Cựu tổng cục trưởng: “Thấy 500 triệu trong túi hoa quả, gọi trả không được rồi… quên luôn”

Cựu Thứ trưởng bị cáo buộc ký giấy phép khi doanh nghiệp chưa đủ điều kiện

Ngày 13-5, TAND TP Hà Nội tiếp tục phần xét hỏi trong vụ án vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên và buôn lậu, liên quan đến Công ty Thái Dương và nhiều đơn vị, cá nhân. Trong số 27 bị cáo ra hầu tòa có ông Nguyễn Linh Ngọc – cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Theo cáo buộc, ông Ngọc đã ký giấy phép khai thác mỏ đất hiếm cho Công ty Thái Dương vào thời điểm doanh nghiệp này chưa hoàn tất các thủ tục cần thiết. Tuy nhiên, tại tòa, ông khẳng định bản thân không nhận bất kỳ lợi ích vật chất nào từ ông Đoàn Văn Huấn – Chủ tịch Công ty Thái Dương.

Cấp dưới thừa nhận nhận “quà cảm ơn” trị giá 500 triệu đồng

Ngược lại, ông Nguyễn Văn Thuấn – người trực tiếp thẩm định hồ sơ và từng giữ chức Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản – khai đã nhận được 500 triệu đồng từ ông Huấn sau khi doanh nghiệp được cấp phép khai thác. Ông Thuấn cho biết: “Lúc đó, văn phòng tổ chức sinh nhật cho tôi. Ông Huấn có đến dự, mang theo một bó hoa và túi hoa quả. Khi về mở túi ra, tôi thấy bên trong có phong bì chứa 500 triệu đồng”.

Cựu tổng cục trưởng nói đã gọi điện cho ông Huấn để trả lại nhưng không liên lạc được. Sau đó, ông “quên bẵng” số tiền này cho đến khi bị cơ quan điều tra triệu tập thì mới khai ra và nộp lại.

Vì sao hồ sơ không đủ điều kiện vẫn được phê duyệt?

Theo hồ sơ vụ án, vào năm 2013, Công ty Thái Dương nộp hồ sơ xin cấp phép khai thác mỏ đất hiếm sử dụng lại tài liệu từ năm 2011. Dù theo quy định hồ sơ cần được thẩm định lại, ông Thuấn và một số cán bộ dưới quyền vẫn cho rằng “đủ điều kiện”.

Ông Thuấn giải thích rằng vào thời điểm đó, ông từng làm việc với một công ty Nhật Bản có ý định hợp tác với Công ty Thái Dương để khai thác đất hiếm. Vì hy vọng vào sự hợp tác quốc tế này, ông đã chủ quan và không xem xét kỹ hồ sơ.

Ngoài ra, ông cũng cho biết bản thân đang bận bịu với một dự thảo khác nên “chểnh mảng công việc” và đã ký trình hồ sơ mà không đọc kỹ dự thảo giấy phép.

Người trực tiếp trình hồ sơ: “Rất dằn vặt và đau xót”

Một nhân vật khác liên quan là ông Hoàng Văn Khoa – cựu Vụ trưởng Vụ Khoáng sản – người đã trình hồ sơ lên cho ông Thuấn. Tại tòa, ông Khoa thừa nhận biết hồ sơ có thiếu sót nhưng vẫn ký vì được cấp dưới nói rằng "đã đủ điều kiện".

“Lúc đó tôi không theo hồ sơ từ đầu, không đủ tự tin để nói rõ những thiếu sót nên đành ký. Giờ nghĩ lại, đó là điều khiến tôi rất dằn vặt, đau xót”, ông Khoa nói trong nghẹn ngào.

Hậu quả từ việc cấp phép trái quy định

Sau khi được cấp phép, Công ty Thái Dương dưới sự chỉ đạo của ông Đoàn Văn Huấn đã tổ chức khai thác hàng ngàn tấn quặng đất hiếm và quặng sắt, với tổng giá trị ước tính hơn 864 tỉ đồng. Trong đó, số quặng đã tiêu thụ lên tới hơn 763 tỉ đồng, phần lớn được buôn lậu sang Trung Quốc.

Phiên tòa hiện vẫn đang tiếp tục với phần xét hỏi các bị cáo khác. Những tiết lộ tại tòa đang dần làm sáng tỏ quá trình cấp phép trái quy định, cũng như những động cơ và hành vi tiếp tay cho doanh nghiệp trục lợi tài nguyên quốc gia.