Trường hợp nào có thể bị tử hình vì hành vi mua bán trái phép chất ma túy từ ngày 1/7?

>>> Mức hình phạt đối với tội mua bán trái phép chất ma túy?

>>> Góp tiền mua ma túy để dùng là đồng phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy

Căn cứ pháp lý mới về xử phạt mua bán trái phép chất ma túy

Khoản 18 Điều 1 Luật số 86/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự (số 100/2015/QH13) do Quốc hội thông qua ngày 25/6/2025, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đã sửa đổi, bổ sung Điều 251 quy định về Tội mua bán trái phép chất ma túy. Quy định mới có những điểm đáng chú ý sau: 

Thứ nhất, về khung hình phạt cơ bản (khoản 1), quy định mới đã tăng mức phạt tù tối thiểu từ 02 năm lên 03 năm. Mức tối đa vẫn giữ nguyên là 07 năm tù. Việc điều chỉnh này thể hiện xu hướng siết chặt hơn trong xử lý các hành vi mua bán trái phép chất ma túy ở mức độ đơn giản, nhằm tăng tính răn đe ngay từ hành vi phạm tội lần đầu, đồng thời nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm ma túy.

Thứ hai, một trong những thay đổi quan trọng của quy định mới là việc bổ sung thêm các chất ma túy mới vào nhóm các chất làm căn cứ định lượng hình phạt. Cụ thể, các chất Ketamine và Fentanyl đã được bổ sung cùng nhóm với Heroin, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA, XLR-11 trong tất cả các khung hình phạt từ khoản 2 đến khoản 5. Đây là các chất ma túy tổng hợp nguy hiểm, có xu hướng bị lạm dụng gia tăng trong thực tiễn, việc bổ sung này cho thấy sự cập nhật cần thiết của pháp luật hình sự nhằm kịp thời xử lý các loại tội phạm ma túy mới phát sinh.

Thứ ba, quy định mới đã điều chỉnh mức định lượng các chất ma túy làm căn cứ để xác định khung hình phạt nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng (từ khoản 3 đến khoản 5). So với quy định cũ, định lượng áp dụng hình phạt 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình đã được nâng lên đáng kể. Ví dụ, đối với các chất ma túy ở thể rắn (không thuộc nhóm Heroin, Meth...), quy định cũ áp dụng tử hình từ 300 gam trở lên, thì quy định mới chỉ áp dụng tử hình nếu khối lượng từ 9.000 gam (9 kg) trở lên. Tương tự, với các chất ở thể lỏng, ngưỡng để áp dụng tử hình đã được nâng từ 750 ml lên 22 lít. Điều này cho thấy xu hướng hạn chế áp dụng hình phạt tử hình, nhân đạo hóa chính sách hình sự và phân hóa rõ hơn mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội.

Thứ tư, quy định mới đã phân tầng các khung hình phạt chi tiết và hợp lý hơn, đặc biệt ở khoản 4 và khoản 5. Trước đây, nếu phạm tội với khối lượng ma túy vượt một ngưỡng nhất định thì bị xử lý ở khung cao nhất (20 năm, chung thân hoặc tử hình). Nay, quy định mới đã tách riêng khung hình phạt 20 năm/chung thân (khoản 4) và khung chung thân/tử hình (khoản 5), với ngưỡng định lượng cao hơn. Việc tách biệt này giúp phân hóa trách nhiệm hình sự tốt hơn, tạo điều kiện cho tòa án có thể cân nhắc kỹ hơn khi lượng hình, tránh áp dụng hình phạt quá nghiêm khắc trong các trường hợp chưa đến mức đặc biệt nghiêm trọng.

Cuối cùng, hình phạt bổ sung quy định tại khoản 6 của luật mới vẫn giữ nguyên như quy định cũ. Cụ thể, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản. Điều này tiếp tục thể hiện chính sách nhất quán của pháp luật hình sự trong việc áp dụng các chế tài bổ sung để tăng tính răn đe, trừng trị và phòng ngừa chung.

Tóm lại, so với quy định cũ, Điều 251 theo quy định mới đã có nhiều thay đổi quan trọng theo hướng siết chặt hơn ở mức cơ bản, bổ sung các chất ma túy mới, đồng thời nới rộng ngưỡng áp dụng các khung hình phạt cao hơn để giảm tử hình và tăng tính phân hóa, nhân đạo trong xử lý tội phạm ma túy. Những điều chỉnh này cho thấy sự tiến bộ trong chính sách hình sự của Việt Nam, đảm bảo vừa nghiêm khắc, vừa nhân văn và sát với thực tiễn.

Các trường hợp có thể bị tử hình khi mua bán trái phép chất ma túy

Căn cứ theo quy định tại khoản 5 Điều 251 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 và 2025, người phạm tội mua bán trái phép chất ma túy có thể bị áp dụng hình phạt tử hình trong các trường hợp sau:

• Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 30 kilôgam trở lên;

• Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, Ketamine, Fentanyl, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng 03 kilôgam trở lên;

• Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng 150 kilôgam trở lên;

• Quả thuốc phiện khô có khối lượng 1.200 kilôgam trở lên;

• Quả thuốc phiện tươi có khối lượng 300 kilôgam trở lên;

• Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng 09 kilôgam trở lên;

• Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích 22 lít trở lên;

• Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm a đến điểm g khoản này.

Nguyên tắc xử lý người phạm tội mua bán trái phép chất ma túy gồm những gì?

Căn cứ theo Điều 3 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), các nguyên tắc khi xử lý người phạm tội nói chung và tội mua bán trái phép chất ma túy gồm: 1. Đối với người phạm tội:

• Mọi hành vi phạm tội do người thực hiện phải được phát hiện kịp thời, xử lý nhanh chóng, công minh theo đúng pháp luật;

• Mọi người phạm tội đều bình đẳng trước pháp luật, không phân biệt giới tính, dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo, thành phần, địa vị xã hội;

• Nghiêm trị người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy, ngoan cố chống đối, côn đồ, tái phạm nguy hiểm, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội;

• Nghiêm trị người phạm tội dùng thủ đoạn xảo quyệt, có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, cố ý gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

• Khoan hồng đối với người tự thú, đầu thú, thành khẩn khai báo, tố giác đồng phạm, lập công chuộc tội, tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án, ăn năn hối cải, tự nguyện sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại gây ra;

• Đối với người lần đầu phạm tội ít nghiêm trọng, thì có thể áp dụng hình phạt nhẹ hơn hình phạt tù, giao họ cho cơ quan, tổ chức hoặc gia đình giám sát, giáo dục;

• Đối với người bị phạt tù thì buộc họ phải chấp hành hình phạt tại các cơ sở giam giữ, phải lao động, học tập để trở thành người có ích cho xã hội; nếu họ có đủ điều kiện do Bộ luật này quy định, thì có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt, tha tù trước thời hạn có điều kiện;

• Người đã chấp hành xong hình phạt được tạo điều kiện làm ăn, sinh sống lương thiện, hòa nhập với cộng đồng, khi có đủ điều kiện do luật định thì được xóa án tích.

Người chấp hành xong hình phạt được tạo điều kiện làm ăn, sinh sống

LHLegal – Đồng hành pháp lý trong các vụ án ma túy  

LHLegal là đơn vị chuyên sâu trong lĩnh vực hình sự, đặc biệt có nhiều kinh nghiệm trong việc tham gia bào chữa cho bị cáo trong các vụ án ma túy với khung hình phạt từ 20 năm đến tử hình. Chúng tôi:

• Tư vấn chiến lược pháp lý ngay từ giai đoạn điều tra để bảo vệ quyền lợi thân chủ;

• Tham gia làm rõ tình tiết giảm nhẹ, phân tích quy định pháp luật mới để giảm khung hình phạt;

• Hỗ trợ kháng cáo nếu có dấu hiệu xét xử không đúng tình tiết vụ án hoặc vi phạm tố tụng nghiêm trọng;

• Cập nhật chính xác nội dung Luật số 86/2025/QH15 để xây dựng phương án bào chữa hiệu quả và đúng luật.

Dù có một số điều chỉnh theo hướng nhân đạo, từ ngày 01/7/2025, tội mua bán trái phép chất ma túy vẫn là tội danh có thể bị tuyên án tử hình nếu thỏa mãn các điều kiện quy định tại khoản 5 Điều 251 Bộ luật Hình sự (sửa đổi, bổ sung năm 2025). Việc nắm bắt chính xác các quy định mới là điều kiện tiên quyết để bảo vệ quyền lợi người bị buộc tội.

LHLegal – với vai trò là người đồng hành pháp lý – cam kết luôn đứng bên thân chủ, bảo vệ công lý và tìm kiếm con đường pháp lý hợp lý, nhân đạo và hợp pháp nhất trong những vụ án ma túy nghiêm trọng.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh (Địa chỉ cũ: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM)

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Nam Nha Trang, Tỉnh Khánh Hòa (Địa chỉ cũ: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang)

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự

Kênh Zalo OA

Hồ sơ năng lực LHLegal