Phân biệt nhãn hiệu và thương hiệu theo Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành

Xem thêm: Nhãn hiệu như thế nào thì được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam?

Khái niệm về nhãn hiệu và thương hiệu

Thế nào là nhãn hiệu? 

Căn cứ vào khoản 16 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2019 và 2022) định nghĩa về nhãn hiệu như sau: 

“16. Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hoá, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau.”

Theo đó, nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau. Các dấu hiệu trong nhãn hiệu được tạo thành từ nhiều yếu tố khác nhau như từ ngữ, chữ cái, chữ số, hình ảnh, màu sắc…

Ngoài ra, có rất nhiều loại nhãn hiệu khác nhau được quy định tại các khoản 17, 18 và 20 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2019 và 2022) như sau: 

  • Nhãn hiệu tập thể là nhãn hiệu dùng để phân biệt hàng hoá, dịch vụ của các thành viên của tổ chức là chủ sở hữu nhãn hiệu đó với hàng hoá, dịch vụ của tổ chức, cá nhân không phải là thành viên của tổ chức đó.

  • Nhãn hiệu chứng nhận là nhãn hiệu mà chủ sở hữu nhãn hiệu cho phép tổ chức, cá nhân khác sử dụng trên hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân đó để chứng nhận các đặc tính về xuất xứ, nguyên liệu, vật liệu, cách thức sản xuất hàng hoá, cách thức cung cấp dịch vụ, chất lượng, độ chính xác, độ an toàn hoặc các đặc tính khác của hàng hoá, dịch vụ mang nhãn hiệu.

  • Nhãn hiệu nổi tiếng là nhãn hiệu được bộ phận công chúng có liên quan biết đến rộng rãi trên lãnh thổ Việt Nam.

Nhãn hiệu nổi tiếng là nhãn hiệu được công chúng biết đến rộng rãi

Thế nào là thương hiệu?

“Thương hiệu” là một thuật ngữ marketing quen thuộc, phổ biến thường được nhiều người sử dụng để nhận diện các doanh nghiệp khác nhau. Theo pháp luật hiện hành, chưa có quy định cụ thể về thương hiệu là gì?

Theo Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ định nghĩa: “A brand is a name, term, design, symbol, or any other feature that identifies one seller’s good or service as distinct from those of other sellers” – Nghĩa là một thương hiệu là một cái tên, một thuật ngữ, thiết kế, ký hiệu hoặc bất kỳ đặc điểm nào khác để phân biệt hàng hóa/ dịch vụ của người bán này với những người bán khác.

Thông qua đó, có thể hiểu thương hiệu là một tập hợp các yếu tố độc đáo, bao gồm tên, logo, khẩu hiệu, biểu tượng, và các đặc điểm nhận diện khác mà doanh nghiệp sử dụng để phân biệt sản phẩm hoặc dịch vụ của mình với những đối thủ cạnh tranh. Thương hiệu không chỉ là một dấu hiệu nhận diện mà còn là sự kết hợp của các giá trị, cảm xúc và ý tưởng mà nó truyền tải đến khách hàng.

Đặc điểm của thương hiệu: 

  • Được hình thành từ quá trình sản xuất, kinh doanh và sử dụng sản phẩm: Thương hiệu được xây dựng và phát triển qua quá trình doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh và cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ. Khi hàng hóa, dịch vụ được sử dụng rộng rãi và được nhiều người công nhận, thương hiệu sẽ trở nên nổi tiếng và có giá trị.

  • Không được pháp luật bảo hộ mà được xã hội và người tiêu dùng công nhận: Thương hiệu không có bảo hộ pháp lý như nhãn hiệu. Sự tồn tại và phát triển của thương hiệu dựa vào sự công nhận từ xã hội và người tiêu dùng.

  • Không có các dấu hiệu nhìn thấy dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh như nhãn hiệu: Thương hiệu không nhất thiết phải có các dấu hiệu nhận diện cụ thể như chữ cái, từ ngữ, hình vẽ hoặc hình ảnh. Thay vào đó, thương hiệu thường bao gồm các giá trị, cảm xúc và ấn tượng mà nó tạo ra trong lòng khách hàng.

  • Không thể xác định chính xác thời gian tồn tại: Thương hiệu có thể tồn tại lâu dài hoặc ngắn hạn tùy thuộc vào sự phát triển và thay đổi của doanh nghiệp, cũng như sự công nhận từ thị trường và người tiêu dùng. Thời gian tồn tại của thương hiệu không thể xác định chính xác.

Phân biệt nhãn hiệu và thương hiệu theo Luật Sở hữu trí tuệ

Trên thực tế, thương hiệu và nhãn hiệu luôn bị nhầm lẫn là một, nhưng hai thuật ngữ trên có sự khác biệt nhất định. 

Tiêu chí

Nhãn hiệu

Thương hiệu

Khái niệm

Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hoá, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau.

Thương hiệu là một tập hợp các yếu tố độc đáo, bao gồm tên, logo, khẩu hiệu, biểu tượng, và các đặc điểm nhận diện khác mà doanh nghiệp sử dụng để phân biệt sản phẩm hoặc dịch vụ của mình với những đối thủ cạnh tranh.

Văn bản pháp luật điều chỉnh

Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2019 và 2022); các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.

Không có văn bản pháp luật nào điều chỉnh.

Dấu hiệu nhận biết

Các dấu hiệu nhìn thấy được dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, hình ba chiều hoặc sự kết hợp các yếu tố đó, được thể hiện bằng một hoặc nhiều màu sắc hoặc dấu hiệu âm thanh thể hiện được dưới dạng đồ họa.

Không nhất thiết phải có các dấu hiệu nhận diện cụ thể như chữ cái, từ ngữ, hình vẽ hoặc hình ảnh. Thay vào đó, thương hiệu thường bao gồm các giá trị, cảm xúc và ấn tượng mà nó tạo ra trong lòng khách hàng.

Đăng ký bảo hộ

Được pháp luật bảo hộ. Đăng ký bảo hộ tại Cục Sở hữu trí tuệ và có hiệu lực tại thời điểm được cấp văn bằng bảo hộ (trừ nhãn hiệu nổi tiếng).

Không được pháp luật bảo hộ. Do doanh nghiệp tự xây dựng và phát triển.

Thời hạn

Thời hạn bảo hộ là 10 năm, chủ sở hữu có thể xin gia hạn nhiều lần liên tiếp, mỗi lần là 10 năm. Riêng nhãn hiệu nổi tiếng, thời hạn bảo hộ kết thúc khi nhãn hiệu nổi tiếng không còn đáp ứng các tiêu chí của nhãn hiệu nổi tiếng theo quy định tại Điều 75 Luật sở hữu trí tuệ.

Sự tồn tại và phát triển của thương hiệu dựa vào sự công nhận từ xã hội và người tiêu dùng.

Ý nghĩa

Dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác.

Dùng để xây dựng, phát triển hình ảnh của doanh nghiệp và các sản phẩm của doanh nghiệp.

Ví dụ về thương hiệu và nhãn hiệu

Ở Việt Nam, nhắc đến các sản phẩm sữa tươi là nhiều người nghĩ ngay đến Vinamilk. Thương hiệu Vinamilk là một trong những thương hiệu sản phẩm sữa nổi tiếng và uy tín nhất tại Việt Nam. Thương hiệu này được nhiều người tiêu dùng tin tưởng và yêu thích nhờ chất lượng sản phẩm và các chiến dịch quảng cáo hiệu quả.

Nhãn hiệu của Vinamilk: Vinamilk có rất nhiều dòng sản phẩm khác nhau từ sữa tươi, sữa chua, sữa trái cây… Đơn cử như các nhãn hiệu sữa chua Vinamilk bao gồm: 

  • Sữa chua Ngon Khỏe với mô tả là được sản xuất theo công nghệ lên men tự nhiên với Canxi và vitamin D3 cho hệ xương chắc khỏe.

  • Sữa chua Vinamilk cao cấp với mô tả là tận hưởng hương vị mê hoặc của Sữa chua Vinamilk cao cấp với các nguyên liệu cao cấp: Trân Châu giòn dai, Cốm dẻo bùi và Nếp Cẩm thơm nồng.

  • Sữa chua Vinamilk Probi với mô tả là dòng sản phẩm tăng cường đề kháng…

Tại sao doanh nghiệp phải bảo hộ nhãn hiệu?

Đăng ký bảo hộ nhãn hiệu là một bước quan trọng đối với doanh nghiệp vì những lý do sau:

  • Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ: Đăng ký bảo hộ nhãn hiệu giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp đối với nhãn hiệu của mình. Điều này ngăn chặn các hành vi sao chép, làm giả, sử dụng trái phép từ các bên thứ ba liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu

  • Xác định quyền ưu tiên: Khi nhãn hiệu được đăng ký, doanh nghiệp có quyền ưu tiên sử dụng nhãn hiệu đó trong các lĩnh vực hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký. Điều này giúp tránh các xung đột và tranh chấp với các doanh nghiệp khác.

  • Tăng giá trị thương hiệu: Nhãn hiệu được bảo hộ tạo sự tin cậy và uy tín trong mắt khách hàng và đối tác kinh doanh. Điều này góp phần tăng cường giá trị thương hiệu và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

  • Bảo vệ lợi ích kinh doanh: Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu cung cấp cơ sở pháp lý để xử lý các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm yêu cầu ngừng sử dụng, bồi thường thiệt hại và xử lý vi phạm theo quy định pháp luật.

Bảo hộ thương hiệu giúp doanh nghiệp bảo vệ lợi ích kinh doanh

  • Mở rộng thị trường: Nhãn hiệu được bảo hộ giúp doanh nghiệp dễ dàng mở rộng thị trường, đặc biệt là khi muốn kinh doanh ở các quốc gia khác. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận và phát triển thị trường mới.

  • Đề phòng rủi ro pháp lý: Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu giúp tránh các rủi ro pháp lý liên quan đến tranh chấp vì vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác. Điều này bảo vệ doanh nghiệp khỏi các tranh chấp pháp lý và mất mát tài chính.

  • Khuyến khích sáng tạo và đổi mới: Bảo hộ nhãn hiệu thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm, nâng cao chất lượng và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Thông qua bài viết trên, chúng tôi mong rằng bạn có thể hiểu và phân biệt được nhãn hiệu và thương hiệu. Nếu có thắc mắc gì hãy liên hệ với LHLegal, đội ngũ Luật sư giỏi của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn bất cứ lúc nào.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự

Trụ sở

Số 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Điện thoại: 1900 2929 01

Chi nhánh Nha Trang

Số 7 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, TP. Nha Trang

Điện thoại: 1900 2929 01

Đăng ký tư vấn Tính án phí