Tóm tắt bản án 02/2022/KDTM-ST ngày 31/03/2022 về tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa

>>> Tóm tắt và bình luận Bản án số 233/2023/DS-PT về tranh chấp hợp đồng mua bán căn hộ chung cư

>>> Tóm tắt bản án số 23/2024/HS-PT ngày 09/05/2024 về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự

I. Tóm tắt vụ án

Nguyên đơn:

Công ty TNHH Hưng H; địa chỉ: 21/16 khu phố BPh A, phường BC, thành phố TA, tỉnh BD.

Người đại diện hợp pháp của nguyên đơn:

Ông Trần Mạnh H; chức vụ: Chủ tịch

Hội đồng thành viên kiêm giám đốc; là người đại diện theo pháp luật. Có mặt.

Bị đơn:

Công ty TNHH MTV bao bì giấy Nhân Trí Ph; địa chỉ: thửa đất số 267, tờ bản đồ số 12, khu phố KH, phường TPK, thị xã TU, tỉnh BD.

Người đại diện hợp pháp của bị đơn:

Ông Bùi Thanh T, sinh năm 1989; địa chỉ: tổ 5, khu phố TH, phường TH, thị xã TU, tỉnh BD; là người đại diện theo pháp luật. Vắng mặt.

Xem chi tiết bản án tại đây

II. Tóm tắt Nhận định của Tòa án

1. Thẩm quyền xét xử: Đúng thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân thị xã Tân Uyên theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự.

2. Căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ nguyên đơn cung cấp bao gồm: phiếu xuất kho, phiếu giao hàng, bảng kê chi tiết và hóa đơn giá trị gia tăng bán hàng có đủ cơ sở xác định Công ty Hưng H đã giao hàng cho Công ty Nhân Trí Ph. Hai bên đã đối chiếu qua mail về số lượng và giá hàng hóa. Căn cứ vào bảng kê chi tiết Công ty Hưng H đã xuất hóa đơn giá trị gia tăng tháng 7, 8 và 9 năm 2019. Công ty Nhân Trí Ph đã thanh toán số tiền hàng tháng 7/2019 với số tiền 117.849.160 đồng. Riêng đối với hóa đơn tháng 8 và tháng 9/2019 với tổng số tiền 396.952.966 đồng, Công ty Nhân Trí Ph chưa thanh toán nên yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn có căn cứ chấp nhận.

3. Chấp nhận yêu cầu của Nguyên đơn về việc trả lãi với mức lãi suất 14% Vì:phù hợp theo quy định tại Điều 306 Luật thương mại. Đồng thời, Nguyên đơn yêu cầu bị đơn trả tiền lãi với mức lãi suất 14%/năm là trong mức lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường là từ 13,50%/năm đến 15,25%/năm. 

4. Về án phí kinh doanh, thương mại sơ thẩm: Vì Tòa án chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, theo quy định tại Điều 147 của Bộ luật Tố tụng dân sự và Điều 26 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 thì bị đơn phải chịu án phí theo quy định của pháp luật.

III. Tóm tắt Quyết định của Tòa án

1. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn Công ty TNHH Hưng H đối với bị đơn Công ty TNHH Một thành viên bao bì giấy Nhân Trí Ph về việc “Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa”.

Buộc Công ty TNHH Một thành viên bao bì giấy Nhân Trí Ph có trách nhiệm thanh toán cho Công ty TNHH Hưng H tổng số tiền 521.993.150 đồng gồm:

• Nợ gốc 396.952.966 đồng;

• Lãi chậm thanh toán với mức lãi suất 14%: 125.040.184 đồng.

2. Về án phí kinh doanh, thương mại sơ thẩm:

• Công ty TNHH Hưng H không phải chịu án phí. 

• Hoàn trả cho Công ty TNHH Hưng H số tiền tạm ứng án đã nộp 9.923.824 đồng. 

• Công ty TNHH một thành viên giấy bao bì Nhân Trí Ph phải nộp số tiền 24.879.726 đồng.

Cơ sở pháp lý: Điều 30, 35, 39 và 228 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015; Điều 11, 24, 50, 55 và 306 của Luật Thương mại; Căn cứ khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015; Nghị quyết số 01/2019/NQ-NĐTP ngày 11 tháng 01 năm 2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật về lãi, lãi suất, phạt vi phạm; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí của Tòa án.

IV. Bài học rút ra từ vụ án so với quy định pháp luật

Hình thức của Hợp đồng mua bán hàng hóa

Theo quy định tại khoản 1 Điều 24 Luật Thương mại 2005 hình thức Hợp đồng mua bán hàng hóa được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc được xác lập bằng hành vi cụ thể.

Tuy nhiên, tại khoản 2 Điều 24 Luật Thương mại 2005 quy định: đối với các loại hợp đồng mua bán hàng hoá mà pháp luật quy định phải được lập thành văn bản thì phải tuân theo các quy định đó. Như: Hợp đồng cho vay có bảo đảm bằng tín chấp của tổ chức chính trị - xã hội phải được lập thành văn bản theo quy định tại Điều 345 Bộ luật Dân sự 205.

Như vậy, để xác nhập Hợp đồng mua bán hàng hóa các bên có thể lựa chọn thể hiện thông qua hình thức lời nói, văn bản, hành vi cụ thể. Nhưng đối với một số loại hợp đồng mua bán hàng hoá mà pháp luật quy định phải được lập thành văn bản thì phải thể hiện bằng văn bản. 

Chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán trong Hợp đồng mua bán hàng hóa có thể đối mặt với những rủi ro nào?

Theo quy định của pháp luật hiện hành Khoản 1 Điều 50 Luật Thương mại 2005 quy định rõ: Bên mua phải có nghĩa vụ thanh toán tiền mua hàng và nhận hàng đúng thỏa thuận. Trong trường hợp bên mua chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán của mình có thể đối mặt với các rủi ro sau:

• Tiền lãi chậm trả: Điều 306 Luật Thương mại 2005 bên mua phải trả tiền lãi chậm thanh toán theo mức lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm tương ứng.

• Bị đơn phương chấm dứt Hợp đồng: Trong trường hợp các bên có thỏa thuận về việc nếu một bên chậm nghĩa vụ thanh toán là điều kiện để bên bị vi phạm đơn phương chấm dứt hợp đồng trong Hợp đồng thì các bên bị vi phạm có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.

• Phạt vi phạm: Điều 300, 301 Luật Thương mại 2005 quy định trong trường hợp các bên có thỏa thuận về điều khoản phạt vi phạm thì bên vi phạm nghĩa vụ thanh toán sẽ phải chịu mức phạt vi phạm theo thỏa thuận (không quá 8% giá trị hợp đồng).

• Bồi thường thiệt hại: Điều 302 Luật Thương mại 2005 quy định nếu hành vi không thanh toán theo đúng thỏa thuận của một bên dẫn đến tổn thất cho bên bị vi phạm và chứng minh được tổn thất đó thì bên vi phạm nghĩa vụ thanh toán phải bồi thường.

Nếu không thanh toán đúng thỏa thuận, bên vi phạm có nghĩa vụ bồi thường tổn thất

Ngoài ra còn có các rủi ro khác có thể xảy ra tùy theo thỏa thuận giữa các bên trong Hợp đồng.

Quan điểm xét xử của Tòa án cấp sơ thẩm

Việc Hội đồng xét xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty TNHH Hưng H, buộc Công ty Nhân Trí Ph phải trả tiền tháng 08, 09 và tiền lãi chậm thanh toán là hoàn toàn có cơ sở và đúng quy định pháp luật vì: 

• Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 34 và khoản 1 Điều 50 Luật Thương mại 2005 quy định rõ: Bên bán có nghĩa vụ phải giao hàng hóa theo đúng thỏa thuận của các bên và Bên mua phải có nghĩa vụ thanh toán tiền mua hàng. Việc Công ty Nhân Trí Ph không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán của mình được xem là vi phạm Hợp đồng. 

• Đồng thời, căn cứ theo quy định tại Điều 306 Luật Thương mại 2005 thì Công ty Hưng H được quyền yêu cầu trả tiền lãi chậm thanh toán theo mức lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm tương ứng.

Nghĩa vụ chịu án phí: Vì Tòa án chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn nên phía bị đơn là Công ty Công ty TNHH một thành viên giấy bao bì Nhân Trí Ph phải nộp số tiền án phí là đúng theo quy định pháp luật.

Bài học và kiến nghị

Thứ nhất, các bên cần thỏa thuận rõ các điều khoản trong Hợp đồng bao gồm: đối tượng Hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên, các hướng xử lý trong trường hợp có sự bất đồng quan điểm xảy ra trong quá trình thực hiện Hợp đồng… Tuy nhiên, khi thỏa thuận cần xem xét các nội dung thỏa thuận có vi phạm điều cấm của luật không.

Thứ hai, các bên cần lưu ý chủ thể ký kết Hợp đồng. Ví dụ: Đối với Hợp đồng mua bán hàng hóa được xác lập mà một bên chủ thể là Doanh nghiệp thì người ký kết Hợp đồng phải là người đại diện theo pháp luật của Doanh nghiệp đó để tránh trường hợp Hợp đồng bị vô hiệu.

Thứ ba, các bên cần lưu ý lựa chọn hình thức thể hiện Hợp đồng mua bán hàng hóa sao cho phù hợp và tránh rủi ro nhất có thể. Các bên có thể lựa chọn phương án lập Hợp đồng thành văn bản.

Thứ tư, trong quá trình thực hiện Hợp đồng các bên cần tuân thủ đúng theo những gì Hợp đồng đã thỏa thuận. 

Thứ năm, khi phát sinh tranh chấp trong quá trình thực hiện Hợp đồng các bên nên ưu tiên phương án thỏa thuận, thương lượng để tránh các chi phí phát sinh. Tuy nhiên, nếu không giải quyết theo phương án thỏa thuận được thì các bên thực hiện theo thỏa thuận trong Hợp đồng.

Bản án tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa này là minh chứng cho một giải quyết "thuận mua vừa bán" - một kết quả đáng ghi nhận khi các bên đã đối thoại và đi đến thỏa thuận hợp lý. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Hợp đồng có thể phát sinh nhiều vấn đề dẫn đến mục đích giao kết Hợp đồng không đạt được. Chính vì vậy, việc thực hiện các giao kết đúng luật, minh bạch và có trách nhiệm trong Hợp đồng mua bán hàng hóa không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cam kết đạo đức của các chủ thể tham gia.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự