Zalo yêu cầu người dùng “đồng ý toàn bộ điều khoản” để tiếp tục sử dụng dịch vụ: Dưới góc nhìn pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân

Bối cảnh sự việc và phản ứng của cộng đồng

Thời gian gần đây, nhiều người dùng Zalo phản ánh việc nền tảng này hiển thị thông báo yêu cầu đồng ý toàn bộ điều khoản sử dụng mới, kèm theo cảnh báo rằng nếu không chấp thuận thì tài khoản sẽ bị khóa hoặc không thể tiếp tục sử dụng dịch vụ.

Vấn đề không chỉ nằm ở nội dung điều khoản, mà nằm ở cách thức áp đặt: người dùng không được lựa chọn từng phần, không được từ chối các nội dung thu thập dữ liệu không thiết yếu, và bị đặt vào tình huống “đồng ý hoặc rời đi”.

Phản ứng của cộng đồng cho thấy sự bức xúc không xuất phát từ việc doanh nghiệp ban hành điều khoản, mà từ cảm giác bị ép buộc từ bỏ quyền riêng tư để duy trì một dịch vụ gần như thiết yếu trong đời sống số.

Zalo yêu cầu người dùng “đồng ý toàn bộ điều khoản” để tiếp tục sử dụng dịch vụ: Dưới góc nhìn pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân

Nguyên tắc cốt lõi của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân (hiệu lực từ 01/01/2026)

Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân có hiệu lực từ ngày 01/01/2026 lần đầu tiên xác lập quyền dữ liệu cá nhân như một quyền độc lập của công dân trong môi trường số. Một số nguyên tắc mang tính nền tảng của luật bao gồm:

Việc xử lý dữ liệu cá nhân chỉ được thực hiện khi có sự đồng ý tự nguyện, rõ ràng và có thể chứng minh của chủ thể dữ liệu.
Sự đồng ý phải có khả năng lựa chọn, không được gắn với sự cưỡng ép hoặc điều kiện bất lợi.
Đối với dữ liệu cá nhân nhạy cảm (thông tin định danh, danh bạ, mối quan hệ xã hội, nội dung trao đổi…), yêu cầu bảo vệ nghiêm ngặt hơn: phải có sự đồng ý riêng, xử lý đúng mục đích, đúng phạm vi và đúng mức độ cần thiết.
Chủ thể dữ liệu có quyền từ chối, rút lại sự đồng ý mà không bị phân biệt đối xử hoặc tước bỏ quyền lợi không liên quan.

Tinh thần xuyên suốt của luật là: dữ liệu cá nhân không phải là “giá phải trả” để được tiếp cận dịch vụ số.

Đánh giá pháp lý đối với cách triển khai điều khoản của Zalo

Dưới góc nhìn pháp luật, việc một nền tảng số yêu cầu người dùng “đồng ý toàn bộ hoặc không được sử dụng dịch vụ” đặt ra nhiều vấn đề đáng lưu ý:

Thứ nhất, sự đồng ý trong bối cảnh bị ép buộc để duy trì một dịch vụ phổ biến không thể được coi là sự đồng ý tự nguyện. Khi người dùng không có lựa chọn thực chất, sự chấp thuận chỉ mang tính hình thức.

Thứ hai, việc gộp chung nhiều mục đích xử lý dữ liệu, bao gồm cả dữ liệu nhạy cảm, vào một nút “đồng ý tất cả” là không phù hợp với yêu cầu tách bạch, minh bạch và tối thiểu hóa dữ liệu theo tinh thần của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Thứ ba, nếu các chức năng cốt lõi như nhắn tin, gọi điện – vốn là dịch vụ chính của nền tảng – bị ràng buộc với việc cho phép xử lý dữ liệu vượt quá mức cần thiết, thì đây là dấu hiệu của việc sử dụng vị thế thị trường để áp đặt điều kiện bất lợi cho người dùng.

Cách tiếp cận này tiềm ẩn nguy cơ tạo ra tiền lệ: pháp luật bảo vệ quyền dữ liệu trên giấy tờ, nhưng trong thực tế, người dân buộc phải từ bỏ quyền đó để duy trì sinh hoạt, liên lạc và kết nối xã hội.

Trách nhiệm của doanh nghiệp nền tảng trong giai đoạn chuyển tiếp pháp luật

Từ nay đến thời điểm Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân chính thức có hiệu lực, các doanh nghiệp công nghệ đặc biệt là nền tảng có hàng chục triệu người dùng cần chủ động:

Rà soát và điều chỉnh điều khoản sử dụng theo hướng minh bạch, phân lớp, có lựa chọn thực chất.
Tách bạch rõ dữ liệu cần thiết cho dịch vụ cốt lõi và dữ liệu phục vụ mục đích mở rộng.
Thiết kế cơ chế cho phép người dùng từ chối một phần mà không bị khóa tài khoản hoặc hạn chế quyền lợi không liên quan.

Đây không chỉ là nghĩa vụ tuân thủ pháp luật, mà còn là thước đo đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp công nghệ trong kỷ nguyên dữ liệu.

Vai trò của người dùng và cơ quan quản lý nhà nước

Người dùng có quyền lên tiếng, kiến nghị và yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước xem xét, giám sát việc tuân thủ pháp luật về dữ liệu cá nhân của các nền tảng lớn.

Về phía Nhà nước, việc luật được thực thi hiệu quả hay không phụ thuộc rất lớn vào hoạt động kiểm tra, xử lý và yêu cầu điều chỉnh ngay từ giai đoạn trước khi luật có hiệu lực.

Nếu các hành vi ép buộc người dùng từ bỏ quyền dữ liệu vẫn được chấp nhận, thì Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sẽ khó đi vào đời sống thực tiễn.

Dữ liệu cá nhân là quyền của công dân, không phải là điều kiện đánh đổi để được sử dụng một ứng dụng nhắn tin hay bất kỳ nền tảng số nào khác.

Việc các doanh nghiệp công nghệ áp đặt điều khoản theo hướng “đồng ý toàn bộ hoặc rời bỏ” không chỉ đi ngược lại tinh thần của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, mà còn làm xói mòn niềm tin của người dùng vào môi trường số.

Pháp luật không thể chỉ tồn tại trên giấy. Quyền dữ liệu cá nhân chỉ thực sự được bảo vệ khi doanh nghiệp tôn trọng, người dùng hiểu quyền của mình và cơ quan quản lý kiên quyết thực thi luật.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 12A Nguyễn Đình Chiểu, Phường Tân Định, Thành phố Hồ Chí Minh (Phường Đa Kao, Quận 1 cũ)

Chi nhánh Nha Trang: 144 Hoàng Hoa Thám, phường Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà (Phường Lộc Thọ, Thành phố Nha Trang cũ)

Theo dõi Công ty Luật LH Legal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LH Legal

Youtube: Luật sư LH Legal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LH Legal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LH Legal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự