Sản xuất hàng giả bị xử lý thế nào? Thời hiệu khởi tố và mức phạt chi tiết

>>> Hàng giả là gì? Phân tích tội buôn bán hàng giả theo bộ luật hình sự

>>> Bóc trần chiêu trò làm hàng giả, bán niềm tin giả của Công ty Cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt và Công ty Asia Life

Tình trạng sản xuất hàng giả ngày càng tinh vi hiện nay

Theo báo cáo của Tổng cục Quản lý thị trường, chỉ trong năm 2024, lực lượng chức năng đã thanh tra, kiểm tra 68.280 vụ buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại, phát hiện, xử lý 47.135 vụ vi phạm vi phạm liên quan đến sản xuất, buôn bán hàng giả trên toàn quốc, chuyển cơ quan điều tra 178 vụ có dấu hiệu tội phạm. Đáng chú ý, hàng giả tập trung nhiều nhất trong các lĩnh vực: thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm, quần áo, linh kiện điện tử và hàng tiêu dùng nhanh.

Tại TP. Hồ Chí Minh,chỉ riêng trong tháng 2/2024, Cục Quản lý thị trường thành phố đã kiểm tra 384 vụ, và phát hiện 384 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách hơn 9,1 tỷ đồng.

Không dừng lại ở hàng hóa tiêu dùng thông thường, hàng giả còn len lỏi vào thị trường dược phẩm và vật tư y tế, với thủ đoạn làm giả giấy tờ kiểm nghiệm, mã vạch truy xuất nguồn gốc, gây nguy cơ nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.

Thủ đoạn phổ biến hiện nay là:

• Gia công hàng hóa tại các cơ sở không phép, sau đó dán tem nhãn, bao bì mạo danh các thương hiệu nổi tiếng;

• Lợi dụng thương mại điện tử để phân phối hàng giả qua các nền tảng online, mạng xã hội khó kiểm chứng;

• Ngụy trang vận chuyển hàng giả chung với hàng thật để qua mặt cơ quan kiểm tra.

• Nhập lậu, pha trộn nguyên liệu kém chất lượng trong quá trình sản xuất sản phẩm.

Tình trạng này cho thấy việc sản xuất hàng giả không còn mang tính nhỏ lẻ mà đang có xu hướng tổ chức bài bản, quy mô lớn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường kinh doanh trên thị trường, gây hệ lụy tiêu cực đến sự an toàn xã hội và quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp chân chính.

Sản xuất hàng giả là hành vi gì?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ngày 26/08/2020: “Sản xuất” là việc thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt động chế tạo, chế bản, in, gia công, đặt hàng, sơ chế, chế biến, chiết xuất, tái chế, lắp ráp, pha trộn, san chia, sang chiết, nạp, đóng gói và hoạt động khác làm ra hàng hóa.

Đồng thời, tại khoản 7 Điều 3 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP, hàng giả bao gồm:

• Hàng hóa có giá trị sử dụng, công dụng không đúng với nguồn gốc bản chất tự nhiên, tên gọi của hàng hóa; hàng hóa không có giá trị sử dụng, công dụng hoặc có giá trị sử dụng, công dụng không đúng so với giá trị sử dụng, công dụng đã công bố hoặc đăng ký;

• Hàng hóa có ít nhất một trong các chỉ tiêu chất lượng hoặc đặc tính kỹ thuật cơ bản hoặc định lượng chất chính tạo nên giá trị sử dụng, công dụng của hàng hóa chỉ đạt mức từ 70% trở xuống so với mức tối thiểu quy định tại quy chuẩn kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký, công bố áp dụng hoặc ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa;

• Thuốc giả theo quy định tại khoản 33 Điều 2 của Luật Dược năm 2016 và dược liệu giả theo quy định tại khoản 34 Điều 2 của Luật Dược năm 2016;

• Thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật không có hoạt chất; không có đủ loại hoạt chất đã đăng ký; có hoạt chất khác với hoạt chất ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa; có ít nhất một trong các hàm lượng hoạt chất chỉ đạt từ 70% trở xuống so với mức tối thiểu quy định tại quy chuẩn kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký, công bố áp dụng;

• Hàng hóa có nhãn hàng hóa hoặc bao bì hàng hóa ghi chỉ dẫn giả mạo tên, địa chỉ tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc nhập khẩu, phân phối hàng hóa; giả mạo mã số đăng ký lưu hành, mã số công bố, mã số mã vạch của hàng hóa hoặc giả mạo bao bì hàng hóa của tổ chức, cá nhân khác; giả mạo về nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa hoặc nơi sản xuất, đóng gói, lắp ráp hàng hóa;

• Tem, nhãn, bao bì hàng hóa giả.

Từ các quy định trên, có thể hiểu hành vi sản xuất hàng giả là thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt động chế tạo, chế bản, in, gia công, đặt hàng, sơ chế, chế biến, chiết xuất, tái chế, lắp ráp, pha trộn, san chia, sang chiết, nạp, đóng gói và hoạt động khác làm ra hàng hóa giả. 

Hình phạt đối với hành vi sản xuất hàng giả

Điều 192 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về tội sản xuất, buôn bán hàng giả, theo đó hình phạt đối với hành vi sản xuất hàng giả được quy định như sau:

Đối với cá nhân phạm tội

Khung hình phạt cơ bản (Khoản 1 Điều 192 BLHS 2015 sđ, bs 2017):

Người nào sản xuất, buôn bán hàng giả mà thuộc một trong các trường hợp sau thì bị phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

• Giá trị hàng giả tương đương hàng thật từ 30 triệu đồng đến dưới 150 triệu đồng, hoặc dưới 30 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính hoặc kết án chưa xóa án tích về cùng hành vi;

• Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe từ 31% đến 60%;

• Thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng;

• Gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng.

Khung hình phạt tăng nặng (Khoản 2 Điều 192 BLHS 2015 sđ, bs 2017):

Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm nếu thuộc một trong các trường hợp:

• Có tổ chức, tính chất chuyên nghiệp;

• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

• Hàng giả trị giá từ 150 triệu đến dưới 500 triệu đồng;

• Thu lợi bất chính từ 100 triệu đến dưới 500 triệu đồng;

• Làm chết người;

• Gây thương tích từ 61% trở lên hoặc gây thương tích cho 2 người có tổng tỷ lệ từ 61% đến 121%;

• Thiệt hại tài sản từ 500 triệu đến dưới 1,5 tỷ đồng;

• Buôn bán qua biên giới, tái phạm nguy hiểm.

Khung hình phạt rất nghiêm trọng (Khoản 3 Điều 192  BLHS 2015 sđ, bs 2017):

Trong những trường hợp phạm tội có hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm. Đây là khung hình phạt cao nhất dành cho cá nhân trong Điều 192, phản ánh mức độ nguy hiểm đặc biệt cao của hành vi phạm tội. Cụ thể:

• Hàng giả tương đương hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 500 triệu đồng trở lên;

• Thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng trở lên;

• Làm chết từ 02 người trở lên;

• Gây thương tích cho 02 người trở lên với tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 122% trở lên;

• Gây thiệt hại về tài sản từ 1,5 tỷ đồng trở lên.

Khung hình phạt này thể hiện thái độ nghiêm khắc của pháp luật nhằm răn đe, phòng ngừa các hành vi có tổ chức, quy mô lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe và lợi ích của nhiều cá nhân, tổ chức cũng như môi trường kinh doanh lành mạnh.

Người phạm tội có thể bị phạt tù từ 7-15 năm nếu phạm tội có hậu quả đặc biệt nghiêm trọng

Hình phạt bổ sung (Khoản 4 Điều 192):

Người phạm tội còn có thể bị áp dụng các hình phạt bổ sung sau:

• Phạt tiền từ 20 triệu đến 50 triệu đồng;

• Cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 đến 05 năm;

• Tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Đối với pháp nhân thương mại phạm tội

Khung cơ bản (Điểm a Khoản 5 Điều 192  BLHS 2015 sđ, bs 2017):

Pháp nhân phạm tội trong khung cơ bản thì bị phạt tiền từ 1 tỷ đến 3 tỷ đồng.

Khung tăng nặng (Điểm b Khoản 5 Điều 192  BLHS 2015 sđ, bs 2017):

Phạm tội có tình tiết tăng nặng (các điểm a, b, đ, e, g, h, i, k, l, m khoản 2 Điều 192 BLHS 2015 sđ, bs 2017) thì bị phạt tiền từ 3 tỷ đến 6 tỷ đồng.

Khung đặc biệt nghiêm trọng (Điểm c Khoản 5 Điều 192  BLHS 2015 sđ, bs 2017):

Nếu thuộc các trường hợp rất nghiêm trọng (theo khoản 3 Điều 192  BLHS 2015 sđ, bs 2017), thì phạt tiền từ 6 tỷ đến 9 tỷ đồng, hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 03 năm.

Trường hợp đặc biệt (Điểm d Khoản 5 Điều 192  BLHS 2015 sđ, bs 2017):

Nếu thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 BLHS 2015 sđ, bs 2017 (ngây thiệt hại hoặc có khả năng thực tế gây thiệt hại đến tính mạng của nhiều người, gây sự cố môi trường hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và không có khả năng khắc phục hậu quả gây ra hoặc Pháp nhân thương mại được thành lập chỉ để thực hiện tội phạm thì bị đình chỉ vĩnh viễn toàn bộ hoạt động.), thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.

Hình phạt bổ sung (Điểm đ Khoản 5 Điều 192  BLHS 2015 sđ, bs 2017):

• Phạt tiền từ 50 triệu đến 200 triệu đồng;

• Cấm kinh doanh, hoạt động trong lĩnh vực nhất định hoặc huy động vốn từ 01 đến 03 năm.

Ngoài bị xử lý hình sự, tội phạm thực hiện hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả còn phải chịu trách nhiệm dân sự, cụ thể phải bồi thường thiệt hại cho tổ chức, cá nhân bị thiệt hại do hành vi sản xuất hàng giả gây ra. Ví dụ bồi thường cho người tiêu dùng mua sản phẩm, công ty bị giả mạo sản phẩm,.... (thiệt hại vật chất, sức khỏe, tính mạng, uy tín, danh dự,...)

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi sản xuất hàng giả

Căn cứ theo quy định tại Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được xác định theo mức cao nhất của hình phạt mà điều luật quy định, cụ thể đối với tội danh sản xuất hàng giả:

• 05 năm tính từ ngày tội phạm thực hiện với tội ít nghiêm trọng (phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm);

• 10 năm tính từ ngày tội phạm thực hiện nếu thuộc nhóm tội nghiêm trọng (phạt tù trên 3 năm đến 7 năm tù);

• 15 năm tính từ ngày tội phạm thực hiện nếu thuộc nhóm tội rất nghiêm trọng (Phạt tù từ trên 7 năm đến 15 năm);

• 20 năm tính từ ngày tội phạm thực hiện nếu thuộc nhóm tội đặc biệt nghiêm trọng (Phạt tù trên 15 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình).

Thời gian khởi tố vụ án hình sự về tội sản xuất hàng giả

Căn cứ Điều 143 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về sản xuất hàng giả khi có căn cứ cho thấy hành vi có dấu hiệu tội phạm.Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những căn cứ:

• Tố giác của cá nhân

• Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân;

• Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng;

• Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước;

• Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm;

• Người phạm tội tự thú.

Sản xuất hàng giả là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến trật tự quản lý kinh tế, quyền lợi người tiêu dùng và uy tín của doanh nghiệp chân chính. Trong bối cảnh hành vi này ngày càng tinh vi, có tổ chức và xuyên quốc gia, việc xử lý hình sự nghiêm minh là cần thiết để bảo vệ thị trường lành mạnh và sức khỏe cộng đồng. LHLegal với đội ngũ luật sư có chuyên môn sâu trong lĩnh vực hình sự và pháp luật doanh nghiệp, cam kết đồng hành cùng quý khách hàng trong việc phát hiện, tố giác, xử lý các hành vi sản xuất hàng giả, cũng như phòng ngừa rủi ro pháp lý trong hoạt động sản xuất – kinh doanh.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự