logo
HotlineHotline: 1900 2929 01
EmailEmail: hoa.le@luatsulh.com

Quyền im lặng của bị can bị cáo trong tố tụng hình sự

“Anh có quyền giữ im lặng. Mọi lời nói của anh có thể làm bằng chứng chống lại anh trước tòa.” Câu nói này chắc chắn “mọt phim” nào cũng đã từng nghe qua. Vậy quyền im lặng là gì? Pháp luật Việt Nam quy định như thế nào về quyền im lặng của bị can, bị cáo? Tất cả sẽ có trong bài viết này.

    Quyền im lặng của bị can bị cáo trong một vụ án hình sự được xem là vấn đề pháp lý quan trọng. Để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về quyền im lặng, Luật sư LHLegal sẽ giải thích cụ thể trong bài viết này.

    Quyền im lặng là gì?

    Quyền im lặng là quyền hợp pháp được công nhận một cách rõ ràng hoặc theo quy ước trong nhiều hệ thống pháp luật trên thế giới. Theo đó quyền này cho phép người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo có quyền im lặng, không phải đưa ra lời khai chống lại mình hay tự buộc mình có tội.

    Quyền im lặng là quyền mà bị can, bị cáo, người bị bắt, bị tạm giữ có được giữ im lặng mà không đưa ra lời khai chống lại mình

    Quyền im lặng là quyền mà bị can, bị cáo, người bị bắt, bị tạm giữ có được giữ im lặng mà không đưa ra lời khai chống lại mình

    Quyền im lặng của bị can, bị cáo tuy chưa được ghi nhận trực tiếp và trở thành một điều luật độc lập nhưng xét về mặt nội dung quyền im lặng được gián tiếp ghi nhận trong Hiến pháp 2013, các văn bản như Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014, Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014, Bộ luật Hình sự 2015, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 và các văn bản dưới luật khác.

    Tại khoản 1 Điều 31 của Hiến pháp có quy định:

    “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.”

    Hay điểm e khoản 1 điều 58, điểm c khoản 2 điều 59, điểm d khoản 2 điều 60, điểm h khoản 2 điều 61 đều quy định “Người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt trong trường hợp phạm tội quả tang và người bị bắt theo quyết định truy nã; người bị tạm giam, bị can, bị cáo có quyền trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại mình hoặc buộc phải nhận có tội”. 

    Ý nghĩa quyền im lặng của bị can, bị cáo

    Ý nghĩa về mặt xã hội

    Quyền im lặng giúp tăng cường trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng trong công tác điều tra, truy tố và xét xử. Quyền im lặng đáp ứng yêu cầu của Nhà nước và xã hội đối với việc:

    • Góp phần tôn trọng và bảo vệ quyền con người;

    • Quyền và lợi ích hợp pháp của công dân;

    • Đảm bảo dân chủ, xét xử công bằng, đúng tội, đúng người, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội, không để bỏ lọt tội phạm.

    Việc mở rộng quyền cho bị cáo, bị can là xu hướng tiến bộ trong nền xã hội tiến tới dân chủ, công bằng về quyền con người được đề cập cao hơn.

    Ý nghĩa về mặt pháp lý

    Để hạn chế việc mớm cung, bức cung và nhục hình và để tránh tình trạng oan sai nên quyền của bị can, bị cáo được mở rộng hơn cũng là xu hướng tốt. Theo đó họ sẽ có cơ hội để bảo vệ mình, tránh được những sai sót từ lời khai ban đầu trong điều kiện bị hạn chế quyền công dân.

    Khi thực hiện quyền này, bạn cáo, bị can được đảm bảo thực hiện các quyền bào chữa, tự bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo quy định của pháp luật. Quy định về quyền im lặng của bị cáo, bị can nhằm đảm bảo tính minh bạch của pháp luật 

    Để hạn chế việc bức cung, mớm cung và nhục hình và để tránh tình trạng oan sai. Quyền của bị can, bị cáo được mở rộng hơn cũng là xu hướng tốt. Họ sẽ có cơ hội để tự bảo vệ mình, tránh được những sai sót từ lời khai ban đầu trong điều kiện bị hạn chế quyền công dân. Với việc ghi nhận và thực hiện quyền này, bị can, bị cáo được bảo đảm thực hiện các quyền bào chữa, tự bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo quy định của Hiến Pháp và pháp luật. Quy định về quyền im lặng của bị can, bị cáo nhằm bảo đảm tính minh bạch của pháp luật, tạo sự nhận thức thống nhất trong quá trình lấy lời khai, hỏi cung.

    Quyền im lặng sẽ hạn chế được việc nhục hình, bức cung, mớm cung và tránh tình trạng oan sai

    Quyền im lặng sẽ hạn chế được việc nhục hình, bức cung, mớm cung và tránh tình trạng oan sai

    Xem thêm: Nguyên tắc áp dụng tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự

    Giai đoạn tố tụng nào bị can, bị cáo sử dụng quyền im lặng?

    Thực tế trong lịch sử tố tụng hình sự Việt Nam, quyền im lặng được người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo sử dụng rất ít. Qua nghiên cứu cho thấy, quyền im lặng sẽ được bị cáo sử dụng ở những trường hợp sau:

    • Vụ án đang được dư luận quan tâm, cơ quan ngôn luận đưa tin, bình luận trái chiều.

    • Bị can, bị cáo không nhận tội, có nhiều luật sư tham gia.

    • Có quan điểm khác nhau giữa các cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình xử lý vụ án: Có tội, không có tội, khác nhau về chứng cứ, tội danh,...

    • Thời điểm các bị cáo dùng quyền im lặng là lúc vụ án được đưa ra xét xử, khi biết mình bị viện kiểm sát truy tố theo điều khoản cụ thể của bộ luật hình sự. Ở đây bị cáo, luật sư dùng quyền im lặng nhằm chống lại cáo buộc của viện kiểm sát.

    Quyền im lặng được tận dụng triệt để trong vụ án liên quan đến Trương Hồ Phương Nga

    Các bạn có nhớ vụ án hình sự liên quan đến hoa hậu Trương Hồ Phương Nga và đại gia Cao Toàn Mỹ không? Sau vụ án tốn nhiều giấy mực đó thì dư luận, cộng đồng mới biết tới cái gọi là “quyền im lặng”, quyền này đã được Trương Hồ Phương Nga tận dụng triệt để bằng nhiều câu nói như: “Bị cáo bị điều tra viên mớm cung. Bị cáo không tin vào Viện kiểm sát. Bị cáo sợ nếu khai ra tất cả chứng cứ sẽ bị hủy”.

    Ngay cả Thạc sĩ Nguyễn Minh Sơn (Viện KSND cấp cao tại TP.HCM) cũng nhận định: “Lần đầu tiên trong lịch sử lập pháp, khi quyền im lặng có hiệu lực thi hành đã được bị cáo Trương Hồ Phương Nga áp dụng triệt để và đây có thể xem là trường hợp đầu tiên bị cáo sử dụng quyền này trong lịch sử tố tụng hình sự của VN, để thấy rằng “im lặng” không còn là ngoan cố mà là cách bị can, bị cáo bảo vệ mình trước nguy cơ mớm cung, ép cung”.

    Quyền im lặng đã được bị cáo Trương Hồ Phương Nga áp dụng triệt để

    Quyền im lặng đã được bị cáo Trương Hồ Phương Nga áp dụng triệt để

    Việc bị can dùng quyền im lặng và cơ quan điều tra sau khi không chứng minh được tội phạm. Tòa buộc phải tuyên đình chỉ vụ án này. Sự thành công của việc sử dụng quyền im lặng trong vụ án này được coi là một bài học rất đáng quý trong việc thay đổi quan điểm tố tụng ở Việt Nam. Đây là một vụ án điển hình thể hiện quan điểm cải cách tư pháp của Đảng và Nhà nước. Nguyên tắc suy đoán vô tội được áp dụng triệt để.

    Có thể thấy pháp luật đã quy định bị can, bị cáo có quyền tự chủ trong việc khai báo; “trình bày lời khai” là quyền của bị can, bị cáo mà không phải là nghĩa vụ bắt buộc. Hay hiểu đơn giản bị can bị cáo quyền trả lời đúng với những câu hỏi cơ quan điều tra đặt ra và im lặng nếu cảm thấy câu trả lời có xu hướng mớm cung, lệch lạc sự thật gây bất lợi cho mình.

    Vậy nếu bị can, bị cáo cứ “ngoan cố" hòng dùng quyền im lặng để thoát tội thì có làm khó cho cơ quan tiến hành tố tụng không? hay như vậy sẽ trở nên vô tội không? Câu trả lời là không bởi lời khai của bị cáo chỉ là một trong những chứng cứ buộc tội nên khi bị cáo không khai báo sẽ không làm khó người tiến hành tố tụng, nếu các chứng cứ, lời khai người liên quan, người làm chứng và các cơ sở buộc tội khác vững chắc.

    Trên đây là những nội dung liên quan đến quyền im lặng của bị can, bị cáo trong tố tụng hình sự. Nếu quý độc giả còn thắc mắc hay có nhu cầu tư vấn pháp lý, tư vấn luật hình sự hãy liên hệ ngay luật sư chuyên án hình sự LHLegal thông qua những cách thức sau để được hỗ trợ nhanh nhất:

    Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

    Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

    Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

    Website: https://luatsulh.com/

    Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

    Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

    Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

    Website: https://luatsulh.com/

    Facebook: Luật sư LHLegal

    Youtube: Luật sư LHLegal

    Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

    Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

    Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự

    Chia sẻ:
    Người đăng:

    Sự kiện mới

    Công ty Luật TNHH LHLegal đạt danh hiệu Sản phẩm - Dịch vụ chất lượng Quốc gia 2023

    Công ty Luật TNHH LHLegal đạt danh hiệu Sản phẩm...

    Ngày 28/10/2023 Luật sư Nguyễn Thị Trúc - đại diện Công ty Luật TNHH LHLegal tham gia LỄ CÔNG...

    Tập thể Công ty Luật LHLegal chinh phục chuyến du lịch team bulding 2023 tại Mũi Né

    Tập thể Công ty Luật LHLegal chinh phục chuyến du...

    Có thể nói, Mũi Né là một điểm đến tuyệt vời để tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ....

    Ngày 30/11 LHLegal đã tổ chức thành công buổi training nội bộ với chủ đề Hiểu não để dùng não

    Ngày 30/11 LHLegal đã tổ chức thành công buổi training...

    Ngày 30/11 LHLegal đã tổ chức thành công buổi training nội bộ trong khuôn khổ lịch trình teambuiding...

    LHLegal đồng hành cùng hội thảo quốc tế EPCCPL 2023

    LHLegal đồng hành cùng hội thảo quốc tế EPCCPL ...

    Công ty Luật TNHH LHLegal đồng hành cùng hội thảo quốc tế “Environmental Protection and Climate...

    Công ty Luật LHLegal tổ chức Teambuilding 3 ngày 2 đêm tại Mũi Né

    Công ty Luật LHLegal tổ chức Teambuilding 3 ngày 2 đêm...

    Nhắc đến biển Mũi Né, người ta thường nghĩ đến những bãi cát trắng mịn, sóng biển...

    Luật sư Lê Nguyên Hòa chào đón các thành viên BCH CLB Doanh Nhân Việt Nam

    Luật sư Lê Nguyên Hòa chào đón các thành viên BCH...

    Ngày 26/11 Luật sư Lê Nguyên Hòa - Giám đốc Điều hành LHLegal - Uỷ viên BCH Câu lạc bộ Doanh...

    Ngày 03/11/2023 LHLegal đã tổ chức buổi training nội bộ với chủ đề “Xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với Nhãn hiệu”

    Ngày 03/11/2023 LHLegal đã tổ chức buổi training nội...

    Vừa qua LHLegal đã tổ chức buổi training nội bộ với chủ đề: “Xâm phạm quyền sở hữu...

    Luật sư Lê Nguyên Hoà và Luật sư Trần Thị Thanh Tuyền tham gia phiên xét xử sơ thẩm

    Luật sư Lê Nguyên Hoà và Luật sư Trần Thị Thanh...

    Ngày 25/10 Luật sư Lê Nguyên Hoà và Luật sư Trần Thị Thanh Tuyền - Công ty Luật TNHH LHLegal...

    Chúc mừng luật sư Lê Nguyên Hòa trở thành thành viên mới của ban chấp hành CLB doanh nhân Việt Nam

    Chúc mừng luật sư Lê Nguyên Hòa trở thành thành...

    CLB Doanh nhân Việt Nam là tổ chức trực thuộc Trung ương Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa...

    Ngày 07/10 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức thành công buổi training nội bộ

    Ngày 07/10 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức thành...

    Buổi tranning với chủ đề: Thoả thuận bảo mật thông tin trong quan hệ lao động đã diễn...

    Ngày 25/8 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức buổi training nội bộ

    Ngày 25/8 Công ty Luật TNHH LHLegal đã tổ chức buổi...

    Buổi training với nội dung: Lấy biểu quyết của cổ đông qua văn bản - Dưới sự dẫn dắt...

    Luật sư Lê Nguyên Hòa làm Ban giám khảo Cuộc thi Khắc dấu tài năng luật mùa III

    Luật sư Lê Nguyên Hòa làm Ban giám khảo Cuộc thi...

    Ngày 13/5 vừa qua Chung kết Cuộc thi KHẮC DẤU TÀI NĂNG LUẬT mùa III do Đoàn Khoa Luật Kinh...

    Chung kết cuộc thi “Đấu trường công lý - Justice Battle” lần VII diễn ra thành công tốt đẹp

    Chung kết cuộc thi “Đấu trường công lý - Justice...

    Ngày 07/5 vừa qua Đội hình tư vấn và giảng dạy pháp luật cộng đồng Trường đại học...

    LHLegal vinh danh tại Thương hiệu mạnh Asean 2022

    LHLegal vinh danh tại Thương hiệu mạnh Asean 2022

    Trong chương trình Asean Brands Award 2022 Công Ty Luật TNHH LHLegal là Công ty Luật duy nhất vinh...

     Công ty Luật TNHH LHLegal - thông báo nhận giải thưởng dịch vụ tốt & thương hiệu nổi tiếng năm 2021

    Công ty Luật TNHH LHLegal - thông báo nhận giải thưởng...

    Chúng tôi xin trịnh trọng thông báo đến Quý Khách hàng và Quý Đối tác về việc Công ty...

    Bài viết pháp luật

    Lừa đảo mua bán nhà đất bị xử lý ra sao?

    Lừa đảo mua bán nhà đất bị xử lý ra sao?

    Với đặc thù hoạt động kinh doanh trên lĩnh vực bất động sản, đối tượng lừa đảo...

    Làm sao để tố cáo người cho vay lãi nặng? Làm gì khi bị uy hiếp đòi nợ?

    Làm sao để tố cáo người cho vay lãi nặng? Làm gì...

    Cho vay lãi nặng ở Việt Nam đang ngày càng diễn biến phức tạp và có nhiều biến tướng...

    Cho vay nặng lãi có đòi lại tiền được không? Làm sao để không đi tù?

    Cho vay nặng lãi có đòi lại tiền được không? Làm...

    Hiện nay việc cho vay nặng lãi đang có diễn biến rất phức tạp và thông qua nhiều hình thức...

    Cho vay lãi suất bao nhiêu thì có thể phạm tội cho vay lãi nặng?

    Cho vay lãi suất bao nhiêu thì có thể phạm tội cho...

    Cho vay lãi suất bao nhiêu thì phạm tội cho vay nặng lãi? Người cho vay nặng lãi có bị truy...

    Cầm giữ tài sản theo quy định bộ Luật Dân sự 2015 mới nhất 2024

    Cầm giữ tài sản theo quy định bộ Luật Dân sự...

    Cầm giữ tài sản là gì? Việc cầm giữ tài sản được thực hiện như thế nào? Thực hiện...

    Đã xóa án tích liệu có được coi là vẫn còn tiền án tiền sự không?

    Đã xóa án tích liệu có được coi là vẫn còn tiền...

    Theo quy định pháp luật xoá án tích là một trong những quy định thể hiện tính nhân văn...

    Vì sao Ngọc Trinh đã bị phạt hành chính mà còn bị xử lý hình sự?

    Vì sao Ngọc Trinh đã bị phạt hành chính mà còn bị...

    Vừa qua Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM ra quyết định số 20231041/QĐ-CQCSĐT(PC01-Đ3) về việc khởi...

    Vì sao nữ hoàng nội y Ngọc Trinh bị bắt?

    Vì sao nữ hoàng nội y Ngọc Trinh bị bắt?

    Chiều 19.10, Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM khởi tố bị can, lệnh khám xét chỗ ở và lệnh bắt...

    Ca sĩ L.T.T, người mẫu L.H.P,... tham gia đường dây bán dâm sẽ bị xử lý ra sao?

    Ca sĩ L.T.T, người mẫu L.H.P,... tham gia đường dây...

    Ngày 03/11 vừa qua, thông tin CQ CSĐT Bộ Công an triệt phá đường dây môi giới mại dâm 'siêu...

    Khởi tố tài xế xe Thành Bưởi bị tước bằng vẫn lái xe gây tai nạn chết người

    Khởi tố tài xế xe Thành Bưởi bị tước bằng vẫn...

    Sáng ngày 2/10, công an huyện Định Quán (Đồng Nai) đã ra quyết định khởi tố bị can và...

    Dịch vụ luật sư giỏi ly hôn ở TP HCM

    Dịch vụ luật sư giỏi ly hôn ở TP HCM

    Dịch vụ Luật sư giỏi ly hôn ở TP HCM là dịch vụ luật sư giỏi chuyên tư vấn các vấn...

    Dịch vụ luật sư tư vấn tranh chấp đất đai giỏi tại TPHCM

    Dịch vụ luật sư tư vấn tranh chấp đất đai giỏi...

    Dịch vụ luật sư giỏi về nhà đất tại TPHCM chuyên giải đáp các thắc mắc về tranh chấp...

    Chân dung Tiến sĩ Luật Lưu Bình Nhưỡng - Người vừa bị bắt vì cáo buộc cưỡng đoạt tài sản

    Chân dung Tiến sĩ Luật Lưu Bình Nhưỡng - Người...

    Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thái Bình vừa ra quyết định khởi tố, bắt tạm...

    Vì sao con trai ông chủ Thành Bưởi bị bắt? Hình phạt tù có thể đối diện là bao nhiêu?

    Vì sao con trai ông chủ Thành Bưởi bị bắt? Hình...

    Ngày 10/11, Cơ quan CSĐT Công an huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai đã tống đạt quyết định...

    Facebook chat