Bị lộ CCCD và VNeID có bị kẻ xấu lợi dụng vay tiền app, lừa đảo không?

>>> Phải làm gì khi CMND/CCCD bị lộ thông tin?

>>> Bị chủ nhà trọ lấy CCCD, giữ CMND không trả phải làm sao?

Câu hỏi:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi pháp lý về cho Luật sư LHLegal. Trước vấn đề bạn đang gặp phải Luật sư LHLegal giải đáp thắc mắc.

Thực trạng lộ lọt thông tin CCCD và VNeID

Trong thời đại số, Căn cước công dân (CCCD) gắn chip và ứng dụng VNeID đã được tích hợp thêm nhiều dịch vụ tiện ích về bảo hiểm, ngân hàng, bằng lái xe, sổ hộ khẩu và nhiều giấy tờ cá nhân quan trọng giúp công dân có thể thực hiện các thủ tục hành chính dễ dàng, chính xác và hiệu quả.

Tuy nhiên, tình trạng lộ, lọt thông tin cá nhân ngày càng phổ biến, khiến nhiều người lo lắng: Liệu kẻ xấu có thể lợi dụng CCCD và VNeID để vay tiền online, vay tiền app hoặc lừa đảo chiếm đoạt tài sản không?

Câu trả lời là có rủi ro, nhưng không dễ dàng thực hiện nếu thiếu các yếu tố xác thực khác.

Kẻ xấu có thể làm gì khi có CCCD và VNeID của bạn?

Đăng ký tài khoản vay online, app tài chính

Một số ứng dụng vay tiền trực tuyến chỉ yêu cầu chụp ảnh CCCD và ảnh chân dung để xác thực. Nếu kẻ xấu có được ảnh CCCD của bạn, chúng có thể:

• Làm giả ảnh chân dung bằng công nghệ AI, deepfake.

• Đăng ký tài khoản trên các app vay tiền.

Tuy nhiên, phần lớn ứng dụng uy tín hiện nay đã yêu cầu xác thực eKYC trực tuyến (quay video trực tiếp, đối chiếu khuôn mặt với chip CCCD qua NFC, OTP qua số điện thoại chính chủ). Vì vậy, chỉ lộ CCCD và VNeID chưa đủ để vay tiền hợp pháp.

Lừa đảo người khác dưới danh nghĩa bạn

Kẻ gian có thể dùng CCCD của bạn để:

• Giả mạo danh tính, lừa người quen chuyển tiền.

• Mở tài khoản mạng xã hội, số điện thoại ảo để đi lừa đảo.

• Gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của bạn.

Bán thông tin cá nhân trên “chợ đen” dữ liệu

Thông tin CCCD, VNeID bị rao bán trên các diễn đàn “ngầm” có thể bị sử dụng cho nhiều mục đích bất hợp pháp: tín dụng đen, cờ bạc online, cá cược, rửa tiền…

Kẻ xấu dùng CCCD, VNeID của bạn để vay tiền xử lý như thế nào?

Việc bạn  đã cung cấp CCCD, xác thực khuôn mặt, quét chip và VNeID. Đây là mức độ xác thực rất cao, tương đương việc bạn đã đồng ý thực hiện giao dịch điện tử. Kẻ gian khi có được toàn bộ thông tin này có thể mở tài khoản ngân hàng, vay tiền online, đăng ký app tài chính dưới danh nghĩa của bạn. Ngoài ra, chúng có thể dùng thông tin đó để lừa đảo bên thứ ba, mạo danh em ký hợp đồng, giao dịch ảo. 

Vậy nếu kẻ xấu đi vay tiền bằng thông tin của bạn thì sao? Về nguyên tắc của Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Giao dịch điện tử 2023: Người nào thực sự xác nhận giao dịch mới phải chịu trách nhiệm pháp lý. Nếu kẻ gian giả mạo để vay tiền, giao dịch đó không có giá trị ràng buộc đối với bạn, vì bạn không có ý chí, không nhận tiền và không sử dụng khoản vay. Tuy nhiên, thực tế các tổ chức cho vay (đặc biệt là app, ví điện tử) sẽ gọi điện, nhắn tin đòi nợ bạn trước, vì hồ sơ ghi thể hiện tên bạn. Điều này gây phiền phức, ảnh hưởng uy tín, thậm chí có thể bị bôi nhọ trên mạng của cá nhân bạn. 

Như vậy, bạn không phải trả khoản vay do kẻ gian thực hiện, nhưng sẽ phải mất công chứng minh mình là nạn nhân, không phải chủ thể thực hiện giao dịch.

Khi bị hack tiền trong tài khoản, lộ CCCD, VNeID cần xử lý như thế nào?

Khi phát hiện mình bị lộ CCCD gắn chip, VNeID hoặc thông tin ngân hàng, bạn cần hành động thật nhanh chóng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

Việc đầu tiên là trình báo ngay cho công an nơi cư trú hoặc Cục An ninh mạng - Bộ Công an, kèm theo toàn bộ chứng cứ như ảnh chụp màn hình, tin nhắn, số tài khoản nhận tiền để cơ quan chức năng có căn cứ điều tra.

Song song đó, bạn nên liên hệ ngay với ngân hàng để yêu cầu phong tỏa tài khoản, kiểm tra và ngăn chặn các giao dịch bất thường.

Một bước quan trọng khác là kiểm tra thông tin tín dụng tại CIC (Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia) nhằm xác định có khoản vay nào đứng tên bạn hay không.

Nếu phát hiện dấu hiệu bị kẻ gian vay tiền trái phép, bạn phải khiếu nại trực tiếp đến tổ chức cho vay để từ chối nghĩa vụ trả nợ.

Trong nhiều trường hợp, việc đổi sang CCCD gắn chip mới cũng là giải pháp cần thiết để vô hiệu hóa thông tin đã bị lộ. Thực tế cho thấy, khi tài khoản ngân hàng bị rút tiền trái phép, điều đó chứng tỏ kẻ gian đã có quyền truy cập sâu vào dữ liệu cá nhân của bạn và có thể tiếp tục lợi dụng để vay tiền app, mở tài khoản tài chính hoặc lừa đảo.

Tuy nhiên, theo quy định pháp luật, bạn không phải trả nợ cho những khoản vay mình không thực hiện và không hưởng lợi.

Theo quy định pháp luật, bạn không phải trả những khoản vay mình không thực hiện và không hưởng lợi

Điều quan trọng là bạn phải chứng minh kịp thời, báo công an, ngân hàng và CIC, từ đó được pháp luật bảo vệ và hạn chế tối đa những rủi ro phát sinh về sau.

Bài viết này được xây dựng dựa trên các thông tin và tình tiết từ câu hỏi của người dân, nhằm cung cấp góc nhìn pháp lý mang tính tham khảo, không có giá trị thay thế cho các quyết định chính thức của cơ quan có thẩm quyền và có thể điều chỉnh theo diễn biến thực tế của vụ việc.

Toàn bộ nội dung trả lời trên đây có giá trị giới hạn trong phạm vi yêu cầu, tình tiết sự việc cụ thể của câu hỏi tại đầu bài viết. Mọi trích dẫn, áp dụng câu trả lời nêu trên đều phải ghi rõ nguồn từ Công ty Luật TNHH LHLegal. Nếu áp dụng câu trả lời trong bài viết này cho bất kỳ câu hỏi, sự việc nào khác với bài viết đều có thể không có giá trị và phải tự chịu trách nhiệm bởi người trích dẫn.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh (Địa chỉ cũ: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM)

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Nam Nha Trang, Tỉnh Khánh Hòa (Địa chỉ cũ: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang)

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự

Kênh Zalo OA

Hồ sơ năng lực LHLegal