Phân biệt điều khoản cơ bản và điều khoản thông thường trong hợp đồng

Tiêu chí

Điều khoản cơ bản

Điều khoản thông thường

Giá trị điều khoản

Điều khoản cơ bản là điều khoản không thể thiếu và quan trọng đối với mọi loại hợp đồng. Nếu các bên không thỏa thuận về những điều khoản này, thì không thể giao kết hợp đồng.

Điều khoản thông thường là những điều khoản đương nhiên áp dụng cho hợp đồng mà các bên có thể không cần phải thỏa thuận. 

Nếu các bên không thoả thuận những điều khoản này thì vẫn coi như hai bên đã mặc nhiên thoả thuận và được thực hiện theo quy định pháp luật. Khác với điều khoản cơ bản, các điều khoản thông thường không làm ảnh hưởng tới quá trình giao kết hợp đồng. 

Căn cứ 

Điều khoản cơ bản có thể do tính chất của từng hợp đồng quyết định hoặc do pháp luật quy định phải thỏa thuận trong hợp đồng.

Nếu các bên không thoả thuận  thì không có căn cứ áp dụng để xác định quyền và nghĩa vụ giữa các bên.

Điều khoản thông thường được quy định bởi pháp luật.

Nếu có tranh chấp về những nội dung này thì quy định của pháp luật sẽ là căn cứ để xác định quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng. 

Ví dụ minh minh hoạ

Những điều khoản cơ bản bao gồm đối tượng của hợp đồng mua bán (bao gồm mô tả về sản phẩm hoặc dịch vụ), số lượng, chất lượng, giá cả, phương thức thanh toán, thời gian giao hàng hoặc thực hiện, địa điểm giao dịch, ...(trong hợp đồng mua bán hàng hoá)

Chẳng hạn: Trong hợp đồng mua bán bưởi, các bên thỏa thuận

“Điều…: Đối tượng hợp đồng 

10 tấn bưởi Tân Triều (sai số =<10kg)”

Chẳng hạn trong hợp đồng thuê nhà kho quy định: Nhà cho thuê có địa chỉ tại số X, phường T, quận TĐ, TP. H. Hiện trạng nhà: Nhà trệt, diện tích 200m2, lợp mái tôn, hoàn thiện mặt trong, mặt ngoài - sơn, tô tường và sơn màu, sơn chống thấm, nền lát gạch men. Cửa sổ bằng gỗ, cửa chính là cửa kéo bằng sắt. Nhà trống hoàn toàn, không có nội thất.

Điều khoản thông thường bao gồm: điều khoản về bồi thường thiệt hại, điều khoản về tình huống bất khả kháng (có thể trở thành điều khoản tùy nghi), và quy định về thẩm quyền giải quyết tranh chấp, mà thường được giao cho Tòa án.

Chẳng hạn: Khi các bên xảy ra tranh chấp thì mỗi bên đương nhiên có quyền khởi kiện tại Toà án để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp mặc dù các bên không thoả thuận về điều khoản giải quyết tranh chấp trong hợp đồng – Điều khoản thông thường. (Điều 429 Bộ luật dân sự năm 2015)

Hay các bên là thương nhân không thoả thuận điều khoản về giá cả, thì quy tắc tại Điều 52 Luật thương mại năm 2005: giá được xác định theo giá của loại  (sửa đổi, bổ sung năm 2017, 2019), hàng hóa đó trong các điều kiện tương tự về phương thức giao hàng, thời điểm mua bán hàng hóa, thị trường địa lý, phương thức thanh toán và các điều kiện khác có ảnh hưởng đến giá.