Tố giác tội phạm là quyền và là nghĩa vụ của công dân khi có thông tin về tội phạm. Vậy, trong trường hợp có thông tin về tội phạm, công dân cần tố giác ở đâu? Công an tiếp nhận tin báo tố giác trong bao lâu và người dưới 18 tuổi có được tố giác không? Hãy cùng LHLegal tìm hiểu ngay trong bài viết này!
>>> Hành vi tố giác báo tin tội phạm sai sự thật bị xử lý thế nào?
>>> Trình tự giải quyết thủ tục tố cáo theo quy định Luật tố cáo
Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận tin tố giác tội phạm?
Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận tin tố giác tội phạm được quy định tại Điều 144 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017, 2021) (BLTTHS), cụ thể như sau:
“Điều 145. Trách nhiệm tiếp nhận và thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố
1. Mọi tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố phải được tiếp nhận đầy đủ, giải quyết kịp thời. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận không được từ chối tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.
2. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố gồm:
a) Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố;
b) Cơ quan, tổ chức khác tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm.”.
Như vậy, không chỉ CQĐT và VKS tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm. Các cơ quan, tổ chức khác cũng có trách nhiệm tiếp nhận và chuyển ngay những thông tin này đến cơ quan điều tra có thẩm quyền. Trong thực tiễn, các cơ quan, tổ chức đó thường là: UBND, Báo Thanh niên, Báo tuổi trẻ, Báo pháp luật….
Thời hạn tiếp nhận và giải quyết tin tố giác tội phạm
Theo quy định tại Điều 144, Điều 147 BLTTHS, cơ quan tiếp nhận tin tố giác tội phạm phải tuân thủ các thời hạn sau:
Thời gian tiếp nhận tố giác: khoản 1 Điều 144 BLTTHS:
“1. Mọi tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố phải được tiếp nhận đầy đủ, giải quyết kịp thời. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận không được từ chối tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.”
Như vậy, khi nhận được thông tin tố giác tội phạm, cơ quan có thẩm quyền không được từ chối và phải tiếp nhận ngay lập tức.
Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận phải lập biên bản ghi nhận thông tin tố giác và thông báo cho người tố giác về việc tiếp nhận tin tố giác theo khoản 1 Điều 146 BLTTHS:
“Điều 146. Thủ tục tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố
1. Khi cơ quan, tổ chức, cá nhân trực tiếp tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố thì Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra có thẩm quyền quy định tại khoản 2 Điều 145 của Bộ luật này phải lập biên bản tiếp nhận và ghi vào sổ tiếp nhận; có thể ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh việc tiếp nhận.
Trường hợp tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố gửi qua dịch vụ bưu chính, điện thoại hoặc qua phương tiện thông tin khác thì ghi vào sổ tiếp nhận.”
Thời hạn giải quyết tố giác: Theo Điều 147 BLTTHS:
“Điều 147. Thời hạn, thủ tục giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố
1. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải kiểm tra, xác minh và ra một trong các quyết định:
a) Quyết định khởi tố vụ án hình sự;
b) Quyết định không khởi tố vụ án hình sự;
c) Quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.
2. Trường hợp vụ việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn giải quyết tố giác, tin báo, kiến nghị khởi tố có thể kéo dài nhưng không quá 02 tháng. Trường hợp chưa thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh trong thời hạn quy định tại khoản này thì Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền có thể gia hạn một lần nhưng không quá 02 tháng.
Chậm nhất là 05 ngày trước khi hết thời hạn kiểm tra, xác minh quy định tại khoản này, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải có văn bản đề nghị Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền gia hạn thời hạn kiểm tra, xác minh.”
Như vậy, tối đa là 02 tháng (trong trường hợp vụ việc bị tố giác có nhiều tình tiết phức tạp), cơ quan có thẩm quyền phải kiểm tra, xác minh và ra một trong số các quyết định như: Quyết định khởi tố VAHS, Quyết định không khởi tố VAHS…. Thời hạn thông thường là 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác.
Người dưới 18 tuổi có được trực tiếp tố giác tội phạm không?
Theo Điều 414 và Điều 56 BLTTHS, người dưới 18 tuổi có quyền tố giác tội phạm, tuy nhiên sẽ phải tuân thủ các quy định đặc biệt về việc bảo vệ quyền lợi của người dưới 18 tuổi khi tham gia tố giác tội phạm.
Quyền tố giác: Người dưới 18 tuổi có thể tố giác tội phạm, nhưng sẽ phải được hỗ trợ bởi người giám hộ hợp pháp hoặc cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo sự an toàn và bảo mật thông tin của người tố giác.
Bảo vệ quyền lợi của người dưới 18 tuổi: Trong các trường hợp tố giác tội phạm liên quan đến quyền lợi của chính mình (như các vụ việc xâm phạm tình dục, bạo lực gia đình), cơ quan có thẩm quyền sẽ phải đặc biệt bảo vệ sự an toàn của người tố giác, không để bị đe dọa hoặc chịu bất kỳ hình thức trả thù nào.
Nghĩa vụ và quyền lợi của người tố giác
Nghĩa vụ của người tố giác:
Người tố giác phải cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về hành vi phạm tội mà mình biết. Nếu cung cấp thông tin sai sự thật hoặc gây thiệt hại cho người khác, họ có thể bị xử lý theo pháp luật.
Quyền lợi của người tố giác:
-
Người tố giác có quyền yêu cầu bảo vệ danh tính nếu có thể bị đe dọa từ hành vi trả thù của người phạm tội.
-
Người tố giác có thể yêu cầu nhận thông báo về kết quả giải quyết tin tố giác, mặc dù theo quy định, cơ quan có thẩm quyền không bắt buộc phải cung cấp thông tin chi tiết về kết quả giải quyết tố giác. Tuy nhiên, theo Điều 56 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cơ quan có thẩm quyền phải thông báo cho người tố giác về kết quả giải quyết tố giác trong trường hợp có yêu cầu.
Nếu tố giác của họ dẫn đến việc khởi tố vụ án và các cá nhân có liên quan bị xử lý theo pháp luật, họ có thể được bảo vệ và đảm bảo quyền lợi của mình trong quá trình tố tụng.
Việc tố giác dẫn đến khởi tố vụ án, người tố giác sẽ được bảo vệ và đảm bảo quyền lợi trong quá trình tố tụng
Các biện pháp áp dụng trong quá trình giải quyết tố giác
Trong quá trình giải quyết tố giác tội phạm, cơ quan có thẩm quyền có thể áp dụng một số biện pháp sau:
-
Xác minh thông tin: Cơ quan công an hoặc cơ quan điều tra phải xác minh thông tin tố giác, thu thập chứng cứ cần thiết. Nếu không đủ căn cứ để khởi tố vụ án, cơ quan có thẩm quyền có thể ra quyết định không khởi tố.
-
Áp dụng biện pháp khẩn cấp: Nếu có dấu hiệu tội phạm nghiêm trọng hoặc hành vi phạm tội đang tiếp diễn, cơ quan có thẩm quyền có thể yêu cầu bắt giữ, khám xét hoặc áp dụng biện pháp tạm giam.
-
Bảo vệ người tố giác: Trong trường hợp người tố giác có nguy cơ bị đe dọa hoặc trả thù, cơ quan có thẩm quyền có thể áp dụng biện pháp bảo vệ người tố giác, bao gồm bảo vệ danh tính, tạo ra các biện pháp an toàn và bảo mật.
Tố giác tội phạm là quyền và nghĩa vụ của công dân, nhằm bảo vệ sự công bằng và trật tự xã hội. Người dân có quyền tố giác tội phạm và yêu cầu cơ quan nhà nước giải quyết trong thời gian hợp lý. Đặc biệt, người dưới 18 tuổi cũng có quyền tố giác tội phạm nhưng cần sự bảo vệ đặc biệt để đảm bảo quyền lợi của trẻ em. Việc thực hiện tố giác không chỉ là trách nhiệm mà còn là cách giúp bảo vệ cộng đồng và phát hiện sớm hành vi phạm tội.
Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:
Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01
Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html
Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830
Website: https://luatsulh.com/
Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM
Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang
Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:
Website: https://luatsulh.com/
Facebook: Luật sư LHLegal
Youtube: Luật sư LHLegal
Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)
Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal
Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự
Thanh Hóa: vì ghen tuông, chồng giết vợ ngay tại nhà anh vợ (17.03.2025)
Chính thức giảm mức phạt tù tối đa đối với người dưới 18 tuổi phạm tội từ 01/01/2026 (17.03.2025)
Hà Nam: Công an bắt giữ cặp vợ chồng gây ra 10 vụ trộm cắp tài sản (17.03.2025)
Chiêu lừa táo tợn: Thanh niên bị ép dàn dựng màn gọi tiền chuộc 200 triệu (13.03.2025)
Viện kiểm sát đề nghị tuyên phạt cựu Bộ trưởng Mai Tiến Dũng 24 - 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo (11.03.2025)
Tóm tắt và bình luận bản án số 34/2024/HS-ST ngày 26/04/2024 về tội gây rối trật tự công cộng (10.03.2025)
Bàn về hành vi lạm dụng quy định hoãn thi hành án phạt tù đối với phụ nữ đang mang thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi (05.03.2025)
Tất tần tật về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (Cập nhật 2025) (27.02.2025)