Quyền yêu cầu cấp dưỡng là gì?

Khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định:

“Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này.”

Ví dụ nếu vợ là người nuôi con thì chồng phải có nghĩa vụ chu cấp cho con và ngược lại.

Nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn

Nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn theo quy định tại Điều 107 Luật Hôn nhân gia đình 2014 thì:

• Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con;

• Giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu;

• Giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột;

• Giữa vợ và chồng theo quy định

Lưu ý: Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.

Người có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng

Người có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng được quy định tại Điều 119 Luật Hôn nhân gia đình 2014 như sau:

Người được cấp dưỡng, cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.

Người có quyền yêu cầu nghĩa vụ cấp dưỡng là cha/mẹ/người giám hộ của người đó

Cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó:

• Người thân thích;

• Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;

• Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;

• Hội liên hiệp phụ nữ.

Cá nhân, cơ quan, tổ chức khác khi phát hiện hành vi trốn tránh thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức quy định yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.

Xem thêm: Quyền nuôi con sau khi ly hôn theo quy định mới nhất 2023

Quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng

Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha, mẹ đối với con quy định tại Điều 110 Luật Hôn nhân gia đình 2014:

“Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con.”

Theo quy định của bộ luật dân sự hiện hành thì con chưa thành niên là con chưa đủ 18 tuổi. Vậy nên cha mẹ phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con đến khi con đủ 18 tuổi. Về vấn đề con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động không có tài sản có nghĩa: con mất năng lực hành vi, mất nhận thức, không có tài sản và khả năng tự nuôi mình. Lúc này thì cha mẹ phải có trách nhiệm chu cấp cho con mình. Nếu không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng, sẽ bị xử lý theo quy định Pháp luật.

Cha mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho đến khi con đủ 18 tuổi

Nghĩa vụ cấp dưỡng giữa vợ và chồng khi ly hôn quy định tại Điều 115 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:

Khi ly hôn nếu bên khó khăn, túng thiếu có yêu cầu cấp dưỡng mà có lý do chính đáng thì bên kia có nghĩa vụ cấp dưỡng theo khả năng của mình.

Phương thức và mức cấp dưỡng

Phương thức cấp dưỡng

Theo Điều 117 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì phương thức cấp dưỡng được quy định như sau:

“Việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần.

Các bên có thể thỏa thuận thay đổi phương thức cấp dưỡng, tạm ngừng cấp dưỡng trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng lâm vào tình trạng khó khăn về kinh tế mà không có khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.”

Mức cấp dưỡng

Theo Điều 116 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về mức cấp dưỡng như sau:

“1. Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

2. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.”

Mức cấp dưỡng có thể thay đổi do thỏa thuận của hai bên

Bên cạnh đó, mức cấp dưỡng này cũng có thể thay đổi do thỏa thuận của các bên, nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

Hiện nay, pháp luật không có quy định giới hạn mức cấp dưỡng là bao nhiêu mà hoàn toàn dựa vào thỏa thuận của các bên hoặc dựa vào thu nhập, điều kiện, nhu cầu của các bên.

Thủ tục giải quyết tranh chấp nghĩa vụ cấp dưỡng

Nếu không thể tự thỏa thuận để giải quyết tranh chấp các bên có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết. Căn cứ vào Khoản 5 Điều 28 và điểm a Khoản 1 Điều 35 Bộ luật tố tụng Dân sự 2015 thì Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết đối với tranh chấp về nghĩa vụ cấp dưỡng.

Sau khi xác định Tòa án có thẩm quyền, người khởi kiện gửi hồ sơ khởi kiện đến Tòa án bao gồm:

• Đơn khởi kiện (phải đáp ứng các điều kiện tại Điều 189 Bộ luật tố tụng Dân sự);

• Bản sao các giấy tờ chứng minh nhân thân người khởi kiện;

• Các tài liệu, chứng cứ khác hiện có để chứng minh yêu cầu khởi kiện.

Tìm hiểu thêm về dịch vụ tư vấn ly hôn và tranh chấp tài sản, quyền nuôi con sau ly hôn.

Trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con

Trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng được hiểu là việc một người có nghĩa vụ cấp dưỡng cố tình không thực hiện việc cấp dưỡng với những người mà họ có nghĩa vụ cấp dưỡng; được biểu hiện bằng việc không chịu đóng góp tiền, tài sản để cấp dưỡng mặc dù có khả năng thực tế để thực hiện nghĩa vụ đó.

Người có hành vi trốn tránh cấp dưỡng sẽ bị xử phạt hành chính theo Điều 57 Nghị định 144/2021/NĐ-CP

Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, nuôi dưỡng cha, mẹ; nghĩa vụ cấp dưỡng, chăm sóc con sau khi ly hôn theo quy định của pháp luật

Nếu từ chối hay trốn tránh cấp dưỡng sẽ bị phạt từ 5-10 triệu đồng

Ngoài ra hành vi trốn tránh nghĩa vụ trợ cấp còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo đó, hành vi trốn tránh cấp dưỡng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu thỏa mãn một trong các điều kiện được quy định tại Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

• Làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe (ốm đau, bệnh tật...)

• Hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm

Hình phạt áp dụng: cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm

Dịch vụ Luật sư tư vấn Hôn nhân gia đình ở TP.HCM

Công ty Luật TNHH LHLegal chuyên cung cấp các dịch vụ tư vấn trong lĩnh vực hôn nhân gia đình như giải quyết tranh chấp nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con sau ly hôn, thủ tục ly hôn nhanh, tranh chấp tài sản chung, tài sản riêng, …

Với đội ngũ luật sư giỏi, giàu kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao, chúng tôi cam kết sẽ giải quyết các vấn đề mà bạn đang gặp phải về Hôn nhân và gia đình. Khách hàng nếu có nhu cầu liên quan đến các vấn đề xảy ra trong lĩnh vực Hôn nhân và gia đình, hãy gọi ngay đến Hotline: 1900 2929 01 hoặc để lại thông tin qua email: Hoa.le@luatsulh.com; LHLegal.Mar@luatsulh.com

Với đội ngũ Luật sư giỏi tư vấn Hôn nhân và gia đình , uy tín, chất lượng có kinh nghiệm hành nghề nhiều năm, chúng tôi tự hào và cam kết sẽ bảo đảm quyền và lợi ích của khách hàng cũng như đề ra hướng giải quyết hiệu quả đối với vấn đề mà bạn đang gặp phải trong Hôn nhân và gia đình. Nếu bạn có nhu cầu liên quan đến lĩnh vực Hôn nhân gia đình hãy đến với Luật sư giỏi Hôn nhân và gia đình để được tư vấn và được hỗ trợ trong thời gian sớm nhất.

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự