời điểm chín muồi để chuyển sang cơ chế giảm trừ gia cảnh theo thực tế chi tiêu.

Theo ông Sơn, việc áp dụng giảm trừ theo thực tế còn có tác dụng thúc đẩy tiêu dùng, tăng lưu thông hàng hóa, từ đó Nhà nước sẽ thu thêm được thuế GTGT, thuế doanh nghiệp, bù lại phần giảm thu từ thuế TNCN.

Sự chênh lệch vùng miền và bài toán công bằng thuế

Báo cáo khảo sát mức sống dân cư năm 2024 của Cục Thống kê cho thấy thu nhập và chi tiêu bình quân hàng tháng có sự chênh lệch rõ rệt giữa các vùng miền:

• Đông Nam Bộ dẫn đầu với thu nhập bình quân 7,1 triệu đồng/tháng.

• Trong khi Trung du và miền núi phía Bắc chỉ đạt gần 3,8 triệu đồng/tháng.

Tại TP.HCM, nhóm 20% dân cư có thu nhập cao nhất đạt đến 14,51 triệu đồng/tháng, còn tại Hà Nội là 13,54 triệu đồng/tháng. Ngược lại, nhiều vùng nông thôn có mức chi tiêu chỉ bằng một nửa các đô thị lớn. Điều này cho thấy nếu áp dụng một mức giảm trừ gia cảnh chung cho toàn quốc là thiếu công bằng.

Việc chuyển sang hình thức giảm trừ theo chi tiêu thực tế, có hóa đơn rõ ràng, vừa phản ánh đúng mức sống tại mỗi khu vực, vừa khuyến khích người dân tiêu dùng hợp pháp, giúp cơ quan thuế quản lý minh bạch và chính xác hơn.

Cần cải cách kịp thời và linh hoạt

Một vấn đề khác cũng được nhiều chuyên gia chỉ ra là cơ chế điều chỉnh mức giảm trừ hiện nay quá cứng nhắc. Cụ thể, chỉ khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 20% so với thời điểm trước mới được điều chỉnh giảm trừ gia cảnh. Ông Nguyễn Văn Được – Tổng giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín – đề xuất nên linh hoạt điều chỉnh theo mức tăng CPI từ 5 – 10% để đảm bảo quyền lợi người nộp thuế trong bối cảnh giá cả leo thang từng năm.

Nguồn: Báo Tuổi Trẻ

Bài viết được thực hiện bởi Công ty Luật TNHH LHLegal – chuyên tư vấn pháp luật thuế, tài chính, doanh nghiệp và các vấn đề pháp lý liên quan đến người lao động.

Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc tư vấn về chính sách thuế thu nhập cá nhân, giảm trừ gia cảnh, hoặc các vấn đề pháp lý khác liên quan đến thuế, vui lòng liên hệ với LHLegal để được hỗ trợ kịp thời, chính xác và chuyên nghiệp.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Nam Nha Trang, Tỉnh Khánh Thuận

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự

Kênh Zalo OA

Hồ sơ năng lực LHLegal