Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân được quy định ra sao trong Bộ luật hình sự?

Quyền tự do dân chủ là gì?

Tại Điều 24 và Điều 25 Hiến pháp 2013 có quy định về quyền tự do của công dân như sau:

“Điều 24

1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật.

2. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

3. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật.”

Theo đó:

• Tất cả mọi người đều có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo tôn giáo nào. Các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật.

• Nhà nước tôn trọng và bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

• Không ai được quyền xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật.

“Điều 25

Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.”

Qua đó, công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, lập hội, hội họp, biểu tình.

Việc thực hiện các quyền này sẽ do pháp luật quy định, đảm bảo không được gây tổn hại và ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của bất cứ cá nhân hay tổ chức nào.

Điều 331 Bộ luật Hình sự quy định tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ

Theo quy định pháp luật, tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân là một các tội thuộc nhóm các tội xâm phạm trật tự quản lý hành chính.

Theo đó, tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân được quy định tại Điều 331 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) như sau:

“Điều 331. Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

1. Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.”

Xem thêm: Bộ luật hình sự quy định các hình phạt đối với người phạm tội như thế nào?

Yếu tố cấu thành tội phạm tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

Theo đó, các yếu tố để cấu thành tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân như sau:

Về chủ thể của tội phạm

Người phạm tội phải là người có đủ năng lực trách nhiệm hình sự.

Người phạm tội thực hiện tội phạm một mình hoặc có đồng phạm. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.

Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.

Người thực hành là người trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội.

Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.

Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.

Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.

Về khách thể của tội phạm

Hành vi đã xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân thông qua việc lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ của mình.

Về mặt chủ quan của tội phạm

Người phạm tội thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp hoặc gián tiếp. Có thể hiểu là người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân và thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra hoặc tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.

Về mặt khách quan của tội phạm

Người phạm tội là người có hành vi lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc cấu thành tội phạm đối với tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

Hình phạt đối với tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

Theo quy định pháp luật, mức phạt tù đối với Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân như sau:

• Phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

• Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm đối với tội phạm gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội

Tuy nhiên, hiện nay vẫn có rất nhiều đối tượng lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác để xâm phạm xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.

Liên quan đến vấn đề này, mấy ngày vừa qua có vụ việc là các đối tượng là các chuyên gia luật, tiến sỹ luật, nhà báo, luật sư bị bắt vì vi phạm tội lợi dụng quyền quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, xâm phạm quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân.

Những đối tượng trên đã sử dụng những hình thức lan truyền qua việc sử dụng mạng xã hội đã phát sóng trực tiếp (livestream), để lợi dụng các quyền tự do ngôn luận để thực hiện hành vi cố ý xuyên tạc, vu khống, xúc phạm nghiêm trọng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm và đời sống riêng tư của các cá nhân khác.

Do đó, quyền tự do dân chủ là những quyền cơ bản được Hiến pháp quy định và bảo vệ, công dân dân có thể sử dụng quyền này để bảo vệ quyền, lợi ích của mình nhưng không được xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.

Trên đây là bài phân tích pháp luật liên quan đến “Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” mà Luật sư hình sự LH Legal gửi đến bạn đọc. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp kiến thức pháp luật bổ ích đến mọi người.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự