Ngân hàng Phát triển Việt Nam cần tập trung thu hồi nợ vay, xử lý nợ xấu

Tình hình tài chính và tín dụng của VDB

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, tính đến ngày 20/3, tổng nguồn vốn của VDB đạt 203.075 tỷ đồng, tăng nhẹ so với cuối năm 2024 nhưng giảm đáng kể so với cuối năm 2021. Trong đó, vốn chủ sở hữu là 16.616 tỷ đồng, còn vốn huy động đạt 78.621 tỷ đồng. Ngân hàng đã đáp ứng tốt nhiệm vụ giải ngân, thanh toán nợ đến hạn và tuân thủ các chỉ tiêu an toàn tài chính theo quy định.

Về tín dụng, tổng dư nợ tính đến 20/3 là 161.540 tỷ đồng. Dù giảm đáng kể so với cuối năm 2021, nhưng đã tăng nhẹ so với cuối năm 2024. Riêng dư nợ tín dụng đầu tư chiếm 38.380 tỷ đồng. Từ đầu năm 2024 đến nay, VDB đã ký kết 31 hợp đồng tín dụng đầu tư mới với tổng hạn mức phê duyệt là 12.243 tỷ đồng, trong đó 3.137 tỷ đồng đã được giải ngân.

Quyết liệt thu hồi nợ vay và xử lý nợ xấu

Ngân hàng Phát triển đã đẩy mạnh việc thu hồi nợ vay. Từ cuối năm 2021 đến nay, VDB đã thu về 33.676 tỷ đồng nợ gốc và 14.946 tỷ đồng nợ lãi, đạt mục tiêu đề ra hàng năm. Theo Chủ tịch HĐQT Lê Văn Hoan, ngân hàng cũng đã triển khai cơ chế xử lý rủi ro tín dụng theo Quyết định số 02/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng, đồng thời ban hành quy chế và quy trình nội bộ để áp dụng sớm. Dự kiến trong năm 2025, ngân hàng sẽ tiếp tục giảm tỷ lệ nợ xấu nhờ vào quỹ dự phòng rủi ro.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc ghi nhận những chuyển biến tích cực, trong đó đáng chú ý là nợ xấu đã giảm 22.015 tỷ đồng (tương đương 43%), lỗ lũy kế giảm 2.214 tỷ đồng (gần 28%), chênh lệch thu - chi dương 1.642 tỷ đồng.

Băn khoăn về hình thức pháp lý của VDB

Tuy nhiên, một số vấn đề pháp lý vẫn còn gây tranh luận. Đại diện Bộ Tư pháp nêu rõ sự thiếu cụ thể trong quy định về hình thức pháp lý của VDB và Ngân hàng Chính sách xã hội, do Luật Các tổ chức tín dụng chưa xác định rõ điều này. Phó Thủ tướng yêu cầu đưa các quy định cụ thể liên quan đến VDB vào khi sửa đổi Luật Quản lý và sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Luật 69/2014/QH13).

Yêu cầu tái cơ cấu và cải tổ toàn diện

Phó Thủ tướng yêu cầu VDB tập trung thực hiện 6 nội dung then chốt:

1. Cơ cấu lại bộ máy tổ chức;

2. Đẩy mạnh cho vay mới theo định hướng phát triển dài hạn;

3. Tăng cường thu hồi nợ vay và xử lý nợ xấu;

4. Quản lý hiệu quả nguồn vốn đầu tư vào các dự án trọng điểm;
   Khắc phục tồn tại qua thanh tra, kiểm tra, kiểm toán;

5. Tăng cường phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và cơ quan liên quan.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh rằng, đến năm 2027, phải có tổng kết để Bộ Chính trị xem xét mô hình hoạt động của VDB: tiếp tục là ngân hàng chính sách hay chuyển sang mô hình ngân hàng thương mại do Ngân hàng Nhà nước quản lý. Do đó, Bộ Tài chính với vai trò là cơ quan đại diện chủ sở hữu cần tăng cường giám sát, chỉ đạo và kiểm tra hoạt động của VDB.

Cải tổ bộ máy và hướng phát triển

Chủ tịch HĐQT Lê Văn Hoan cho biết, VDB đang tiến hành tái cơ cấu bộ máy, thành lập các nhóm chuyên trách về công nghệ thông tin, tổ chức và văn hóa doanh nghiệp. Trong tháng 3, ngân hàng sẽ tinh gọn hai đầu mối tại hội sở. Về hệ thống chi nhánh, dù có thay đổi địa giới hành chính tại một số tỉnh, ngân hàng vẫn giữ nguyên số lượng chi nhánh hiện tại (30 chi nhánh), chỉ điều chỉnh để phù hợp về chuyên môn và tổ chức đảng tại địa phương.

Bên cạnh đó, VDB đã chủ động tìm kiếm các đối tác lớn để triển khai các dự án quan trọng như điện hạt nhân, truyền tải điện… Đồng thời, tiếp tục cho vay theo Nghị định 78/2023/NĐ-CP, trong đó có các lĩnh vực như nhà ở xã hội và các dự án trọng điểm quốc gia.

Phó Thủ tướng kết luận rằng VDB đang ở giai đoạn quyết định để bứt phá. Nếu không nắm bắt cơ hội, ngân hàng có nguy cơ tụt lại. Ông đề nghị Kiểm toán Nhà nước sớm thực hiện kiểm toán để có cơ sở báo cáo Bộ Chính trị về tiến độ tái cơ cấu của VDB.

Đồng thời, Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc xử lý triệt để các khoản nợ xấu kéo dài, khó thu hồi (như nợ của SBIC, VTC…) là rất cấp thiết nhằm thực hiện đúng phương án cơ cấu lại VDB giai đoạn 2023 – 2027. Bộ Tài chính cũng được yêu cầu tạo điều kiện để VDB tham gia các dự án ODA, nhằm mở rộng vai trò của ngân hàng trong phát triển kinh tế – xã hội.