Các rủi ro pháp lý trong hợp đồng liên doanh liên kết: Doanh nghiệp cần biết

Hợp đồng liên doanh là gì?

Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa nêu rõ khái niệm hợp đồng liên doanh hay doanh nghiệp liên doanh là gì. Tuy nhiên, hoạt động liên doanh vẫn được đề cập gián tiếp tại một số Văn bản quy phạm pháp luật thông qua việc thực hiện các hình thức hợp tác để kinh doanh giữa các chủ thể kinh tế với nhau.

Hợp đồng liên doanh (JVC – Joint venture contract) là một loại hợp đồng mà trong đó các bên tham gia ký kết hợp đồng sẽ thỏa thuận về việc hợp tác kinh doanh dưới hình thức là thành lập một công ty mới hoàn toàn do các bên đồng thời làm chủ sở hữu. Trong đó, chủ thể xác lập hợp đồng liên doanh bắt buộc phải có sự tham gia của một hoặc nhiều nhà đầu tư trong nước với một hoặc nhiều nhà đầu tư nước ngoài. 

Căn cứ các quy định của Luật đầu tư và các văn bản hướng dẫn, có thể thấy hợp đồng liên doanh mang đặc điểm:

• Là sự hợp tác giữa Nhà đầu tư trong nước với Nhà đầu tư nước ngoài.

• Hợp đồng liên doanh có hiệu lực khi được cấp giấy phép đầu tư, bởi lẽ một trong các bên liên doanh là Nhà đầu tư nước ngoài nên phải thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo quy định của điểm c khoản 1 Điều 22 Luật Đầu tư 2020.

• Các điều kiện về chủ thể đối với nhà đầu tư nước ngoài phải bảo đảm theo quy định của Luật Đầu tư năm 2020 (Điều 23), Chương V Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư, ……

• Doanh nghiệp liên doanh được thành lập theo hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc Công ty cổ phần, mỗi bên liên doanh chịu trách nhiệm trong phạm vi phần vốn cam kết góp vào vốn điều lệ của doanh nghiệp.

• Sau khi thành lập Doanh nghiệp liên doanh, Doanh nghiệp này sẽ hoạt động độc lập với tư cách pháp nhân độc lập, có con dấu riêng, tách bạch với các doanh nghiệp góp vốn để liên doanh.

• So với Hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) thì điểm khác biệt cơ bản của Hợp đồng liên doanh là Hợp đồng liên doanh làm phát sinh một tổ chức kinh tế mới, còn Hợp đồng BCC không dẫn đến thành lập 1 Doanh nghiệp mà chỉ được coi là một trong các hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư 2020.

Các rủi ro pháp lý phổ biến trong hợp đồng liên doanh liên kết

Bên cạnh ưu điểm (Công ty liên doanh này sẽ tách ra khỏi doanh nghiệp của cả 2 bên liên doanh và hoạt động một cách độc lập, riêng biệt; rõ ràng, minh bạch trong hạch toán cũng như dễ dàng cho việc kiểm soát trong suốt quá trình hoạt động kinh doanh Tập trung nguồn lực, tăng sức cạnh tranh…vv) thì hợp đồng kinh doanh liên kết cũng mang đến nhiều rủi ro như: 

• Việc thẩm định hồ sơ năng lực, chuyên môn, nhân sự của mỗi bên không đạt hiệu quả, dễ xảy ra trường hợp năng lực của mỗi bên không đúng như bước thẩm định, làm ảnh hưởng đến kỳ vọng, mục tiêu của các bên.

• Sự khác biệt về mục tiêu, văn hóa doanh nghiệp có thể dẫn đến mâu thuẫn giữa các bên.

• Quá trình ra quyết định có thể chậm hơn so với các doanh nghiệp độc lập bởi cần có sự tham khảo ý kiến và chấp thuận của các bên.

• Các bên tham gia có nguy cơ mất một phần quyền kiểm soát đối với dự án.

• Quá trình góp vốn, thực hiện quyền và nghĩa vụ của các bên không thực hiện đúng theo cam kết ban đầu, làm ảnh hưởng đến quá trình vận hành, hoạt động Doanh nghiệp liên doanh theo đúng định hướng, mục tiêu đã đề ra.

• Phát sinh tranh chấp giữa các bên liên doanh về việc phân chia lợi nhuận, các khoản lỗ phát sinh khi vận hành Doanh nghiệp liên doanh.

