Thủ tướng yêu cầu bỏ room tín dụng: Bước ngoặt cải cách thị trường tài chính

Ngày 3/7/2025, tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đưa ra chỉ đạo mang tính đột phá: yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chấm dứt cơ chế phân bổ chỉ tiêu tín dụng – thường gọi là "room tín dụng" – cho từng ngân hàng thương mại. Thay vào đó, cần chuyển sang điều tiết tín dụng bằng các công cụ thị trường với bộ tiêu chí an toàn rõ ràng, minh bạch, phù hợp thông lệ quốc tế.

Room tín dụng – Công cụ hành chính đã lỗi thời

Room tín dụng là hạn mức tăng trưởng tín dụng được NHNN cấp hằng năm cho từng ngân hàng thương mại. Cơ chế này bắt đầu từ năm 2011, nhằm đối phó với tình trạng tín dụng tăng trưởng nóng và lạm phát phi mã – từng lên tới 53% vào năm 2007 và lạm phát vượt 19% vào năm 2011.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, việc tiếp tục duy trì room tín dụng đang gây ra nhiều bất cập:

Gây nghẽn dòng vốn khi ngân hàng hết room, dù khách hàng đáp ứng đầy đủ điều kiện vay vốn.
Phát sinh cơ chế "xin – cho", ảnh hưởng đến minh bạch và cạnh tranh lành mạnh.
Hạn chế khả năng phát triển của các ngân hàng thương mại, vốn cũng là doanh nghiệp hoạt động theo cơ chế thị trường.
Gây rủi ro pháp lý trong trường hợp ngân hàng không giải ngân đúng hạn cho khách hàng.

Room tín dụng – từ một công cụ ngăn khủng hoảng trở thành rào cản phát triển trong giai đoạn phục hồi và hiện đại hóa kinh tế.

Tư duy điều hành theo hướng thị trường

Yêu cầu bỏ room tín dụng phù hợp với định hướng lớn của Chính phủ được nêu trong Chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Quyết định 986/QĐ-TTg). Theo đó, ngành ngân hàng cần hiện đại hóa, vận hành theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế.

Ngân hàng thương mại phải được quyền tăng trưởng tín dụng dựa trên năng lực tài chính thực tế và khả năng quản trị rủi ro, thay vì phụ thuộc vào chỉ tiêu được phân bổ.

Việc chấm dứt cơ chế này không có nghĩa là buông lỏng kiểm soát tín dụng, mà là chuyển đổi phương thức kiểm soát – từ mệnh lệnh hành chính sang các công cụ thị trường.

Các công cụ thay thế room tín dụng

Các chuyên gia kinh tế khẳng định, NHNN hoàn toàn có thể sử dụng các công cụ sau để kiểm soát tín dụng một cách hiệu quả mà không cần áp room:

Hệ số an toàn vốn (CAR): Buộc ngân hàng muốn mở rộng tín dụng vào lĩnh vực rủi ro cao phải tăng vốn tự có.
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc: Tăng hoặc giảm để điều tiết khả năng cho vay của hệ thống ngân hàng.
Nghiệp vụ thị trường mở (OMO): Bơm hoặc hút tiền linh hoạt qua tín phiếu, công cụ nợ để kiểm soát thanh khoản.
Chuẩn Basel II và III: Các quy chuẩn quốc tế về quản trị rủi ro và an toàn hệ thống đã được nhiều ngân hàng Việt Nam áp dụng.

Những công cụ này đều mang tính thị trường, khách quan và phản ánh đúng năng lực tài chính của từng tổ chức tín dụng.

Thời điểm thích hợp để cải cách

Thủ tướng đã giao NHNN khẩn trương trình phương án bỏ room tín dụng trong tháng 7/2025 – mốc thời gian cụ thể cho thấy quyết tâm cải cách của Chính phủ.

Đây là thời điểm chín muồi khi:

Nền kinh tế Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ, cần nguồn vốn linh hoạt hơn.
Các ngân hàng đã có nền tảng quản trị tốt hơn sau quá trình chuẩn hóa theo Basel.
Thị trường tài chính đang cần một cú hích để bứt phá về quy mô và chiều sâu.

Việc xóa bỏ room tín dụng sẽ giúp khơi thông dòng vốn, giảm áp lực hành chính lên doanh nghiệp và hướng đến một thị trường tài chính minh bạch, cạnh tranh, hiện đại.

Bỏ room tín dụng là bước đi mang tính đột phá về tư duy điều hành kinh tế. Đây không chỉ là một cải cách kỹ thuật, mà là bước tiến lớn trong hành trình xây dựng một nền kinh tế thị trường thực chất, nơi các doanh nghiệp được cạnh tranh bình đẳng và ngân hàng hoạt động dựa trên chuẩn mực tài chính quốc tế.

Nguồn thông tin: Vietnamnet

Bài viết được thực hiện bởi Công ty Luật TNHH LHLegal – đơn vị chuyên tư vấn pháp lý trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng và doanh nghiệp.

Mọi thắc mắc về quy định pháp lý liên quan đến hoạt động tín dụng, điều hành chính sách tiền tệ, hoặc giải quyết tranh chấp ngân hàng – tài chính, xin liên hệ LHLegal để được hỗ trợ kịp thời và chính xác.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Xuân Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Nam Nha Trang, Tỉnh Khánh Thuận

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự