Những điều cần biết về Tạm đình chỉ điều tra, đình chỉ điều tra và phục hồi điều tra

Tạm đình chỉ điều tra

Tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự là gì?

Mặc dù không có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định cụ thể về khái niệm Tạm đình chỉ điều tra là gì nhưng có thể hiểu: “Tạm đình chỉ điều tra là việc hoạt động điều tra vụ án hoặc bị can bị tạm ngừng lại vì những lý do khách quan theo quy định pháp luật mà phải tạm ngừng hoạt động điều tra và chưa đưa ra được kết luận cuối cùng về vụ án”.

Tạm đình chỉ điều tra là tạm ngừng hoạt động điều tra vụ án hoặc bị can

Căn cứ để ra quyết định tạm đình chỉ điều tra

Theo khoản 1 Điều 229 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (BLTTHS 2015) thì cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ điều tra khi thuộc một trong các trường hợp:

• Khi chưa xác định được bị can hoặc không biết rõ bị can đang ở đâu nhưng đã hết thời hạn điều tra vụ án. Trường hợp không biết rõ bị can đang ở đâu, Cơ quan điều tra phải ra quyết định truy nã trước khi tạm đình chỉ điều tra.

• Khi có kết luận giám định tư pháp xác định bị can bị bệnh tâm thần hoặc bệnh hiểm nghèo thì có thể tạm đình chỉ điều tra trước khi hết thời hạn điều tra.

• Khi trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tài sản, yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp chưa có kết quả nhưng đã hết thời hạn điều tra. Trong trường hợp này, việc giám định, định giá tài sản, tương trợ tư pháp vẫn tiếp tục được tiến hành cho đến khi có kết quả.

• Khi không thể kết thúc điều tra vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh nhưng đã hết thời hạn điều tra.

Xem thêm: Tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự là gì?

Thủ tục ra quyết định tạm đình chỉ điều tra

Thẩm quyền ra quyết định tạm đình chỉ điều tra là cơ quan điều tra đang thụ lý, điều tra vụ án hình sự.

Sau đây là trình tự ra quyết định tạm đình chỉ điều tra:

Bước 1: Khi có căn cứ tạm đình chỉ điều tra, Điều tra viên và Kiểm sát viên sẽ phối hợp rà soát tài liệu, chứng cứ để đảm bảo việc ra quyết định tạm đình chỉ điều tra là có căn cứ hợp pháp.

Bước 2: Cơ quan điều tra đang thụ lý, điều tra vụ án sẽ xử lý các vấn đề liên quan đến bị can nếu có theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự và các quy định khác của pháp luật trước khi ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án đối với bị can hoặc tạm đình chỉ điều tra đối với bị can.

Bước 3: Cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ điều tra, mở sổ theo dõi và quản lý các vụ án, bị can tạm đình chỉ điều tra.

• Đối với trường hợp tạm đình chỉ điều tra theo căn cứ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 229 nêu trên, thời điểm để Cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ khi Viện kiểm sát quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tâm thần hoặc khi cơ quan có thẩm quyền kết luận tình trạng bệnh hiểm nghèo của bị can.

• Trường hợp ra quyết định đình chỉ điều tra đối với từng bị can trong vụ án có nhiều bị can mà lý do tạm đình chỉ điều tra không liên quan đến tất cả bị can được thực hiện như sau:

  • Cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự đối với bị can và quyết định tạm đình chỉ điều tra bị can;

  • Sau đó lập hồ sơ tạm đình chỉ điều tra đối với từng bị can; hồ sơ gồm các quyết định tố tụng, tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án có liên quan đến bị can tạm đình chỉ. Quyết định tố tụng, tài liệu, chứng cứ phải là bản gốc hoặc bản sao y bản chính. Việc sao y thực hiện theo quy định của các bộ, ngành có liên quan.

Bước 4: Trong thời hạn 02 ngày kể từ ngày ra quyết định tạm đình chỉ điều tra, Cơ quan điều tra phải gửi quyết định tạm đình chỉ điều tra cho Viện kiểm sát cùng cấp, bị can, người bào chữa hoặc người đại diện của bị can; thông báo cho đương sự, bị hại và người bảo vệ quyền lợi của họ.

Đình chỉ điều tra

Đình chỉ điều tra vụ án hình sự là gì?

Có thể hiểu đình chỉ điều tra là việc hoạt động điều tra vụ án bị dừng lại vĩnh viễn (trừ trường hợp có căn cứ khôi phục điều tra) khi có các căn cứ để đình chỉ theo quy định pháp luật. Đình chỉ điều tra cũng là một trong các hình thức kết thúc điều tra.

Đình chỉ điều tra là hoạt động điều tra vụ án bị dừng lại vĩnh viễn

Căn cứ để ra quyết định đình chỉ điều tra

Theo Điều 230 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cơ quan điều tra ra quyết định đình chỉ điều tra khi thuộc một trong các trường hợp:

(1) Có một trong các căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 155 và Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (sửa đổi 2021) hoặc có căn cứ quy định tại Điều 16 hoặc Điều 29 hoặc khoản 2 Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017);

Cụ thể, các căn cứ theo các quy định trên bao gồm:

• Người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu theo khoản 2 Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

• Các căn cứ không khởi tố vụ án hình sự theo Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (sửa đổi 2021) bao gồm:

  • Không có sự việc phạm tội;

  • Hành vi không cấu thành tội phạm;

  • Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;

  • Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;

  • Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;

  • Tội phạm đã được đại xá;

  • Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;

  • Tội phạm quy định tại khoản 1 các Điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại không yêu cầu khởi tố.

• Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội theo Điều 16 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).

• Các trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự theo Điều 29, khoản 2 Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017)

(2) Đã hết thời hạn điều tra vụ án mà không chứng minh được bị can đã thực hiện tội phạm.

Trường hợp vụ án có nhiều bị can mà căn cứ để đình chỉ điều tra không liên quan đến tất cả bị can thì có thể đình chỉ điều tra đối với từng bị can.

Thủ tục ra quyết định đình chỉ điều tra

Thẩm quyền ra quyết định đình chỉ điều tra là Thủ trưởng hoặc Phó thủ  trưởng cơ quan điều tra.

Bước 1: Khi có căn cứ đình chỉ điều tra, Kiểm sát viên và Điều tra viên sẽ phối hợp tra soát chứng cứ, tài liệu nhằm để đảm bảo việc ra quyết định tạm đình chỉ điều tra có căn cứ hợp pháp. Sao đó sẽ báo cáo với Thủ trưởng cơ quan điều tra. Nếu không có căn cứ thì tiếp tục điều tra, nếu có căn cứ đình chỉ thì thực hiện bước tiếp theo.

Bước 2: Thủ trưởng cơ quan điều tra ra quyết định điều tra và thực hiện các trách nhiệm sau: Hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế, trả lại đồ vật, tài liệu đã tạm giữ nếu có, xử lý vật chứng và những vấn đề khác có liên quan.

Bước 3: Đối với biện pháp ngăn chặn, cưỡng chế do Viện kiểm sát phê chuẩn, cơ quan điều tra phải có văn bản thông báo để Viện kiểm sát quyết định việc hủy bỏ.

Phục hồi điều tra

Phục hồi điều tra vụ án hình sự là gì?

Phục hồi điều tra có thể được hiểu là một giai đoạn đặc biệt của quá trình điều tra. Giai đoạn phục hồi điều tra chỉ xuất hiện khi có những tình tiết đặc biệt và trước đó cuộc điều tra đã được tạm đình chỉ hoặc đình chỉ do hết thời hạn điều tra mà chưa chứng minh được tội phạm. Cơ quan điều tra khôi phục, tiếp tục việc điều tra đang bị tạm đình chỉ hoặc đã bị đình chỉ khi có các căn cứ phục hồi điều tra theo quy định.Căn cứ phục hồi điều tra vụ án hình sự được quy định tại khoản 1 Điều 235 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Phục hồi điều tra là việc khôi phục, tiếp tục điều tra vụ án bị tạm đình chỉ hoặc bị đình chỉ

Quy định về phục hồi điều tra

Việc phục hồi điều tra được thực hiện theo quy định tại Điều 235 Bộ luật Tố tụng Hình sự và Điều 7 Thông tư liên tịch 01/2020 như sau:

Hoạt động điều tra đang bị tạm đình chỉ hoặc đình chỉ được phục hồi nếu:

Có lý do để hủy bỏ quyết định đình chỉ điều tra hoặc quyết định tạm đình chỉ điều tra thì Cơ quan điều tra ra quyết định phục hồi điều tra.

Và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Luật sư giỏi giải quyết các vụ án hình sự

Như vậy, Công ty luật LHLegal vừa cung cấp thông tin Tạm đình chỉ điều tra, đình chỉ điều tra và phục hồi điều tra. Với đội ngũ luật sư có nhiều năm kinh nghiệm về hình sự, nếu cần tư vấn pháp luật, giải quyết và bào chữa các vụ án về hình sự vui lòng liên với chúng tôi thông qua các cách thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự