Những lưu ý quan trọng khi ngân hàng thực hiện bán đấu giá khoản nợ

>>> Nợ ngân hàng bao lâu thì bị khởi kiện? Nên làm gì khi nợ quá hạn ngân hàng?

>>> Quy định pháp luật về xử lý nợ xấu theo Luật Dân sự, Luật Doanh nghiệp và Luật Các tổ chức tín dụng

Ngân hàng lưu ý khi thực hiện bán đấu giá khoản nợ

Quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan

Căn cứ theo khoản 3 Điều 1 Thông tư 09/2015/TT-NHNN Quy định về hoạt động mua, bán nợ của tổ chức (sửa đổi, bổ sung năm 2022) (Thông tư 09/2015/TT-NHNN) thì mua, bán nợ là thỏa thuận bằng văn bản về việc chuyển giao quyền đòi nợ đối với khoản nợ phát sinh từ nghiệp vụ cho vay, khoản trả thay trong nghiệp vụ bảo lãnh, theo đó bên bán nợ chuyển giao quyền sở hữu khoản nợ cho bên mua nợ và nhận tiền thanh toán từ bên mua nợ.

Tại Điều 10 Thông tư 09/2015/TT-NHNN quy định tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (ngân hàng) quyết định lựa chọn một trong các phương thức mua, bán nợ sau:

• Thỏa thuận: thông qua đàm phán trực tiếp giữa bên bán nợ và bên mua nợ hoặc gián tiếp thông qua bên môi giới.

• Đấu giá: Bên bán nợ ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản với tổ chức đấu giá tài sản theo quy định của pháp luật về đấu giá tài sản.

(1) Bên bán nợ là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có khoản nợ được bán theo quy định tại khoản 2 Điều này.

Bên bán nợ có quyền:

• Yêu cầu bên mua nợ thanh toán theo thỏa thuận;

• Yêu cầu bên mua nợ phải thực hiện theo đúng các nghĩa vụ cam kết;

• Các quyền khác theo thỏa thuận và quy định của pháp luật.

Bên bán nợ có nghĩa vụ:

• Thông báo bằng văn bản cho bên nợ và các bên liên quan những nội dung của việc bán nợ chậm nhất 5 ngày làm việc kể từ ngày các bên ký kết đồng mua, bán nợ hoặc sửa đổi, bổ sung hợp đồng mua, bán nợ. Trường hợp pháp luật có quy định khác hoặc theo thỏa thuận giữa bên bán nợ và bên nợ hoặc trong trường hợp cần thiết, bên bán nợ thông báo bằng văn bản việc bán nợ cho bên nợ trước khi ký kết hợp đồng mua, bán nợ;

• Cung cấp các thông tin liên quan đến khoản nợ được bán theo yêu cầu của bên mua nợ, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và không trái với các thỏa thuận tại hợp đồng cấp tín dụng, hợp đồng bảo đảm đã ký kết;

• Chuyển giao đầy đủ, đúng hạn nguyên trạng hồ sơ khoản nợ theo thỏa thuận cho bên mua nợ;

• Chuyển giao nguyên trạng quyền, nghĩa vụ đối với khoản nợ được bán bao gồm cả quyền, nghĩa vụ đối với biện pháp bảo đảm của khoản nợ, bảo hiểm của khoản nợ (nếu có) cho bên mua nợ theo hợp đồng mua, bán nợ và quy định của pháp luật;

• Thanh toán các chi phí (kể cả phí môi giới nếu có) phát sinh trong quá trình mua, bán nợ theo thỏa thuận;

• Thực hiện đúng và đầy đủ các nghĩa vụ khác theo thỏa thuận và quy định pháp luật.

Bên bán nợ có nghĩa vụ chuyển giao đầy đủ, đúng hạn nguyên trạng hồ sơ khoản nợ

(2) Bên mua nợ là tổ chức, cá nhân, bao gồm:

• Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận hoạt động mua nợ;

• Tổ chức khác, cá nhân (bao gồm cả tổ chức, cá nhân là người cư trú và người không cư trú).

Bên mua nợ có quyền:

• Yêu cầu bên bán nợ cung cấp thông tin về khoản nợ được mua, bán (bao gồm cả thông tin liên quan đến hình thành, quản lý khoản nợ);

• Kế thừa đầy đủ các quyền của bên bán nợ đối với khoản nợ theo thỏa thuận, phù hợp với quy định của pháp luật;

• Yêu cầu bên bán nợ chuyển giao hồ sơ và hoàn tất các thủ tục để chuyển giao đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của bên bán nợ, phù hợp với thỏa thuận của các bên tại hợp đồng mua, bán nợ và quy định pháp luật;

• Yêu cầu bên bán nợ thực hiện đúng, đầy đủ các nghĩa vụ cam kết theo thỏa thuận;

• Các quyền khác theo thỏa thuận và quy định của pháp luật.

Bên mua nợ có nghĩa vụ:

• Thanh toán đầy đủ, đúng hạn cho bên bán nợ theo hợp đồng mua, bán nợ;

• Thanh toán các chi phí (kể cả phí môi giới nếu có) phát sinh trong quá trình mua, bán nợ theo thỏa thuận;

• Kế thừa đầy đủ các nghĩa vụ của bên bán nợ đối với khoản nợ theo thỏa thuận, phù hợp với quy định của pháp luật;

• Thực hiện đúng và đầy đủ các nghĩa vụ khác theo thỏa thuận và quy định của pháp luật.

(3) Bên nợ là tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ thanh toán khoản nợ được mua, bán theo quy định tại hợp đồng cấp tín dụng.

Như vậy, bán đấu giá khoản nợ là trường hợp ngân hàng chuyển giao quyền đòi nợ đối với một khoản nợ cho cá nhân, tổ chức thông qua hình thức đấu giá tài sản.

Trong đó, có sự tham gia của tổ chức hành nghề đấu giá tài sản. Căn cứ theo khoản 12 Điều 5 Luật Đấu giá tài sản năm 2016 (sửa đổi, bổ sung năm 2022, 2023) (Luật Đấu giá tài sản hiện hành) thì Tổ chức hành nghề đấu giá tài sản bao gồm Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản và doanh nghiệp đấu giá tài sản.

Xử lý tình huống khi đấu giá không thành công

Căn cứ theo Điều 52 Luật Đấu giá tài sản hiện hành thì các trường hợp đấu giá không thành bao gồm:

• Đã hết thời hạn đăng ký mà không có người đăng ký tham gia đấu giá;

• Tất cả những người đã đăng ký tham gia đấu giá hợp lệ nhưng không tham dự phiên đấu giá;

• Tại phiên đấu giá không có người trả giá hoặc không có người chấp nhận giá;

• Giá trả cao nhất mà vẫn thấp hơn giá khởi điểm trong trường hợp không công khai giá khởi điểm và phiên đấu giá được thực hiện theo phương thức trả giá lên;

• Người trúng đấu giá từ chối ký biên bản đấu giá;

• Người đã trả giá rút lại giá đã trả, người đã chấp nhận giá rút lại giá đã chấp nhận mà không có người trả giá tiếp;

• Trường hợp từ chối kết quả trúng đấu giá;

• Đã hết thời hạn đăng ký mà chỉ có một người đăng ký tham gia đấu giá hoặc có nhiều người đăng ký tham gia đấu giá nhưng chỉ có một người tham dự phiên đấu giá hoặc có nhiều người tham dự phiên đấu giá nhưng chỉ có một người trả giá hoặc có nhiều người trả giá nhưng chỉ có một người trả giá hợp lệ.

Người trúng đấu giá từ chối ký biên bản đấu giá là trường hợp đấu giá không thành

Trường hợp đấu giá không thành công, ngân hàng cần xem xét các biện pháp sau:

• Tổ chức đấu giá lại: Điều chỉnh giá khởi điểm hoặc điều kiện đấu giá để thu hút nhà đầu tư.

• Chuyển nhượng trực tiếp: Đàm phán với các nhà đầu tư tiềm năng để chuyển nhượng khoản nợ theo thỏa thuận.

• Xử lý tài sản bảo đảm: Nếu không thể bán khoản nợ, ngân hàng có thể thực hiện quyền xử lý tài sản bảo đảm theo quy định tại Điều 299 và Điều 303 của Bộ luật Dân sự năm 2015.

Rủi ro pháp lý trong quá trình đấu giá khoản nợ và cách phòng tránh

Trong quá trình đấu giá khoản nợ, ngân hàng có thể đối mặt với các rủi ro pháp lý sau:

• Tranh chấp về quyền sở hữu tài sản bảo đảm: Ngân hàng cần kiểm tra kỹ hồ sơ pháp lý của tài sản trước khi đấu giá;

• Tranh chấp tính hợp pháp của khoản nợ: khoản nợ chưa đủ điều kiện bán.

• Khiếu nại về quy trình đấu giá: Để phòng tránh, ngân hàng cần tuân thủ chặt chẽ quy định của Luật Đấu giá tài sản hiện hành và các văn bản hướng dẫn liên quan liên quan tới nghĩa vụ thông báo, …;

• Rủi ro về xác minh năng lực tài chính của bên vay, bên đăng ký tham gia đấu giá: Để phòng tránh, ngân hàng cần đánh giá khả năng thu hồi nợ và giá trị thực tế của tài sản bảo đảm để đưa ra quyết định phù hợp. Đồng thời, nhằm hạn chế tình trạng bên trúng đấu giá không thanh toán đầy đủ tiền mua khoản nợ, làm kéo dài thời hạn xử lý nợ của Ngân hàng.

• Xung đột lợi ích và thông đồng của các bên liên quan => có thể hủy bỏ kết quả đấu giá theo Luật đấu giá tài sản

Lợi ích của bán đấu giá khoản nợ đối với ngân hàng và nhà đầu tư

Giải pháp thu hồi nợ hiệu quả cho ngân hàng

Khi bên vay không thanh toán được khoản nợ, khi đó, bán nợ là hoạt động kinh tế - tài chính để trao đổi và chuyển nhượng phần tài sản đặc biệt là các “khoản nợ phải thu” từ đối tượng này sang đối tượng khác có nhu cầu trở thành “chủ nợ mới” và có khả năng thu hồi nợ, tránh việc tồn đọng nợ, khó hoặc không thể thu hồi của các ngân hàng thương mại. Ngân hàng giảm tỷ lệ nợ xấu, đảm bảo hệ số an toàn vốn, tiết kiệm chi phí và thời gian xử lý nợ xấu.

Vì vậy, bán đấu giá khoản nợ cũng là giải pháp thu hồi nợ hiệu quả cho ngân hàng.

Cơ hội đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư

Ngoài lợi ích mang lại cho các ngân hàng, việc bán đấu giá tài sản cũng là cơ hội đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư - các bên có nhu cầu mua nợ. Cơ hội mua tài sản có giá rẻ kèm theo nhận bảo đảm đối với tài sản bảo đảm của khoản nợ. Bởi khoản nợ không chỉ có nợ gốc mà còn có khoản lãi tăng lên qua từng ngày, kèm theo đó là tài sản bảo đảm để thu hồi nợ trong trường hợp bên nợ không trả được nợ.

Bán đấu khoản nợ là cơ hội đầu tư cho các nhà đầu tư

Dịch vụ tư vấn pháp lý hỗ trợ ngân hàng trong bán đấu giá khoản nợ

Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động, việc quản lý dòng tiền và thu hồi nợ hiệu quả trở thành yếu tố sống còn cho các ngân hàng, tổ chức tài chính. Hiểu được những khó khăn đó, Công ty Luật TNHH LHLegal với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn sâu rộng trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng, sẵn sàng cung cấp giải pháp tối ưu và toàn diện cho các ngân hàng.

Điển hình là việc hỗ trợ ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank): Trước áp lực xử lý các khoản nợ xấu lớn của nhóm 03 công ty với tổng dư nợ hơn 5.000 tỷ đồng, Sacombank đã tin tưởng hợp tác với LHLegal để tư vấn và hỗ trợ toàn diện trong quá trình xử lý nợ. Với chiến lược pháp lý chặt chẽ, LHLegal đã tham vấn, đánh giá rủi ro và đảm bảo quá trình đấu giá khoản nợ tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật. Kết quả, Sacombank đã bán đấu giá thành công 03 khoản nợ với giá trị hơn 1.500 tỷ đồng, giúp giảm tỷ lệ nợ xấu và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan.

Vụ việc LHLegal đã thực hiện: LHLegal hỗ trợ Sacombank giải quyết nợ xấu quy mô lớn, đấu giá thành công hơn 1.500 tỷ đồng

LHLegal cung cấp dịch vụ đấu giá khoản nợ như:

• Tư vấn chuyên sâu: phân tích tình hình cụ thể từ đó đưa ra những lời khuyên và giải pháp phù hợp nhất;

• Hướng dẫn thủ tục pháp lý: Chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ và tuân thủ đúng các quy định của pháp luật trong quá trình đấu giá khoản nợ;

• Đại diện pháp lý: Chúng tôi sẽ đại diện khách hàng tham gia các phiên đàm phán, đại diện ủy quyền làm việc với các bên liên quan, bảo vệ quyền lợi của khách hàng một cách tốt nhất;

• Làm việc và phối hợp với cơ quan có thẩm quyền.

Bán đấu giá khoản nợ là một giải pháp hữu hiệu giúp ngân hàng xử lý nợ xấu, nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nếu không được thực hiện đúng quy trình. Việc rà soát kỹ hồ sơ pháp lý, tuân thủ chặt chẽ các quy định về đấu giá tài sản và hợp tác với đơn vị tư vấn pháp lý chuyên sâu là những yếu tố then chốt giúp ngân hàng tránh được tranh chấp, khiếu nại và các hệ quả pháp lý không mong muốn.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự