Phân tích pháp lý vụ mẹ sát hại con ruột để trục lợi bảo hiểm tại Quảng Nam

>>> Vụ mẹ sát hại con để trục lợi bảo hiểm: Từ tin đồn đến sự thật bị vạch trần

>>> Bố mẹ che giấu tội cho con có phải chịu trách nhiệm hình sự

Tóm tắt vụ việc

Tối 5-4-2025, Công an tỉnh Quảng Nam đã chính thức khởi tố bị can, bắt tạm giam Tô Thị Ty Na (SN 1981, trú tại khu phố 3, thị trấn Hà Lam, huyện Thăng Bình) về hành vi giết hại chính con ruột để trục lợi bảo hiểm nhân thọ, đây là một vụ án khiến dư luận không khỏi bàng hoàng.

Theo hồ sơ từ cơ quan điều tra, bi kịch xảy ra vào đêm 2-1-2023. Khoảng 22h05, cháu Nguyễn Văn Hoàng (SN 2017) – con trai kế út của bà Ty Na – được phát hiện tử vong trong nhà vệ sinh tại nhà riêng. Cái chết ban đầu được kết luận là do ngạt nước. Tuy nhiên, cô ruột cháu bé là bà Nguyễn Thị Bích Tâm đã nghi ngờ bởi những tình tiết bất hợp lý và đã báo công an.

Dù vậy, vụ việc đã được kết luận không có dấu hiệu hình sự nhưng mới đây, theo chỉ đạo rà soát các vụ việc tồn đọng của Bộ Công an, Thiếu tướng Nguyễn Hữu Hợp – Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam – đã yêu cầu mở lại điều tra. Qua các chứng cứ thu thập được, Cơ quan CSĐT xác định chính Tô Thị Ty Na là người gây ra cái chết của con trai Nguyễn Văn Hoàng để nhận hơn 2 tỷ đồng tiền bảo hiểm.

Điều đáng chú ý, hiện cơ quan điều tra đang mở rộng xác minh nguyên nhân cái chết của cháu Nguyễn Văn Hiếu, con trai út của bà Ty Na, người đã mất năm 2021 khi mới 3 tuổi. Cả hai cháu bé đều được cho là tử vong do "ngã vào xô nước" – một chi tiết lặp lại đầy nghi vấn.

Sau khi chồng qua đời vì bệnh hiểm nghèo vào năm 2019, bà Ty Na dần sa vào con đường nợ nần và cờ bạc. Bà lần lượt bán nhà, bán xe, tiêu sạch tài sản, sống buông thả và bỏ bê con cái.  Đau lòng hơn, gia đình cho biết bà ta không một lần về thắp hương trong giỗ con trai, bất chấp số tiền bảo hiểm thu về sau cái chết của hai đứa trẻ lên tới hơn 4 tỷ đồng.

Phân tích pháp lý vụ mẹ sát hại con ruột để trục lợi bảo hiểm tại Quảng Nam

Căn cứ vào các tình tiết được công bố từ cơ quan điều tra, bài viết này sẽ phân tích các tội danh mà bị can Ty Na có thể bị truy tố, cũng như mức hình phạt cụ thể theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 sau đây gọi là “BLHS”.

Tội Giết người theo Điều 123 BLHS

Hành vi có cấu thành Tội giết người?

Theo thông tin từ Công an tỉnh Quảng Nam, bị can đã có hành vi sát hại con ruột là cháu Nguyễn Văn Hoàng (sinh năm 2017) để nhận hơn 2 tỷ đồng tiền bảo hiểm. Đây là hành vi có chủ đích, có kế hoạch, với động cơ vụ lợi rõ ràng, hoàn toàn thoả mãn cấu thành cơ bản của tội giết người được quy định tại Điều 123 BLHS.

Điều 123. Tội giết người:

“Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

 …

b) Giết người dưới 16 tuổi;

q) Có tính chất côn đồ hoặc vì động cơ đê hèn…”

Các tình tiết định khung tăng nặng trong vụ án:

Ngoài việc bị truy tố theo tội danh cụ thể, bị can còn có thể bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo Điều 52 BLHS, cụ thể:

• Giết người dưới 16 tuổi (nạn nhân mới 6 tuổi);

• Giết người là người thân thích (con ruột);

• Động cơ đê hèn (giết người để trục lợi tiền bảo hiểm);

• Có sự tính toán, che giấu hành vi (dàn dựng hiện trường như một vụ tai nạn).

Hơn thế nữa, một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc định tội và quyết định hình phạt là nhân thân của bị can. Theo thông tin từ báo chí, bà Tô Thị Ty Na từng có tiền án về tội trộm cắp tài sản, bị TAND huyện Thăng Bình tuyên phạt 40 tháng tù vào ngày 27/11/2001. Theo Điều 52 BLHS, đây là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự, cụ thể là "phạm tội có tính chất chuyên nghiệp" hoặc "tái phạm, tái phạm nguy hiểm".

