Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Công chứng (sửa đổi)

Luật công chứng số 53/2014/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 28/2018/QH14 và Luật số 16/2023/QH15 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành 01 tháng 7 năm 2025 tức ngày Luật Công chứng (sửa đổi) có hiệu lực thi hành, trừ trường hợp quy định tại các khoản 1, 2, 3, 6, 7, 9, 11, 12 và 14 Điều 76 của Luật Công chứng (sửa đổi).

Đối với giao dịch phải công chứng là giao dịch quan trọng, đòi hỏi mức độ an toàn pháp lý cao và được quy định bắt buộc công chứng. Việc công chứng để xác định sự “có thực” của giao dịch, bởi văn bản được công chứng có giá trị chứng cứ, chứng minh (trừ trường hợp bị Tòa án tuyên bố là vô hiệu), là cơ sở để các bên tham gia giao dịch đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện các thủ tục liên quan đến giao dịch đã được công chứng.

Luật Công chứng quy định về công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng, việc hành nghề công chứng, thủ tục công chứng và quản lý nhà nước về công chứng.

Luật Công chứng (sửa đổi) bổ sung thêm tại khoản 1 Điều 3 như sau: “Giao dịch phải công chứng là giao dịch quan trọng, đòi hỏi mức độ an toàn pháp lý cao và được luật quy định hoặc luật giao Chính phủ quy định phải công chứng”.

Thứ nhất, về tổ chức hành nghề công chứng

Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật Công chứng và quy định khác của pháp luật có liên quan đối với loại hình công ty hợp danh; tại các đơn vị hành chính cấp huyện có mật độ dân số thấp, cơ sở hạ tầng và dịch vụ chưa phát triển và khó khăn trong việc thành lập Văn phòng công chứng theo loại hình công ty hợp danh, Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan đối với loại hình công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân.

Chính phủ quy định danh mục các đơn vị hành chính cấp huyện được thành lập Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân và việc chuyển đổi loại hình Văn phòng công chứng tại các đơn vị hành chính cấp huyện.

Trong đó, Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo loại hình công ty hợp danh phải có từ 02 thành viên hợp danh trở lên và không có thành viên góp vốn. Các thành viên hợp danh phải là công chứng viên, họ có quyền ngang nhau khi quyết định các vấn đề của Văn phòng công chứng. Trưởng Văn phòng công chứng phải là thành viên hợp danh của Văn phòng công chứng và đã hành nghề công chứng từ đủ 02 năm trở lên.

Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân thì chủ doanh nghiệp tư nhân đồng thời là Trưởng Văn phòng công chứng và phải là công chứng viên đã hành nghề công chứng từ đủ 02 năm trở lên.

Thứ hai, về điều kiện trở thành công chứng viên

Để trở thành công chứng viên, điều kiện cần phải có:

• Là công dân Việt Nam không quá 70 tuổi;

• Thường trú tại Việt Nam, tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, có phẩm chất đạo đức tốt và bảo đảm sức khỏe để hành nghề công chứng;

• Có bằng cử nhân luật, thạc sĩ luật hoặc tiến sĩ luật;

Và điều kiện đủ:

• Có thời gian công tác pháp luật từ đủ 03 năm trở lên tại các cơ quan, tổ chức sau khi đã có bằng cử nhân luật, thạc sĩ luật hoặc tiến sĩ luật;

• Tốt nghiệp khóa đào tạo nghề công chứng;

• Đạt yêu cầu kiểm tra kết quả tập sự hành nghề công chứng.

Thứ ba, trong quản lý nhà nước về công chứng

Luật Công chứng (sửa đổi) khái quát hoá nội dung quản lý nhà nước về công chứng tại Điều 70, theo đó, quản lý nhà nước về công chứng bao gồm các hoạt động:

• Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về công chứng, chiến lược phát triển về lĩnh vực công chứng, điều kiện thành lập tổ chức hành nghề công chứng;

• Quản lý công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng, việc hành nghề công chứng, tổ chức xã hội - nghề nghiệp của công chứng viên;

• Phổ biến, giáo dục pháp luật, theo dõi tình hình thi hành pháp luật về công chứng;

• Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động công chứng;

• Hợp tác quốc tế về công chứng,...

Thứ tư, về thủ tục công chứng 

Luật Công chứng (sửa đổi) về cơ bản cố gắng tinh gọn nhất có thể thủ tục công chứng, không làm phát sinh thêm thủ tục mới gây phiền hà đến người yêu cầu công chứng, đúng với mục đích của ban hành Luật Công chứng mới nhằm:

• Nâng cao chất lượng và tính bền vững của hoạt động công chứng;

• Đảm bảo không kéo dài thời gian thực hiện thủ tục hành chính, không phát sinh thủ ới, tránh thủ tục rườm rà, phức tạp;

• Tạo điều kiện thuận lợi nhất để người dân, doanh nghiệp tiếp cận dịch vụ công chứng.

Thứ năm, về vấn đề bồi thường thiệt hại do hoạt động công chứng gây ra

Liên quan tới vấn đề bồi thường thiệt hại trong hoạt động công chứng, tổ chức hành nghề công chứng phải bồi thường thiệt hại cho người yêu cầu công chứng và cá nhân, tổ chức khác do lỗi của công chứng viên, nhân viên của tổ chức mình gây ra trong quá trình công chứng.

Trường hợp tổ chức hành nghề công chứng đã chuyển đổi, hợp nhất, sáp nhập thì tổ chức hành nghề công chứng kế thừa quyền và nghĩa vụ của tổ chức hành nghề công chứng đó có trách nhiệm bồi thường thiệt hại; trường hợp tổ chức hành nghề công chứng đã giải thể, chấm dứt hoạt động thì công chứng viên, nhân viên trực tiếp gây thiệt hại phải tự mình bồi thường thiệt hại, kể cả trường hợp người đó không còn là công chứng viên hoặc nhân viên của 01 tổ chức hành nghề công chứng.

Công chứng viên, nhân viên trực tiếp gây thiệt hại phải hoàn trả cho tổ chức hành nghề công chứng khoản tiền mà tổ chức đã bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật, kể cả trường hợp người đó không còn là công chứng viên hoặc nhân viên của 01 tổ chức hành nghề công chứng; trường hợp công chứng viên, nhân viên trực tiếp gây thiệt hại không hoàn trả thì tổ chức hành nghề công chứng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.

Việc Quốc Hội ban hành và thông qua luật công chứng (sửa đổi) trong năm 2024 là một bước tiến lớn, quan trọng, góp phần ngày càng hoàn thiện hoá quy định về Công chứng nói riêng và cả hệ thống pháp luật Việt Nam nói chung.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự