Lật tẩy các thủ đoạn trốn thuế thu nhập cá nhân phổ biến hiện nay

Thủ đoạn thay đổi chủ thể trong giao dịch bất động sản

Các cá nhân trốn thuế sẽ tạo ra các hồ sơ, giấy tờ hay các giao dịch hợp pháp để đi vòng và khiến các giao dịch đi đến bước cuối cùng, sau đó với mục đích gian lận được khoản thuế TNCN cần phải nộp. Trong Thuế thu nhập cá nhân chuyển nhượng bất động sản phải nộp thuế TNCN với mức thuế suất là 2%. 

Các đối tượng trốn thuế lợi dụng kẽ hở pháp lý trong Luật thuế để có thể gian lận được nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân qua việc chuyển nhượng bất động sản.

Cụ thể tại  Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC hướng dẫn Luật thuế thu nhập cá nhân quy định:

 “Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (bao gồm cả nhà ở hình thành trong tương lai, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định pháp luật về kinh doanh bất động sản) giữa: vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; bố vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh chị em ruột với nhau”. 

Với quy định này lại tạo cơ hội cho các cá nhân có hành vi tránh thuế thông qua giao dịch chuyển nhượng bất động sản.

Theo quy định này, nếu hai anh em rể muốn chuyển nhượng bất động sản cho nhau thuộc các đối tượng phải nộp thuế. Để tránh nộp thuế, người anh rể sẽ chuyển nhượng phần bất động sản này sang cho vợ, là chị gái của người em rể. Sau đó, người vợ sẽ làm thủ tục chuyển nhượng bất động sản cho người em. Hai đối tượng này không thuộc trường hợp phải đóng thuế thu nhập cá nhân.

Bằng thủ đoạn này, các cá nhân đã gian lận được nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân.

Khai gian lận giá chuyển nhượng đất để trốn thuế

Trong giao dịch bất động sản, giá chuyển nhượng ghi trên hợp đồng thấp hơn nhiều so với giá đất mà UBND cấp tỉnh quy định. Nhưng thực tế trên thị trường bất động sản, giá đất mua bán thường cao hơn giá đất do UBND tỉnh, Thành phố trực thuộc trung ương quy định. Nhưng vì lợi ích của cả người mua và người bán, nên họ thường thoả thuận ghi giá trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn thực tế.

Để được cơ quan nhà nước chấp nhận hồ sơ chuyển nhượng bất động sản, mức giá được ghi trên hợp đồng ngang bằng hoặc cao hơn chút đỉnh so với giá UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định. Như thế mức nộp thuế sẽ thấp hơn số thực tế phải nộp.

Đây là một trong những thủ đoạn trốn thuế thu nhập cá nhân thường gặp. Kết quả là bên mua bán đất cùng có lợi, còn Nhà nước sẽ mất đi một khoản thuế.

Thanh toán các khoản tiền thu nhập bằng tiền mặt

Việc thực hiện các quy định của pháp luật về đăng ký, kê khai thuế thu nhập cá nhân đối với người lao động hành nghề tự do như giảng dạy, bác sĩ khám bệnh ngoài giờ, luật sư, môi giới,… chưa được cơ quan thuế quản lý chặt chẽ.

Ngoài tiền lương, các cá nhân hành nghề tự do cũng sẽ có những khoản tiền thưởng, tiền công, tiền thù lao hoặc một số khoản tiền khác, không phải thu nhập từ tiền lương và không mang tính đều đặn.

Vì thế, Cơ quan thuế sẽ khó kiểm soát được nếu các khoản tiền này được đưa trực tiếp bằng tiền mặt mà không phải thông qua hình thức chuyển khoản ngân hàng. Điều này khiến cơ quan thuế khó xác định được chính xác thu nhập tính thuế, nên càng tạo điều kiện cho các cá nhân trốn thuế.

Mức xử phạt đối với hành vi trốn thuế thu nhập cá nhân

Xử phạt hành chính đối với hành vi trốn thuế thu nhập cá nhân

Điều 17 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định mức xử phạt đối với cá nhân có hành vi trốn thuế như sau:

Phạt tiền từ 100 - 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng - 01 năm nếu thực hiện hành vi trốn thuế với số tiền từ 100 - dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng trước đó đã từng bị xử phạt hành chính về hành vi trốn thuế hoặc bị phạt tù về một trong các tội theo quy định mà chưa được xóa án tích.

Phạt tiền từ 500 triệu đồng - 1,5 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 01 - 03 năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp:

- Có tổ chức;

- Số tiền trốn thuế từ 300 triệu đồng - dưới 01 tỷ đồng;

- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

- Phạm tội 02 lần trở lên;

- Tái phạm nguy hiểm.

Phạt tiền từ 1,5 - 4,5 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 02 - 07 năm nếu phạm tội trốn thuế với số tiền từ 01 tỷ đồng trở lên.

Hình thức xử phạt bổ sung:

- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 - 100 triệu đồng;

- Bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 - 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Xử lý hình sự với hành vi trốn thuế thu nhập cá nhân

Theo quy định tại Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 cá nhân nào thực hiện một trong các hành vi trốn thuế với số tiền dưới đây thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế như sau:

- Từ 100 triệu đồng trở lên; 

- Dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội: Tội buôn lậu; Tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới; Tội sản xuất, buôn bán hàng cấm; Tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm; Tội sản xuất, buôn bán hàng giả… chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.

Theo đó, các hành vi bị xử về tội trốn thuế gồm:

- Không nộp hồ sơ đăng ký thuế; hồ sơ khai thuế;

- Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định số tiền thuế phải nộp;

- Không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ hoặc ghi giá trị trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hóa, dịch vụ đã bán;

- Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm hoặc tăng số tiền thuế được khấu trừ, số tiền thuế được hoàn;

- Sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp khác để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn;

- Khai sai với thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà không khai bổ sung hồ sơ khai thuế sau khi hàng hóa đã được thông quan;

- Cố ý không kê khai hoặc khai sai về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu;

- Câu kết với người gửi hàng để nhập khẩu hàng hóa;

- Sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế không đúng mục đích.

Như vậy, khi thực hiện một trong những hành vi như trên thì các cá nhân có thể sẽ bị xử lý hình sự theo quy định pháp luật.

Liên hệ Luật sư giỏi giải quyết các vụ án hình sự tại TP.HCM

Công ty Luật TNHH LHLegal chuyên cung cấp các dịch vụ bào chữa trong lĩnh vực Hình sự đối với các tội danh như: Tội trốn thuế thu nhập cá nhân, tội trốn thuế thu nhập doanh nghiêp,…

Với đội ngũ luật sư giỏi, giàu kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm trong việc tư vấn, bào chữa các vụ án hình sự, chúng tôi tự hào và cam kết sẽ tìm ra hướng giải quyết nhanh chóng để bảo vệ quyền và lợi ích cho khách hàng tốt nhất. Khách hàng có nhu cầu liên quan đến việc tư vấn, tìm luật sư bào chữa đối với các vấn đề liên quan đến lĩnh vực hình sự, hãy đến với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.