Ý nghĩa của tượng nữ thần công lý

Nữ thần công lý là ai?

Nữ thần công lý được dịch ra từ cụm từ Lady Justice, trong tiếng Anh là Justitia. Đây là vị nữ thần thường xuất hiện trong truyện thần thoại của các thời kì cổ đại ở Hy Lạp, La Mã. Trong thần thoại Hy Lạp cổ đại, Justitia là hiện thân của cho nữ thần công lý. Vị thần này cũng tương đương như thần Themis và Dike được nhắc đến trong thần thoại Hy Lạp cổ đại.

Nguồn gốc của Nữ thần công lý

Theo những nghiên cứu cho thấy bức tượng này là sự kết hợp từ thần Themis và Justitia trong thần thoại Hy Lạp và La Mã cổ đại. Sự kết hợp này tạo ra một hình tượng mang ý nghĩa sâu sắc.

Thần Themis được biết đến là một vị thần Titan trong thời kỳ Hy Lạp xa xưa. Vị thần đại diện cho hình tượng như một luật sư công minh, sự hiện thân của vị thần cho những luật lệ tự nhiên và những phong tục của loài người. Vào thời kỳ xa xưa người ta cho rằng bà là đại diện cho những luật lệ của đấng tối cao và bà được cho là một trong những người vợ của thần Zeus.

Đối với thần thoại La Mã cổ đại, người ta thường nhắc tới thần Justitia. Theo những ghi chép, bà trước đây sống giữa loài người cho đến khi con người bị biến chất và trở nên tha hóa. Vì không chịu được nghịch cảnh này bà đã bay trở về trời và hóa thân thành chòm sao Xử Nữ, trong tiếng Anh là Virgo.

Từ đó hình tượng nữ thần công lý được nhiều người nhắc đến và tạo nên những câu chuyện thần thoại về bà. Bà là hình ảnh đại diện cho sự công minh của luật lệ, luật pháp, sự bình đẳng trong xã hội. Hình tượng của bà được mọi người tôn kính cho đến ngày nay.

Sự thật về chiếc khăn bịt mắt

Hình tượng nữ thần công lý được các họa sĩ và nhà điêu khắc sau này khắc họa với chiếc cân, thanh gươm hay chiếc gậy hoặc cuốn sách luật. Các nhà khoa học không tìm thấy hiện vật, tài liệu nào trước thế kỷ 16 mô tả Nữ thần Công lý bịt mắt. Chỉ đến thế kỷ 16, các tác phẩm điêu khắc và tranh vẽ mới bắt đầu bổ sung chiếc băng bịt mắt vào hình tượng Nữ thần công lý.

Đối với dải băng bịt mắt được mọi người nói đến với ý nghĩa cho sự khách quan, vô tư, độc lập. Dải băng bịt mắt này giúp cho nữ thần không bị ảnh hưởng bởi các tác động, những áp lực từ bên ngoài hay ngoại cảnh.

Tuy vậy vẫn còn tồn tại nhiều bức tượng và tranh vẽ Nữ thần Công lý không bị bịt mắt trên thế giới với lời giải thích rằng nguyên gốc của các vị thần này không bịt mắt. Rằng nữ thần Công lý với quyền năng của mình, không cần phải bịt mắt vẫn có thể tránh được sự tác động của các yếu tố ngoại cảnh và đảm bảo được việc xét xử công bằng, không thiên vị.

Ý nghĩa của các biểu tượng

Tượng nữ thần công lý thường được tạo theo dáng đứng hoặc ngồi trên ghế và thường gắn liền với ba biểu tượng đặc trưng: dải băng bịt mắt, cán cân và thanh gươm.

– Về dải băng bịt mắt: Được giải thích với ý nghĩa là đảm bảo sự độc lập, vô tư, khách quan của thần công lý, không bị tác động, ảnh hưởng bởi áp lực bên ngoài hay ngoại cảnh. Tuy nhiên, như đã đề cập, không phải tượng nữ thần công lý nào cũng bịt mắt.

– Về cán cân: tượng trưng cho sự suy xét cẩn trọng và công bằng các chứng cứ, tình tiết của vụ việc để đưa ra phán quyết; biểu tượng cho lẽ phải, sự công bằng, chính trực, nghiêm minh, không thiên vị.

– Về thanh gươm: Biểu tượng cho sức mạnh cưỡng chế, quyền uy, bảo đảm công lý phải được thực thi. Tuy nhiên, nếu để ý kỹ thì đó là thanh gươm còn trong vỏ và trong tư thế hạ xuống chứ không phải trong tư thế vung cao sẵn sàng tấn công ai đó. Điều đó cho thấy công lý không phải là sự sợ hãi, cưỡng chế phi lý mà phải trải qua quá trình suy xét cẩn trọng (bởi cán cân) và thanh gươm chỉ được rút ra khi thực sự cần thiết.

– Người ta nói nhiều về 03 biểu tượng trên nhưng dưới chân nữ thần còn có hình tượng quyển sách và con rắn (không phải tượng nào cũng có). Quyển sách này là sách luật, sách về công lý và con rắn quấn quanh quyển sách này tượng trưng cho thế lực cản trở pháp luật, cản trở công lý và sẽ bị trừng trị.