7 hình thức kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức

1. Khiển trách - Áp dụng cho vi phạm lần đầu, hậu quả nhẹ

Đây là hình thức nhẹ nhất, được áp dụng khi cá nhân vi phạm lần đầu, gây hậu quả ít nghiêm trọng. Các hành vi cụ thể bao gồm:

• Lập biên bản sai thẩm quyền, sai hành vi, sai đối tượng.

• Vi phạm thời hạn lập biên bản hoặc ra quyết định xử phạt.

• Áp dụng sai biện pháp khắc phục hậu quả, mức xử phạt.

• Không tổ chức cưỡng chế hoặc theo dõi, đôn đốc thi hành quyết định xử phạt.

• Sử dụng sai quy định tiền xử phạt, cung cấp thông tin sai lệch.

• Thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện kết luận kiểm tra...

Áp dụng cho cả cán bộ, công chức và viên chức nếu hành vi thuộc các khoản quy định tại Điều 22 Nghị định 19/2020.

2. Cảnh cáo - Với tái phạm hoặc vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng

Hình thức cảnh cáo áp dụng khi:

• Người vi phạm tái phạm sau khi bị khiển trách, hoặc

• Vi phạm lần đầu nhưng gây hậu quả nghiêm trọng.

Một số hành vi nghiêm trọng gồm:

• Giả mạo hồ sơ xử phạt, không lập biên bản dù phát hiện vi phạm.

• Can thiệp trái pháp luật vào hoạt động xử lý hoặc kiểm tra.

• Không ra quyết định xử phạt, kéo dài thời gian xử lý sai quy định.

• Cản trở, đe dọa người cung cấp thông tin kiểm tra...

3. Hạ bậc lương - Dành cho công chức không giữ chức vụ lãnh đạo

Áp dụng khi công chức không giữ chức vụ lãnh đạo tái phạm sau cảnh cáo, hoặc vi phạm lần đầu nhưng gây hậu quả rất nghiêm trọng.

4. Giáng chức - Dành cho công chức lãnh đạo, quản lý

Giáng chức áp dụng khi công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý vi phạm:

• Tái phạm sau cảnh cáo, hoặc

• Vi phạm lần đầu nhưng gây hậu quả rất nghiêm trọng.

5. Cách chức - Với cán bộ, công chức, viên chức quản lý vi phạm nặng

Hình thức này áp dụng trong các trường hợp:

• Cán bộ, viên chức quản lý tái phạm sau cảnh cáo.

• Công chức lãnh đạo tái phạm sau khi bị giáng chức.

• Vi phạm lần đầu nhưng hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, tuy có tình tiết giảm nhẹ.

6. Buộc thôi việc - Với vi phạm đặc biệt nghiêm trọng

Đây là hình thức kỷ luật nghiêm khắc nhất, áp dụng cho:

• Công chức tái phạm sau khi bị hạ bậc lương hoặc lần đầu vi phạm nhưng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

• Công chức lãnh đạo tái phạm sau cách chức.

• Viên chức quản lý vi phạm nghiêm trọng hoặc tái phạm sau cách chức/cảnh cáo.

7. Bãi nhiệm - Hình thức mới bổ sung

Bãi nhiệm là hình thức hoàn toàn mới được bổ sung tại Nghị định 93/2025, áp dụng với cán bộ vi phạm lần đầu nhưng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, tương tự các trường hợp buộc thôi việc.

Điểm mới về cơ cấu đoàn kiểm tra từ 15.6.2025

Ngoài các hình thức kỷ luật, Nghị định 93/2025 cũng bỏ quy định bắt buộc số lượng và cơ cấu cứng của đoàn kiểm tra.

Theo quy định cũ tại Nghị định 19/2020, đoàn kiểm tra phải có ít nhất 5 thành viên (gồm trưởng đoàn, phó trưởng đoàn, các thành viên). Tuy nhiên, từ 15/6, cơ cấu đoàn kiểm tra sẽ linh hoạt, tùy thuộc vào quyết định của người có thẩm quyền căn cứ theo tính chất vụ việc.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Chủ tịch UBND các cấp cũng được bổ sung quyền thành lập đoàn kiểm tra liên ngành hoặc trong lĩnh vực mình quản lý, đảm bảo sự chủ động trong quản lý, giám sát thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Với việc cụ thể hóa 7 hình thức kỷ luật, linh hoạt hơn trong thành lập đoàn kiểm tra, Nghị định 93/2025 không chỉ tăng cường tính răn đe, mà còn đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả trong xử lý cán bộ, công chức, viên chức vi phạm pháp luật hành chính.

Các cơ quan, đơn vị cần sớm rà soát, cập nhật và phổ biến quy định mới đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức để đảm bảo việc chấp hành nghiêm túc, đúng quy định ngay từ thời điểm nghị định có hiệu lực.