logo
HotlineTổng đài tư vấn pháp luật: 1900 2929 01
HotlineHotline đặt lịch hẹn: 0903796830
EmailEmail: hoa.le@luatsulh.com

Nguyên tắc suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự Việt Nam

Suy đoán vô tội là một nguyên tắc lâu đời và có vai trò đặc biệt quan trọng trong tố tụng hình sự, là kết quả của quá trình đấu tranh bảo vệ quyền con người của nhân loại. Để hiểu rõ hơn về nguyên tắc này, bạn hãy xem ngay những nội dung trong bài viết này.

    Suy đoán vô tội là nguyên tắc có tính nền tảng của tố tụng văn minh, nếu như thiếu nó chúng ta sẽ không đạt được nền tư pháp công bằng và nhân đạo. Là thành tựu vĩ đại của văn minh pháp lý trong việc bảo vệ quyền con người, suy đoán vô tội được nhiều quốc gia xem là nguyên tắc của tố tụng hình sự.

    Khái niệm nguyên tắc suy đoán vô tội

    Suy đoán vô tội trong tiếng anh là “the right to be presumed innocent” hay “presumption of innocence”, có thể hiểu là quyền được giả định vô tội.

    Theo quy định tại khoản 1 Điều 31 Hiến pháp 2013:

    “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật”.

    Hoặc theo quy định tại Điều 13 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 thì suy đoán vô tội là:

    “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật”.

    Căn cứ theo quy định trên, ta có thể hiểu rằng một người bị buộc tội được xem là không có tội cho tới khi chứng minh được họ có tội theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

    Người bị buộc tội được xem là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục của pháp luật quy định

     

    Người bị buộc tội được xem là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục của pháp luật quy định

    Nội dung của nguyên tắc suy đoán vô tội

    Nguyên tắc suy đoán vô tội được quy định tại Điều 13 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015::

    “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

    Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội”.

    Qua quy định trên, nguyên tắc suy đoán vô tội gồm các nội dung sau:

    • Người bị buộc tội được xem là không có tội cho đến khi tội của họ được chứng minh theo trình tự, thủ tục do bộ luật tố tụng hình sự 2015.

    • Khi chưa chứng minh theo trình tự, thủ tục, chưa có bản án kết tội của tòa án thì cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng không được đối xử người bị buộc tội như người phạm tội. Ngoài ra họ cũng không được có định kiến, thiên lệch khi giải quyết vụ án ngay cả khi người bị buộc tội bị áp dụng biện pháp cưỡng chế, ngăn chặn.

    • Việc chứng minh bắt buộc phải làm theo đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật. Nghiêm cấm các hình thức mớm cung, bức cung trong quá trình thu thập chứng cứ vì hành động này sẽ làm vụ án đi theo hướng sai lệch và vụ án không được sáng tỏa.

    • Khi không đủ hoặc không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội. Mọi nghi ngờ trong quá trình tố tụng đều phải được giải thích theo hướng có lợi cho người bị buộc tội.

    Trách nhiệm chứng minh phạm tội sẽ thuộc về bên người buộc tội, người bị buộc tội có thể dùng quyền im lặng để không gây ra bất lợi cho mình.

    Xem thêm: Quyền im lặng của bị can bị cáo trong tố tụng hình sự

    Ý nghĩa của nguyên tắc suy đoán vô tội

    Nguyên tắc suy đoán vô tội có ý nghĩa rất quan trọng trong quá trình xét xử, giải quyết vụ án hình sự như:

    • Nguyên tắc suy đoán vô tội cũng mang ý nghĩa định hướng cho việc xây dựng và thi hành pháp luật tố tụng hình sự, tạo ra hành lang pháp lý trong việc điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tố tụng. Đảm bảo được quyền cá nhân, sự khách quan, công bằng được duy trì trật tự và phát huy.

    • Giúp cho hoạt động, quá trình chứng minh được thực hiện đúng thủ tục, quy trình, quy định pháp luật và giúp loại trừ những yếu tố, vấn đề còn nghi ngờ về hành vi phạm tội.

    • Phản ánh sự nhân đạo, nhân văn của pháp luật dân chủ và pháp quyền nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tránh trường hợp buộc tội và kết án thiếu căn cứ.

    Nguyên tắc suy đoán vô tội giúp cho quá trình chứng minh được thực hiện đúng thủ tục, quy trình

    Nguyên tắc suy đoán vô tội giúp cho quá trình chứng minh được thực hiện đúng thủ tục, quy trình

    Giải pháp đảm bảo thực hiện nguyên tắc suy đoán vô tội

    Để nguyên tắc suy đoán vô tội được áp dụng vào thực tiễn một cách hiệu quả thì cần những giải pháp như sau:

    • Hoàn thiện quy định của pháp luật về nguyên tắc suy đoán vô tội.