Với những tình tiết định khung này, theo quy định tại khoản 1 Điều 123 BLHS, bà Tô Thị Ty Na có thể phải đối mặt với khung hình phạt từ 12 đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.

Bà Ty Na có thể đối mặt với mức phạt tù từ 12 đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình

Vấn đề trục lợi bảo hiểm và tội danh liên quan

Ngoài có dấu hiệu tội Giết người, hành vi của bà Ty Na còn có dấu hiệu của tội Tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm quy định tại điều 213 BLHS.

Cụ thể, bị can đã sử dụng thủ đoạn gian dối (tạo ra cái chết của con mình nhưng ngụy tạo như đó là tai nạn) để công ty bảo hiểm tin rằng đây là sự kiện bảo hiểm được bồi thường, từ đó chiếm đoạt số tiền bảo hiểm lớn.

Điểm a, Khoản 3 Điều 213 quy định về Tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm nêu rõ: “Chiếm đoạt số tiền bảo hiểm 500.000.000 đồng trở lên” thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm.

Căn cứ Điều 117 và Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng bảo hiểm có thể bị tuyên vô hiệu nếu xác định được giao kết trên cơ sở gian dối, không trung thực và Doanh nghiệp bảo hiểm có quyền khởi kiện dân sự yêu cầu bà Ty Na hoàn trả toàn bộ số tiền đã chi trả nếu xác định có hành vi gian dối.

Bài học pháp lý và giải pháp ngăn ngừa

Lỗ hổng trong quản lý bảo hiểm nhân thọ

Ngoài xử lý hình sự, vụ án này cũng đặt ra dấu hỏi lớn về cơ chế giám sát và kiểm tra trong hoạt động chi trả bảo hiểm nhân thọ. Việc một cá nhân nhận hàng tỷ đồng sau cái chết bất thường của con ruột mà không bị điều tra ngay lập tức cho thấy lỗ hổng trong khâu thẩm định, xác minh rủi ro của doanh nghiệp bảo hiểm. Cần có quy định chặt chẽ hơn về điều kiện mua bảo hiểm, đặc biệt là cho trẻ em, quy trình xác minh sự kiện bảo hiểm và thủ tục chi trả, đặc biệt trong các trường hợp tử vong bất thường.

Các công ty bảo hiểm cần thiết lập cơ chế cảnh báo khi có những trường hợp nghi vấn như một gia đình có nhiều người được bảo hiểm tử vong trong thời gian ngắn, hoặc nhiều hợp đồng bảo hiểm được mua trong thời gian gần nhau.

Nâng cao hiệu quả công tác điều tra tội phạm

Vụ án này cũng đặt ra câu hỏi về hiệu quả của công tác điều tra ban đầu. Vì sao những tình tiết đáng ngờ như cái chết tương tự của người con trai út trước đó không được chú ý đầy đủ? Liệu có sự thiếu sót trong quá trình khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi hay không?

Đây là những vấn đề cần được nghiên cứu và rút kinh nghiệm để tránh bỏ lọt tội phạm, đặc biệt là đối với các vụ án liên quan đến tính mạng trẻ em.

Kết luận

Từ các phân tích trên, có thể thấy hành vi của bị can Tô Thị Ty Na không chỉ cấu thành tội giết người với các tình tiết định khung tăng nặng, mà còn có dấu hiệu của tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm. Các chế tài hình sự, dân sự có thể được áp dụng đồng thời nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và quyền lợi của các bên liên quan. Hiện vụ việc vẫn đang được cơ quan chức năng tiến hành điều tra làm rõ .

Lưu ý: Bài viết được xây dựng dựa trên các thông tin từ sự kiện thực tế, nhằm cung cấp góc nhìn pháp lý tham khảo. Nội dung không thay thế cho ý kiến tư vấn chính thức từ cơ quan có thẩm quyền và có thể thay đổi theo diễn biến mới của vụ việc. Mọi trích dẫn hoặc sử dụng bài viết trong trường hợp khác với tình huống nêu trên đều cần ghi rõ nguồn từ Công ty Luật TNHH LHLegal và người trích dẫn phải tự chịu trách nhiệm về việc sử dụng nội dung.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hay cần tư vấn pháp luật vui lòng liên hệ chúng tôi qua các hình thức sau:

Hotline gặp Luật sư tư vấn trực tiếp: 1900 2929 01

Nhập thông tin đăng ký tư vấn luật tại đây: https://luatsulh.com/dang-ky-tu-van.html

Liên hệ đặt lịch hẹn qua zalo số: 0903 796 830

Website: https://luatsulh.com/

Trụ sở: 288 B7 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh Nha Trang: 07 Bế Văn Đàn, Phường Phước Long, Thành phố Nha Trang

Theo dõi Công ty Luật LHLegal tại:

Website: https://luatsulh.com/

Facebook: Luật sư LHLegal

Youtube: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hoà: Luật sư Hoà (LHLegal)

Kênh Tiktok Công ty: Luật sư LHLegal

Kênh Tiktok Luật sư Hình sự: Luật sư Hình sự