Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội là gì?

Theo quy định tại Điều 16 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định: “Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội là tự mình không thực hiện tội phạm đến cùng, tuy không có gì ngăn cản. Người tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự về tội định phạm; nếu hành vi thực tế đã thực hiện có đủ yếu tố cấu thành của một tội khác, thì người đó phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.”

Trong trường hợp này, người phạm tội tự mình dừng lại không thực hiện tiếp hành vi vi phạm để tội phạm hoàn thành khi biết rằng không có gì ngăn cản chủ thể thực hiện tội phạm. 

Điều kiện được xem là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội

Về mặt khách quan

Việc chấm dứt thực hiện tiếp hành vi vi phạm chỉ xảy ra khi ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội chưa đạt (phạm tội chưa đạt chưa hoàn thành). Đây là điều kiện tiên quyết của tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. Các trường hợp như người phạm tội chỉ mới tìm kiếm, sửa soạn công cụ phương tiện hoặc chưa thực hiện hết các hành vi khách quan được quy định trong cấu thành tội phạm thì hậu quả của tội phạm chưa xảy ra cho xã hội.
Ví dụ: người phạm tội cướp tài sản chỉ mới có hành vi dùng vũ lực đe dọa dùng vũ lực nhưng chưa thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. 

Trường hợp người phạm tội chấm dứt hành vi vi phạm của mình tại giai đoạn phạm tội chưa đạt nhưng đã hoàn thành thì không được chấp nhận là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. Bởi họ đã thực hiện hết hành vi khách quan của cấu thành tội phạm do pháp luật quy định, hậu quả thiệt hại của tội phạm tuy chưa xảy ra nhưng sẽ xảy ra mà không cần người phạm tội phải có hành vi gì tiếp tục.

Về mặt chủ quan

Người phạm tội phải chấm dứt việc phạm tội một cách tự nguyện và triệt để. Trường hợp người phạm tội chỉ tạm chấm dứt, chờ đợi thời cơ thuận lợi để tiếp tục phạm tội không được coi là dứt khoát. Người phạm tội phải tự mình chấm dứt hành vi phạm tội, việc chấm dứt hoàn toàn tự nguyện do động lực từ bên trong chứ không phải do trở ngại khách quan chi phối. Khi dừng việc thực hiện tội phạm, người phạm tội tin rằng không có gì ngăn cản và vẫn có thể thực hiện tiếp tội phạm.

Ví dụ: Bà A chuẩn bị thuốc độc trong ly nước để sẵn trên bàn nhằm hại chết chồng là ông B và giả vờ đi chợ. Tuy nhiên, trên đường đi chợ, bà A cảm thấy hối hận nên đã quay về nhà bỏ ly nước đó trước khi ông B uống.

Nếu việc dừng lại không thực hiện tội phạm là do ngoài ý muốn của người phạm tội (có người phát hiện, lý do thời tiết...) thì việc dừng lại này không được coi là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội, mà có thể là chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội chưa đạt.

Nếu việc dừng việc phạm tội là do ngoài ý muốn thì không được xem là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội

Trách nhiệm hình sự trong trường hợp tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội

Theo Điều 16 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) “Người tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự về tội định phạm”.

Khi người phạm tội tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội thì xét về mặt chủ quan đã hoàn toàn từ bỏ ý định phạm tội của mình, không còn mong muốn thực hiện tội phạm đến cùng. Xét về mặt khách quan thì hành vi của người tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội đã thực hiện chưa thỏa mãn hết các dấu hiệu của cấu thành tội định phạm. Trong sự thống nhất giữa hai mặt khách quan và chủ quan như vậy, hành vi đã thực hiện trước đó của người tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội được coi như đã mất tính nguy của tội phạm muốn thực hiện.

Quy định của Điều 16 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017)  muốn tạo cơ hội cho người tuy đã có hành vi chuẩn bị phạm tội hoặc đã bắt đầu thực hiện tội phạm vẫn có cơ hội hưởng sự khoan hồng nếu họ tự nhận ra lỗi lầm của mình mà chấm dứt việc phạm tội.

Trong trường hợp tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội, nhưng hành vi thực tế đã thực hiện có đủ yếu tố cấu thành của một tội phạm khác thì người tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi đã thực hiện.

Ví dụ: Chủ thể tội giết người đã tấn công (đâm hay chém nạn nhân) bị thương rồi tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội giết người sẽ được miễn trách nhiệm hình sự về tội giết người (Điều 123 Bộ luật hình sự 2015) nhưng phải chịu trách nhiệm hình sự về tội cố ý gây thương tích (Điều 134 Bộ luật hình sự 2015).

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về vấn đề “Quy định về tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội” mà Công ty Luật TNHH LHLegal gửi đến anh/chị.

Dịch vụ Luật sư giỏi tư vấn pháp luật tại Thành phố Nha Trang

Công ty Luật TNHH LHLegal - Luật sư giỏi hình sự tại TP.HCM chuyên cung cấp các dịch vụ luật sư tư vấn pháp luật về hình sự, đại diện khách hàng tham gia tranh tụng, bào chữa, soạn thảo các văn bản pháp lý trong lĩnh vực hình sự. Với đội ngũ luật sư nhiều năm kinh nghiệm cùng phương châm “Chính trực và công bằng”, chúng tôi luôn đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu, bảo vệ lợi ích khách hàng một cách triệt để đúng với quy định của pháp luật.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự