Ai phải đăng ký tạm trú: Người thuê trọ hay chủ nhà?

Một trong những vấn đề thường gây thắc mắc khi thuê trọ là: Ai là người có trách nhiệm đăng ký tạm trú – người thuê hay chủ nhà? Câu trả lời được quy định rõ trong Luật Cư trú 2020.

Trách nhiệm đăng ký tạm trú thuộc về người thuê trọ

Theo khoản 1 Điều 27 Luật Cư trú năm 2020, công dân đến sinh sống tại nơi ở hợp pháp ngoài phạm vi xã đã đăng ký thường trú, vì lý do lao động, học tập hoặc mục đích khác từ 30 ngày trở lên, thì phải đăng ký tạm trú.

Như vậy, người thuê trọ chính là người chịu trách nhiệm thực hiện đăng ký tạm trú, không phải chủ nhà.

Chủ nhà có bắt buộc phải đăng ký tạm trú cho khách thuê không?

Trong thực tế, nhiều chủ nhà trọ vẫn thường đứng ra làm thủ tục đăng ký tạm trú thay cho người thuê, do họ đã quen với quy trình. Tuy nhiên, đây là hành động tự nguyện, không phải nghĩa vụ pháp lý.

Chủ nhà có thể hỗ trợ người thuê trong việc chuẩn bị hồ sơ hoặc xác nhận chỗ ở hợp pháp, nhưng người thuê vẫn là người chịu trách nhiệm chính trước pháp luật.

Không đăng ký tạm trú có bị phạt không?

Có. Theo điểm a khoản 1 Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nếu người thuê nhà không đăng ký tạm trú theo quy định, sẽ bị xử phạt hành chính từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

Chủ nhà sẽ không bị phạt nếu không thực hiện đăng ký thay người thuê, vì đó không phải là nghĩa vụ của họ.

Hồ sơ đăng ký tạm trú gồm những gì?

Căn cứ khoản 1 Điều 28 Luật Cư trú 2020, hồ sơ đăng ký tạm trú bao gồm:

Tờ khai thay đổi thông tin cư trú (nếu người đăng ký là người chưa thành niên thì cần có ý kiến đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ).
Giấy tờ chứng minh chỗ ở hợp pháp (ví dụ: hợp đồng thuê nhà, giấy tờ nhà đất của chủ trọ, văn bản xác nhận từ chủ nhà…).

Người thuê có thể nộp hồ sơ trực tiếp tại Công an xã, phường nơi mình ở hoặc thực hiện đăng ký online qua Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Gia hạn tạm trú như thế nào?

Theo khoản 2 Điều 28 Luật Cư trú 2020:

Thời hạn tạm trú tối đa là 2 năm/lần.
Trong vòng 15 ngày trước khi hết hạn tạm trú, người đang tạm trú cần thực hiện thủ tục gia hạn nếu vẫn tiếp tục cư trú tại địa chỉ đó.

Lưu ý quan trọng:

Đăng ký tạm trú là nghĩa vụ bắt buộc của người thuê nhà ở lâu dài (trên 30 ngày).
Không đăng ký sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi pháp lý (liên quan đến cư trú, giấy tờ, an ninh trật tự...).
Việc tạm trú hợp pháp còn giúp người thuê dễ dàng làm thủ tục liên quan đến học hành, khám chữa bệnh, công việc…