    • Thường xuyên bồi dưỡng, mở lớp đào tạo cho công chức, cán bộ có thẩm quyền tiến hành tố tụng để nâng cao nghiệp vụ trong xét xử.

    • Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến người dân, đặc biệt là nâng cao nhận thức của người dân về quyền được suy đoán vô tội trong trường hợp, tình huống nào. Đảm bảo tốt quyền lợi của bản thân, tránh những trường hợp không biết gây thiệt hại cho bản thân.

    • Nên bổ sung nguyên tắc suy đoán vô tội ở giai đoạn thi hành án hình sự.

    Một số quy định thể hiện nguyên tắc suy đoán vô tội

    Bên cạnh việc trao cho bị can, bị cáo quyền giữ im lặng thì các nhà lập pháp Việt Nam cũng dần dần ban hành những quy định  để thay đổi quan điểm điều tra, truy tố, xét xử trong tố tụng hình sự. Nguyên tắc suy đoán vô tội trong TTHS ở Việt Nam được thể hiện qua các quy định như: 

    Bỏ mặc đồ tù nhân

    Trang phục của bị cáo khi ra Tòa: Các bạn có nhớ trước năm 2004, năm mà BLTTHS 2003 chưa có hiệu lực. Lúc đó bị cáo ra tòa phải mặc đồ tù nhân. Điều này thể hiện rõ trong vụ án Năm Cam. Tuy nhiên, từ năm 2004 thì các phiên Tòa mới dần bỏ việc này. Bị cáo khi ra Tòa mặc đồ bình thường như bao người khác.

    Quy định lại bố trí phòng xét xử

    Quy định về bố trí phòng xét xử tại Thông tư 01/2017/TT-TANDTC như sau:

    • Bỏ vành móng ngựa, thay vào đó là bục khai báo.

    • Đặc vị trí của Đại diện VKS và Người bào chữa ngang hàng nhau.

    Theo quy định thông tư 01/2017/TT-TANDTC sẽ bỏ vành móng ngựa thay bằng bục khai báo

    Theo quy định thông tư 01/2017/TT-TANDTC sẽ bỏ vành móng ngựa thay bằng bục khai báo

    Xem thêm: Phòng xét xử không vành móng ngựa có ý nghĩa như thế nào?

    Hai sự thay đổi này nếu nhìn dưới góc độ kỹ thuật thì có lẽ nhiều người nghĩ sẽ không quá quan trọng. Nhưng đứng dưới góc độ của pháp luật thì hoàn toàn khác.

    Trước đây tại một phiên Tòa hình sự, đại diện VKS ngồi ở phía trên so với vị trí của người bào chữa. Điều đó thể hiện trạng thái bề trên, trong khi bản chất người buộc tội và người gỡ tội phải được đặt ngang hàng nhau. Sự ngang hàng về mặt vị trí về mặt vật chất sẽ kéo theo là ngang hàng về mặt quan điểm, tư tưởng. Tòa ngồi giữa sẽ đánh giá vụ án qua lời buộc tội, gỡ tội một cách công minh hơn, giảm thiểu được thiên khiến sai lệch khi đưa ra phán quyết cuối cùng.

    Việc thay đổi quan điểm trong tố tụng hình sự bằng cách áp dụng triệt để nguyên tắc suy đoán vô tội và trao quyền im lặng cho bị can, bị cáo mục đích cuối cùng là hướng đến những bản án đúng người, đúng tội, đúng pháp luật nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của luật pháp.

    Trên là những nội dung về “Nguyên tắc suy đoán vô tội trong tố tụng hình sự” nếu như quý bạn đọc còn bất kỳ thắc mắc hoặc cần tư vấn pháp lý hãy tìm luật sư hình sự giỏi LHLegal ngay, chúng tôi sẽ giúp bạn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp tốt nhất.

    Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

    Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

    Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

    Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

    Website: https://luatsulh.com/

    Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

    Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

    Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

    Website: https://luatsulh.com/

    Facebook: Luật sư LHLegal

    Youtube: Luật sư LHLegal

    Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

    Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

    Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự

    Chia sẻ:
    Người đăng:

    Sự kiện mới

    Công ty Luật TNHH LHLegal đạt danh hiệu Sản phẩm - Dịch vụ chất lượng Quốc gia 2023

    Công ty Luật TNHH LHLegal đạt danh hiệu Sản phẩm...

    Ngày 28/10/2023 Luật sư Nguyễn Thị Trúc - đại diện Công ty Luật TNHH LHLegal tham gia LỄ CÔNG...

    LHLegal đồng hành cùng chương trình Mockup Interview & Job Fair với tư cách Nhà Tuyển dụng

    LHLegal đồng hành cùng chương trình Mockup Interview...

    Trong hành trình chuẩn bị cho sự nghiệp của mình, việc tham gia vào các buổi Mockup Interview...

    LHLegal khai xuân ngày mồng 10 tháng Giêng năm Giáp Thìn

    LHLegal khai xuân ngày mồng 10 tháng Giêng năm Giáp ...

    Công ty TNHH LHLegal tưng bừng khai xuân ngày mồng 10 tháng Giêng năm Giáp Thìn nhằm ngày 19/2...

    Công ty Luật TNHH LHLegal trân trọng thông báo lịch nghỉ tết Nguyên Đán 2024

    Công ty Luật TNHH LHLegal trân trọng thông báo lịch...

    LHLegal trân trọng gửi đến Quý khách hàng cùng Quý đối tác lịch nghỉ tết Nguyên Đán ...

    Ngày 26/01 LHLegal tổ chức buổi training nội bộ với chủ đề các yếu tố lỗi trong pháp luật hình sự

    Ngày 26/01 LHLegal tổ chức buổi training nội bộ với...

    Ngày 26/01 LHLegal tổ chức thành công buổi training nội bộ với chủ đề: Các yếu tố lỗi...

    Thầy Vũ Anh Sao - Phó Khoa Luật Trường UEF thăm Văn phòng Công ty Luật LHLegal

    Thầy Vũ Anh Sao - Phó Khoa Luật Trường UEF thăm Văn...

    Ngày 11/1/2024 Thầy Vũ Anh Sao - Phó Khoa Luật Trường Đại học Kinh tế - Tài chính (UEF) thăm...

    Ngày 23/12 Công ty Luật LHLegal tổ chức buổi tiệc ăn mừng Giáng Sinh

    Ngày 23/12 Công ty Luật LHLegal tổ chức buổi tiệc...

    Trong không khí mát mẻ của mùa đông Sài Gòn, Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức một buổi...

    Ngày 13/12 Luật sư Lê Nguyên Hoà tổ chức buổi training nội bộ với chủ đề hướng dẫn về quy trình nghiên cứu hồ sơ một vụ án

    Ngày 13/12 Luật sư Lê Nguyên Hoà tổ chức buổi training...

    Theo Luật sư Hoà chia sẻ: "Để đảm bảo việc đánh giá hồ sơ, đưa ra chiến lược và giải...

    LHLegal chào đón sinh viên Trường Đại học Kinh tế - Luật tham quan công ty trong chương trình “WORK? ARE YOU READY?”

    LHLegal chào đón sinh viên Trường Đại học Kinh tế...

    Ngày 11/12 trong khuôn khổ chương trình: “WORK? ARE YOU READY?” LHLegal đã nhiệt liệt đón 2...

    Tập thể Công ty Luật LHLegal chinh phục chuyến du lịch team bulding 2023 tại Mũi Né

    Tập thể Công ty Luật LHLegal chinh phục chuyến du...

    Có thể nói, Mũi Né là một điểm đến tuyệt vời để tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ....

    Ngày 30/11 LHLegal đã tổ chức thành công buổi training nội bộ với chủ đề Hiểu não để dùng não

    Ngày 30/11 LHLegal đã tổ chức thành công buổi training...

    Ngày 30/11 LHLegal đã tổ chức thành công buổi training nội bộ trong khuôn khổ lịch trình teambuiding...

    LHLegal đồng hành cùng hội thảo quốc tế EPCCPL 2023

    LHLegal đồng hành cùng hội thảo quốc tế EPCCPL ...

    Công ty Luật TNHH LHLegal đồng hành cùng hội thảo quốc tế “Environmental Protection and Climate...

    Luật sư Lê Nguyên Hòa chào đón các thành viên BCH CLB Doanh Nhân Việt Nam

    Luật sư Lê Nguyên Hòa chào đón các thành viên BCH...

    Ngày 26/11 Luật sư Lê Nguyên Hòa - Giám đốc Điều hành LHLegal - Uỷ viên BCH Câu lạc bộ Doanh...

    Ngày 03/11/2023 LHLegal đã tổ chức buổi training nội bộ với chủ đề “Xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với Nhãn hiệu”

    Ngày 03/11/2023 LHLegal đã tổ chức buổi training nội...

    Vừa qua LHLegal đã tổ chức buổi training nội bộ với chủ đề: “Xâm phạm quyền sở hữu...

    Ngày 07/10 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức thành công buổi training nội bộ

    Ngày 07/10 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức thành...

    Buổi tranning với chủ đề: Thoả thuận bảo mật thông tin trong quan hệ lao động đã diễn...

    Ngày 25/8 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức buổi training nội bộ

    Ngày 25/8 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức buổi...

    Buổi training với nội dung: Lấy biểu quyết của cổ đông qua văn bản - Dưới sự dẫn dắt...

    LHLegal vinh danh tại Thương hiệu mạnh Asean 2022

    LHLegal vinh danh tại Thương hiệu mạnh Asean 2022

    Trong chương trình Asean Brands Award 2022 Công Ty Luật TNHH LHLegal là Công ty Luật duy nhất vinh...

     Công ty Luật TNHH LHLegal - thông báo nhận giải thưởng dịch vụ tốt & thương hiệu nổi tiếng năm 2021

    Công ty Luật TNHH LHLegal - thông báo nhận giải thưởng...

    Chúng tôi xin trịnh trọng thông báo đến Quý Khách hàng và Quý Đối tác về việc Công ty...

    Bài viết pháp luật

    Thông báo về các trang web lừa đảo mạo danh Luật sư Lê Nguyên Hòa và LHLegal

    Thông báo về các trang web lừa đảo mạo danh Luật...

    Hiện nay có tổ chức (cá nhân) lập trang web lừa đảo - mạo danh Luật sư Lê Nguyên Hòa đăng...

    Đất khai hoang có làm sổ đỏ được không? Chi phí làm sổ đỏ đất khai hoang bao nhiêu?

    Đất khai hoang có làm sổ đỏ được không? Chi phí...

    Đất khai hoang chủ yếu là đất được hình thành từ những năm 90 trở về trước. Vậy...

    Làm thất thoát lãng phí tài sản nhà nước bao nhiêu tiền thì bị truy tố?

    Làm thất thoát lãng phí tài sản nhà nước bao nhiêu...

    Hành vi làm thất thoát, lãng phí tài sản nhà nước là hành vi sai phạm và có thể bị xử...

    Nhiều trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất trong năm 2025

    Nhiều trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng...

    Trường hợp nào được miễn giảm tiền sử dụng đất trong năm 2025? Trường hợp nào được...

    Không có chuyện Ngân hàng cấm cho vay mua nhà hình thành trong tương lai từ ngày 01/7/2024

    Không có chuyện Ngân hàng cấm cho vay mua nhà hình...

    Liên quan đến Thông tư 22 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khiến cho dư luận xôn xao bởi thông...

    Công lý được tạo dựng từ pháp luật hay đạo đức?

    Công lý được tạo dựng từ pháp luật hay đạo...

    Hành động không nhận hối lộ của ông Nguyễn Thành Danh rõ ràng là đáng khen ngợi vì nó...

    Đã xóa án tích liệu có được coi là vẫn còn tiền án tiền sự không?

    Đã xóa án tích liệu có được coi là vẫn còn tiền...

    Theo quy định pháp luật xoá án tích là một trong những quy định thể hiện tính nhân văn...

    Dịch vụ luật sư giỏi ly hôn ở TP HCM

    Dịch vụ luật sư giỏi ly hôn ở TP HCM

    Dịch vụ Luật sư giỏi ly hôn ở TP HCM là dịch vụ luật sư giỏi chuyên tư vấn các vấn...

    Dịch vụ luật sư tư vấn tranh chấp đất đai giỏi tại TPHCM

    Dịch vụ luật sư tư vấn tranh chấp đất đai giỏi...

    Dịch vụ luật sư giỏi về nhà đất tại TPHCM chuyên giải đáp các thắc mắc về tranh chấp...

    Hai điều trong Luật đất đai 2024 có hiệu lực sớm từ 1/4/2024 quy định nội dung gì?

    Hai điều trong Luật đất đai 2024 có hiệu lực sớm...

    Luật đất đai 2024 quy định hiệu lực thi hành của luật này từ ngày 01 tháng 01 năm 2025....

    Luật sư tư vấn thu hồi nợ bên mua hàng nhanh chóng

    Luật sư tư vấn thu hồi nợ bên mua hàng nhanh ch...

    Hiện nay việc mua bán trao đổi hàng hóa là hoạt động không thể thiếu hàng ngày. Qua đó...

    Mẫu đơn xin xác nhận đất khai hoang mới nhất

    Mẫu đơn xin xác nhận đất khai hoang mới nhất

    Đơn xin xác nhận đất khai hoang là một trong những giấy tờ cần thiết để làm thủ tục...

    Facebook chat