Khai thác khoáng sản ở vùng dân tộc thiểu số có phải nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp không?

>>> Đất hiếm ngụy trang dưới vỏ bọc ‘cơm dẻo mềm thơm’ buôn lậu sang Trung Quốc - Trách nhiệm pháp lý của các bên liên quan

>>> Khởi tố cựu Trưởng Công an huyện Quan Sơn vì nhận bộ bàn ghế 150 triệu để làm ngơ cho nạn khai thác cát trái phép

Đất dùng cho khai thác khoáng sản có thuộc diện chịu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp không?

Căn cứ theo Điều 2 Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp năm 2010, đối tượng chịu thuế bao gồm:

• Đất ở tại nông thôn, đô thị;

• Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp;

• Đất phi nông nghiệp quy định tại Điều 3 của Luật này sử dụng vào mục đích kinh doanh.

Tại Điểm 2.3, Khoản 2, Điều 1 Thông tư 153/2011/TT-BTC, Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể:

“Đối tượng chịu thuế

1. Đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị quy định tại Luật Đất đai năm 2003 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

2. Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp gồm:

2.1. Đất xây dựng khu công nghiệp bao gồm đất để xây dựng cụm công nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất và các khu sản xuất, kinh doanh tập trung khác có cùng chế độ sử dụng đất;

2.2. Đất làm mặt bằng xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh bao gồm đất để xây dựng cơ sở sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp; xây dựng cơ sở kinh doanh thương mại, dịch vụ và các công trình khác phục vụ cho sản xuất, kinh doanh (kể cả đất làm mặt bằng xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh trong khu công nghệ cao, khu kinh tế);

2.3. Đất để khai thác khoáng sản, đất làm mặt bằng chế biến khoáng sản, trừ trường hợp khai thác khoáng sản mà không ảnh hưởng đến lớp đất mặt hoặc mặt đất;

Ví dụ 1: Công ty A được nhà nước cho thuê đất để khai thác than, trong tổng diện tích đất được thuê là 2000m2 đất có 1000m2 trên mặt đất là đất rừng, còn lại là mặt bằng cho việc khai thác và sản xuất than. Việc khai thác than không ảnh hưởng đến diện tích đất rừng, thì phần diện tích đất rừng đó không thuộc đối tượng chịu thuế.

2.4. Đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm bao gồm đất để khai thác nguyên liệu và đất làm mặt bằng chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm.

3. Đất phi nông nghiệp quy định tại Điều 2 Thông tư này được các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng vào mục đích kinh doanh.”

Như vậy, Đất khai thác khoáng sản là đất chịu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp nếu việc khai thác ảnh hưởng đến lớp đất mặt hoặc mặt đất. Nói cách khác, khai thác khoáng sản có sử dụng đất làm bãi tập kết, khai trường, sân công nghiệp hoặc làm biến dạng địa hình thì đều thuộc đối tượng chịu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.

Vùng dân tộc thiểu số có được miễn hoặc giảm thuế?

Câu hỏi nhiều người quan tâm là: Có phải vùng dân tộc thiểu số sẽ được miễn thuế?

Theo Điều 9 và Điều 10 Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp 2010:

• Miễn thuế:

  • Đất ở trong hạn mức tại địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn;

  • Đất sử dụng cho các dự án thuộc lĩnh vực đặc biệt khuyến khích đầu tư theo Luật Đầu tư;

  • Đất thuộc các tổ chức sử dụng để hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa phi lợi nhuận…

• Giảm 50% thuế:

  • Đất của dự án đầu tư thuộc lĩnh vực khuyến khích đầu tư; dự án đầu tư tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; đất của doanh nghiệp sử dụng từ 20% đến 50% số lao động là thương binh, bệnh binh;

  • Đất ở trong hạn mức tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn;

  • Đất ở trong hạn mức của thương binh hạng 3/4, 4/4; người hưởng chính sách như thương binh hạng 3/4, 4/4; bệnh binh hạng 2/3, 3/3; con của liệt sĩ không được hưởng trợ cấp hàng tháng;

  • Người nộp thuế gặp khó khăn do sự kiện bất khả kháng nếu giá trị thiệt hại về đất và nhà trên đất từ 20% đến 50% giá tính thuế.

Lưu ý: Không có quy định nào mặc định miễn hoặc giảm thuế sử dụng đất phi nông nghiệp chỉ vì khai thác ở vùng dân tộc thiểu số. Việc được ưu đãi thuế hay không còn phụ thuộc vào các quy định được trích dẫn nêu trên.

Các nghĩa vụ tài chính khác liên quan đến khai thác khoáng sản

Ngoài thuế sử dụng đất phi nông nghiệp tại Điều 6 và 7 Luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp 2010, tổ chức/cá nhân khai thác khoáng sản còn phải thực hiện các nghĩa vụ sau:

Tiền cấp quyền khai thác khoáng sản

Căn cứ Điều 77 Luật Khoáng sản 2010, người được cấp phép khai thác khoáng sản phải nộp tiền cấp quyền khai thác, tính theo trữ lượng được phép khai thác và giá trị kinh tế của khoáng sản.

Thuế tài nguyên

Căn cứ Điều 2 Thông tư 152/2015/TT-BTC thì đối tượng chịu thuế tài nguyên là các tài nguyên thiên nhiên trong phạm vi đất liền, hải đảo, nội thuỷ, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa thuộc chủ quyền và quyền tài phán của nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định, bao gồm:

• Khoáng sản kim loại.

• Khoáng sản không kim loại.

• Sản phẩm của rừng tự nhiên, bao gồm các loại thực vật và các loại sản phẩm khác của rừng tự nhiên, trừ động vật và hồi, quế, sa nhân, thảo quả do người nộp thuế trồng tại khu vực rừng tự nhiên được giao khoanh nuôi, bảo vệ.

• Hải sản tự nhiên, gồm động vật và thực vật biển.

• Nước thiên nhiên, bao gồm: Nước mặt và nước dưới đất; trừ nước thiên nhiên dùng cho nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp và nước biển để làm mát máy.

Căn cứ Điều 4 Thông tư 152 /2015/TT-BTC thì căn cứ tính thuế tài nguyên là sản lượng tài nguyên tính thuế, giá tính thuế tài nguyên, thuế suất thuế tài nguyên.

Theo đó, số tiền thuế tài nguyên phải nộp trong kỳ được tính theo công thức sau đây:

“Thuế tài nguyên phải nộp trong kỳ = Sản lượng tài nguyên tính thuế x Giá tính thuế đơn vị tài nguyên x Thuế suất thuế tài nguyên.”

Phí bảo vệ môi trường

Theo Điều 6 Nghị định 27/2023/NĐ-CP, tổ chức khai thác khoáng sản có trách nhiệm nộp phí môi trường tính theo loại khoáng sản và khối lượng khai thác thực tế.

Lệ phí địa chất, đo đạc, kiểm định môi trường (nếu có)

Trình tự kê khai và nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp

Theo Điều 8 Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp 2010 và hướng dẫn tại Điều 15 Thông tư 153/2011/TT-BTC:

1. Đăng ký thuế tại chi cục thuế nơi có đất;

2. Kê khai thuế theo mẫu số 01/SDĐPNN, áp dụng đối với hộ gia đình, cá nhân hoặc mẫu số 02/TK-SDDPNN áp dụng cho tổ chức.

3. Thời gian kê khai: Trong vòng 30 ngày kể từ khi phát sinh nghĩa vụ;

4. Thời hạn nộp thuế: Theo thông báo hàng năm của cơ quan thuế.

Lưu ý:

• Giá tính thuế là giá đất do UBND tỉnh/quận ban hành theo quy định tại điều 158 Luật Đất đai 2024.

• Nếu thay đổi mục đích sử dụng đất (ví dụ từ đất rừng sang đất khai thác), phải làm thủ tục đăng ký biến động đất đai và kê khai lại.

Rủi ro nếu không kê khai đúng thuế đất phi nông nghiệp

Nếu không kê khai hoặc kê khai sai, người khai thác có thể gặp nhiều hệ quả pháp lý nghiêm trọng:

Xử phạt vi phạm hành chính

Căn cứ Điều 13 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, hành vi không nộp tờ khai, chậm nộp thuế có thể bị phạt từ 2 triệu đến 25 triệu đồng, tùy theo tính chất vi phạm.

Không kê khai đúng thuế đất phi nông nghiệp có thể bị phạt lên đến 25 triệu đồng

Truy thu thuế và tiền chậm nộp

Cơ quan thuế sẽ truy thu toàn bộ số thuế thiếu, cộng thêm tiền chậm nộp tính trên số tiền thuế nợ.

Từ chối cấp phép khai thác hoặc gia hạn giấy phép

Không hoàn thành nghĩa vụ thuế là một trong các căn cứ để cơ quan nhà nước từ chối hoặc thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản.

Ảnh hưởng tới uy tín và giao dịch dân sự

Doanh nghiệp bị liệt kê "nợ nghĩa vụ tài chính đất đai" sẽ khó thực hiện các hoạt động chuyển nhượng, thế chấp, đấu giá quyền khai thác...

Tóm lại, khai thác khoáng sản tại vùng dân tộc thiểu số vẫn phải nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, trừ khi thuộc diện miễn giảm cụ thể theo luật. Việc miễn, giảm thuế không phụ thuộc đơn thuần vào địa bàn là vùng dân tộc, mà còn căn cứ vào mục đích sử dụng đất, ngành nghề ưu đãi, điều kiện dự án.

Lời khuyên:

• Trước khi triển khai dự án khai thác khoáng sản, doanh nghiệp cần đánh giá kỹ nghĩa vụ tài chính phát sinh, đặc biệt là thuế SDĐPNN.

• Liên hệ luật sư chuyên tư vấn thuế - tài chính - bất động sản để rà soát lại toàn bộ các hồ sơ đất đai, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất.

• Không nên chủ quan với việc kê khai thuế sử dụng đất, vì đó là yếu tố quan trọng để được cấp phép/quyết toán dự án đúng pháp luật.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự

Kênh Zalo OA

Hồ sơ năng lực LHLegal