Hợp đồng kinh doanh liên kết có thể sẽ phát sinh tranh chấp giữa các bên liên doanh về chia lợi nhuận

Giải pháp giảm thiểu rủi ro pháp lý trong hợp đồng liên doanh liên kết

Xây dựng hợp đồng chặt chẽ và minh bạch

Các nội dung cần có trong hợp đồng liên doanh liên kết gồm: 

• Quốc hiệu, tiêu ngữ;

• Thời gian, địa điểm xác lập hợp đồng;

• Thông tin cơ bản về các chủ thể tham gia ký kết hợp đồng liên doanh;

• Thông tin chung về công ty: Tên công ty; loại hình doanh nghiệp; địa chỉ trụ sở chính, địa điểm kinh doanh, chi nhánh và văn phòng đại diện của công ty; 

• Ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp;

• Tổng số vốn pháp định và số vốn đầu tư của công ty;

• Thông tin người đại diện theo pháp luật của công ty;

• Cơ chế quản lý và tổ chức bộ máy hoạt động của Doanh nghiệp  liên doanh;

• Tỷ lệ phân chia lỗ, lãi và trách nhiệm chịu rủi ro của mỗi bên tham gia ký kết hợp đồng liên doanh;

• Quyền và nghĩa vụ của mỗi bên khi tham gia hợp đồng và khi giải thể, chấm dứt Doanh nghiệp liên doanh;

• Cách thức giải quyết nếu như có các tranh chấp xảy ra; 

• Các thỏa thuận khác (nếu có);

• Hiệu lực của hợp đồng: Thời gian hợp đồng có hiệu lực, điều kiện hợp đồng có hiệu lực;

• Một số nội dung thỏa thuận khác v.v…

• Chữ ký của các bên, đóng dấu xác nhận đồng ý với những thỏa thuận trên của các bên tham gia ký kết hợp đồng.

Câu chữ được sử dụng trong hợp đồng phải rõ ràng, tránh sử dụng từ đa nghĩa, từ ngữ dễ gây nhầm lẫn giữa các địa phương. Các bên đọc kỹ, hiểu và đồng ý với tất cả các điều khoản trong hợp đồng.

Kiểm tra năng lực đối tác

Nếu đối tác không đủ năng lực (tài chính, nhân lực, hệ thống quản trị,…), uy tín thì khả năng kinh doanh thất bại là tất yếu. Do đó, phải kiểm tra kỹ năng lực đối tác, phải có đủ uy tín, có cùng mục tiêu và chia sẻ được các giá trị. Đặc biệt, do chủ thể tham gia thành lập doanh nghiệp liên doanh bao gồm cả tổ chức kinh tế trong nước và tổ chức kinh tế nước ngoài nên các bên cần lưu ý kiểm tra kỹ lưỡng năng lực của đối tác.

Việc kiểm tra này có thể thông qua việc tra soát giấy tờ pháp lý, tham quan cơ sở, đàm phán, trao đổi và cần thiết nên thông qua các tổ chức thẩm định có chuyên môn

Bạn nên kiểm tra năng lực của đối tác để giảm thiểu rủi ro pháp lý trước khi ký kết hợp đồng liên doanh

Thường xuyên rà soát và giám sát thực hiện hợp đồng

Các bên phải thường xuyên rà soát và giám sát trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng. Phân chia rõ ràng công việc và trách nhiệm của mỗi bên.

Đảm bảo hạch toán tài chính, kết quả kinh doanh độc lập, phân định rõ trách nhiệm, quyền lợi của mỗi bên tại Doanh nghiệp liên doanh so với hoạt động riêng của Công ty trước đó.

Tư vấn pháp lý chuyên nghiệp

Công ty Luật TNHH LHLegal sở hữu đội ngũ Luật sư về kinh doanh thương mại giỏi sẵn sàng cung cấp dịch vụ pháp lý hoàn hảo.

Với sự am hiểu pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực hợp đồng nên những thắc mắc nào cũng sẽ được luật sư giải đáp nhanh chóng. Việc ký kết hợp đồng liên danh, hay soạn thảo hợp đồng liên danh thì cũng được tư vấn giải quyết đảm bảo quyền lợi và mong muốn của doanh nghiệp. Tiết kiệm thời gian giải quyết các vấn đề phát sinh. 

Trong lĩnh vực này, LHLegal có đủ năng lực cung cấp các dịch vụ sau đây cho các Khách hàng là doanh nghiệp:

• Hỗ trợ Khách hàng tham gia các cuộc họp với các đối tác trong giai đoạn bắt đầu hợp tác.

• Tư vấn soạn thảo, xét soát các Hợp đồng hợp tác, Hợp đồng mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, sản xuất, gia công, phân phối, đại lý,…

• Hỗ trợ Khách hàng gửi thư thông báo nhắc nhở khi đối tác có vi phạm.

• Đại diện Khách hàng yêu cầu đối tác khắc phục vi phạm, thanh toán tiền, bồi thường.

• Hỗ trợ khách hàng chuẩn bị hồ sơ khởi kiện tại Tòa án hoặc Trọng tài thương mại.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự